Bakanlık tarafından dağıtım yerlerine ve kamuoyuna paylaşılan yazıda, 'Türk Medeni Kanunu'nda yer alan 'doğum ve ölüm kayıtları', 'mirasçılık sıfatları', 'mirasçılık belgesi', 'doğal afete maruz kalanların afetten kaynaklanan hukuki uyuşmazlıklarının çözümü' ile ilgili bölümler anımsatıldı. Mirasçılık belgesinde tüm kanuni mirasçıların, kendilerine düşen miras payları ile birlikte gösterilmesinin önem arz ettiği belirtilerek, "Zira mirasçılık belgesi, kimlerin kanuni mirasçı olduğunu gösteren ve kanuni mirasçılar lehine karine oluşturan bir belgedir. Nitekim miras bırakan ile mirasçılar arasındaki bağın türü ile mirasçıların, miras ehliyetinin bulunup bulunmadığı ve terekenin paylaşım oranı, mirasçılık belgesi marifetiyle tevsik olunur. Keza kanuni mirasçıların, mirasçılık belgesinin bahşettiği zilyetlik marifetiyle tereke alacaklarını talep ve tahsil ile terekeye ait sicile kayıtlı taşınır ve taşınmazların intikalini ve açıklayıcı tescilini talep etmek hak ve yetkileri de bulunmaktadır" denildi.
Bu kapsamda, tüm sulh hukuk mahkemelerine ve noterlere şu duyuruda bulunuldu: "Olağanüstü hal (OHAL) ilan edilen illerde bulunan veya bu illerden ayrılmak zorunda kalanların, ülke çapındaki tüm sulh hukuk mahkemelerinden mirasçılık belgesi almak için talepte bulunabilecekleri, 'Doğal Afet Bölgelerinde Afetten Kaynaklanan Hukuki Uyuşmazlıkların Çözümüne ve Bazı İşlemlerin Kolaylaştırılmasına İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabulü Hakkında Kanun'da yer alan başvuru ve temsile ilişkin kolaylaştırıcı düzenlemelerin ve istemeleri halinde adli yardımdan yararlandırılmalarına ilişkin hükmün dikkate alınması gerektiği, kanunda sayılan istisnalar dışında ülke çapındaki tüm noterliklerden mirasçılık belgesi almak için talepte bulunabilecekleri, mirasçılık belgelerinin düzenlenmesinde öncelikle resmi kayıtların esas alınması, resmi kayıt bulunmaması halinde diğer muteber delillerin ikame edilmesi gerektiği, hangisinin önce veya sonra vefat ettiği tespit edilemeyenlerin aynı anda ölmüş sayılacaklarının ve aynı anda ölmüş sayılmaları nedeniyle birbirlerine mirasçı olamayacaklarının dikkate alınması gerektiği, çekişmesiz yargı kararlarından olan mirasçılık belgesinin maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmediği hususlarında bilgi edinilmesini, keyfiyetin tüm sulh hukuk mahkemelerine ve noterlere duyurulmasını rica ederim." (DHA)
VERASET BELGESİ BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Veraset İşlemleri bölümünden beyanname gönderebilmek için öncelikle sulh hukuk mahkemelerinden veya noterlerden mirasçıların miras paylarını gösteren mirasçılık belgesinin (veraset ilamının) alınmış olması gerekmektedir. Mirasçılık belgesi alındıktan sonra, “Veraset İşlemleri” bölümünden vefat edenin T.C. kimlik numarası girilerek işlemlere başlanılır.
Birinci Adım: “Toplam Miras Paydası” bölümüne mirasın toplam kaç paya bölündüğü bilgisi yazılmalıdır. Bu bilgi veraset ilamı üzerinde yer almaktadır.
İkinci Adım:
Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesini tüm mirasçılar birlikte gönderebilecekleri gibi, ayrı ayrı da gönderebilirler. Beyannamesini birlikte vermek isteyen mirasçıların bilgileri aşağıdaki ekrana girilmelidir. Bu bölüme eklenen tüm mirasçılar İnteraktif Vergi Dairesinden kendilerine kullanıcı şifresi alarak beyannameyi onaylamak zorundadır. Beyanname onayı konusu “Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamelerim” bölümünün açıklamalarında ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. Bu bölümdeki “Miras Payı” alanına, mirasçıların toplam miras içerisinde kendilerine düşen pay yazılacaktır.
Üçüncü Adım:
Bu bölüme vefat edene ait arsa, arazi, bina, daire vb. gayrımenkuller ile bu gayrimenkuller üzerinde mirasçılar lehine tesis edilmiş hak varsa bunlara ilişkin bilgiler yazılmalıdır.
