02.07.2025 - 00:38 | Son Güncellenme:
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, 81 il için ikinci bir emre kadar hayvan pazarlarının kapatıldığını duyurdu. Gönderilen "acele" kodlu imzalı yazıda salgın niteliği taşıyan hastalıklardan biri olan şap hastalığı mihraklarında artış gözlemlendiği belirtildiği. Peki, Şap hastalığı nedir ve nasıl bulaşır? Şap hastalığı belirtileri nelerdir?
"Hasta hayvanlardan alınan numunelerde şap hastalığı etkeni virüsler üzerinde yapılan çalışmalarda genetik/antijenik değişiklikler tespit edilmiştir. Yeni ortaya çıkan bu virüs tiplerine karşı koruyucu aşı üretimi tamamlanmış ve sahada kullanıma başlanmıştır. Ancak kısa sürede duyarlı türden tüm çift tırnaklı hayvanların aşılanması mümkün görünmemektedir.
Riskli bölgelerde hayvan hareketlerinin kısıtlanmasının aşılamadan daha etkin bir yöntem olduğu tüm kamuoyu tarafından bilinmektedir. Bu kapsamda hayvan satış yerlerinde (hayvan pazarı, canlı hayvan borsası, hayvan toplama ve satış merkezi, park ve panayırları), hayvan ve ziyaretçi hareketliliğinin yoğun olması hastalığın yayılımında yüksek risk oluşturacağından iliniz genelinde faaliyet gösteren hayvan satış yerlerinin tamamının ikinci bir emre kadar ivedi bir şekilde kapatılması hususunda gereğini rica ederim."
Şap hastalığı; sığır, manda, koyun, keçi, domuz ve çift tırnaklı vahşi hayvanlarda virüslerin neden olduğu, bulaşıcı ve çok hızlı yayılan bir hastalıktır. Yüzde 100 bulaşıcı olması nedeniyle şap hastalığı geniş hayvan kitlelerini etkiler.
Ağır vakalarda tırnak düşmesi, buzağılarda ve kuzularda ölüm görülür. Hastalık, süt, etve iş verimini düşürerek büyük ekonomik kayıplara yol açar. Şap, aşı ile engellenebilir bir hastalıktır. En etkili mücadele yöntemi, hastalık görülmeden önce tedbir almak, yani hayvanları aşılatmaktır.
Şap virüsünün 7 farklı tipi (serotipi) vardır. Uygulanacak aşının, virüs tipine uygun olması gerekmektedir.
• Yüksek ateş
• Donuk ve cansız bakışlar
• Titreme
• Salyalı ve şapırtılı ağız
• Diş eti, dil ve dudaklarda
yaralar
ŞAP HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?
Sığırlarda hastalığa yakalanma riski, koyun ve keçilerden daha yüksektir. Büyük sürüler, tek yetiştirilen hayvanlardan ve küçük sürülerden daha fazla hastalık riski taşırlar.
Bulaşma genel olarak 3 şekilde olur,
1-Doğrudan Temas: Hasta ve sağlam hayvanların bir arada bulundurulmasıyla bulaşma,
2-Hava Yolu İle Bulaşma: Rüzgar ile hastalık etkeni geniş bir alana yayılabilir.
3-Dolaylı Bulaşma:
*İnsanların elleri ve giysileri aracılığı ile bulaşma (celep, hayvan bakıcısı, hayvan sahibi, çiftçiler, misafirler vs.)
*Hastalığın doğal taşıyıcısı olmayan hayvanlar; kedi, köpek, kuşlar, fareler, vs.yoluyla bulaşma,
*Hastalıklı malzemeler (Yem, ot, su, vs.) ve nakil araçları ile bulaşma
*Et ve süt ürünleri ile bulaşma,