"MARMARA'DA, SON DEPREMLER GİBİ ÇİFT DEPREM OLABİLİR"
Prof. Dr. Şamil Şen, "Doğa Anadolu fayı ile San Andreas fayının 3 boyutlu gerilme dağılımını burada görüyoruz. Görüldüğü üzere iki fay simetri şekli gibi gözüküyor. Bizim fayımız sol yönlü, San Andreas fayı sağ yönlü. Fermuarın açık kısmı ve kapalı kısmı şeklinde birbirine iki fay benzemektedir. Marmara'da değişik kollar bulunuyor.
İzmit'ten gelen Kuzey Anadolu fayı Marmara denizi içirişinde kollara ayrılıyor. Fermuar şekline benzemektedir. Dolasıyla burada da çiftli deprem, yani son depremlerimiz gibi olabilir. ABD'de bu konuda tartışmalar var. Türkiye'de bu şekilde deprem oldu. Bizde de çiftli deprem olabilir tartışmaları var. Buradan söylemek istediğim, biz fayın mekanizmasını bilirsek hem gelecekte olacak depremleri, artçı depremleri ve buradan elde ettiğimiz verilerle dünyanın herhangi bir yerinde olan depremi modelleyebiliriz.
Modeller çerçevesinde hasar azaltmasına yönelik çalışmalar yapılabilir. Bu modeli şuana kadar öneren olmadı. Ben o bölgelerde çalıştığım için her iki coğrafyayı bildiğimden dolayı, böyle bir modelin işlediğini ileri sürüyorum. Umarım bundan sonra bunu duyan meslektaşlarımız hayata geçirir. Amerikalılar bunu biliyorlar, fermuar fay modeli 2016'da bir dergide çıktı. 2018'de Tibet'teki makalede çıktı" şeklinde konuştu.
Bu iki fayın geometrisine baktığımızda, Malatya'nın güneyinde ve doğusunda iki fay bulunuyor ve bunlar birleşiyor. Fermuar yapısı gibi duruyor. San Andreas fayını çalışanlar daha önceden bunu biliyorlar. Bu geometriye benzeyen San Andreas fayı var. Örneğin Los Angales'in kuzeyinde San Andreas fayı geçiyor. Fermuar şeklinde bir yapı oluşturuyor. Amerikalılar bunu görmüşler ve diyorlar ki; 'Kahramanmaraş'ta deprem oldu. Los Angeles'ta veya California'da büyük bir deprem olursa, diğer fayda deprem olur mu' şeklinde tartışmalar var. O yüzden bu benzerlik onlar için önemli" dedi.
KALİFORNİYA’DA 2.5 MİLYON KİŞİ RİSK ALTINDA
Türkiye’deki depremler ABD’nin Kaliforniya eyaletinde de deprem riski ve binaların dayanıklılığını tekrar gündeme getirdi.
ABD yerel basınında “Kaliforniya’daki binlerce bina, Türkiye’de yıkılan yapılarla aynı kusurları paylaşıyor” ifadeleri kullanılırken, bu eyalette “yumuşak kat” bulunan en az 100 binanın yer aldığı ve buralarda 2.5 milyon kişinin yaşadığı vurgulandı. 1994 yılında Kaliforniya’da 6.7 büyüklüğündeki depremde yumuşak katlara sahip 200 bina çökmüş ve 57 kişi hayatını kaybetmişti.