Dördüncü Adım:
Bu bölüme telif, patent, rüçhan hakkı gibi haklar yazılmalıdır.
Beşinci Adım:
Vefat edene ait ticari sermaye, otomobil, mevduat, sigorta, yabancı para, silah, kiralık kasa vb. servet unsurları bu bölümde beyan edilmelidir
Altıncı Adım:
Vefat edene ait geçerli belgelere dayanan borçlar ile diğer indirilebilecek borçlar ve masraflar bu bölümde beyan edilmelidir. Murise ait geçerli belgeye dayanan borçların belgesinin beyannameye eklenmesi gerekmektedir.
Yedinci Adım:
Veraset işlemlerinin tamamlanması için beyannameye eklenmesi gereken belgeler bu bölümde eklenmelidir. Eklemek istediğiniz belgeye bir isim verip, “dosya seç” butonuna tıklayarak dosyayı ekleyebilirsiniz. Eklenecek dosya en fazla 1 MB büyüklüğünde olmalıdır. Eklenebilecek belgelerin türü “pdf, doc, docx, xls, xlsx, odt, ods, png, jpeg” olmalıdır.
Eklenmesi gereken belgeler:
Veraset İlamı
Emlak vergi değerini gösterir belediye veya ilgililerden alınacak belge
Tapu belgesi
Bankadaki paralar için ölüm tarihindeki faizli bakiyeyi gösterir bankadan alınacak belge
Silah ve başka malların ruhsatı
Hisse senetlerine ait belge
İndirilmesi talep edilen borç ve masraflara ait belgeler
Şehitlik durumu varsa “Şehadet Belgesi”
Şirket veya ortaklık varsa :
a. Ölüm günü itibariyle çıkarılan bilançonun kullanılmak istenmesi durumunda bilanço
b. Gelir Tablosu
c. Kooperatif üyeliği bulunuyorsa buna ilişkin yazı
d. Şirket varsa, ticaret sicil gazetesi
e. Ortaklık varsa ortaklıkla ilgili belge
VERASET VE İNTİKAL BAŞVURULARIM
Kaydedilmiş olan beyanname taslakları ile onaya açılmış olan beyannameler “Veraset İşlemleri”altında “Veraset ve İntikal Beyannamelerim” bölümünde yer almaktadır.
a. Beyannamenin “Mirasçılara İlişkin Bilgiler” bölümünde tek kişi yer alıyorsa, yani beyanname tek kişi adına veriliyorsa, beyannameye onay verilmesi ile birlikte, beyanname vefat edenin son ikametgahının olduğu yer vergi dairesine gönderilir.
b. Beyannamenin “Mirasçılara İlişkin Bilgiler” bölümünde birden fazla mirasçı yer alıyorsa, yani beyanname birden fazla mirasçı tarafından onaylanacaksa;
- Beyannameyi düzenleyen mükellefin beyannameye onay vermesi ile beyanname diğer mirasçılarınonayına açılır.
- Bu aşamada diğer mirasçıların beyannameyi onaylamasıyla beraber onaylayan mirasçıların adınabeyanname vefat edenin son ikametgâhının olduğu yer vergi dairesine gönderilir.
- Diğer mirasçıların onayına açılan beyannameler, diğer mirasçıların beyannameyi onaylamasıhalinde ya da diğer mirasçıların onayı beklenmeden, beyannameyi düzenleyen mirasçı tarafından,
İnteraktif Vergi Dairesi alanından Beyanname İşlemleri, Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamelerimbaşlıkları takip edilerek "Düzenle" ve "Beyannameyi Vergi Dairesine Gönder" işlemleri ile beyanname sadece onay veren mirasçılar adına, vefat edenin son ikametgâhının olduğu yer vergidairesine gönderilir."
- Mirasçı, başka bir mirasçı tarafından düzenlenen ve kendi onayına açılan beyannameyi uygungörmezse bu beyannameyi iptal ederek, “Veraset ve İntikal Beyannamesi Başvurusu” bölümündenyeni bir beyanname oluşturup, bu beyanname ile veraset ve intikal başvurusunu yapabilir.
- Vefat edenin Türkiye sınırları içerisinde son ikametgahının bulunmaması durumunda beyanname, ilk düzenleyen mirasçının adresine göre tespit edilen vergi dairesine gönderilir.
VERGİ BORCUNUN ÖDENMESİ
Beyanname ve eklerinin vergi dairesine gönderilmesinden itibaren, eklerde veya beyannamede herhangi bir eksiklik olmaması durumunda, ortalama olarak 2 gün içerisinde vergi dairesince tahakkuk düzenlenecektir.
Bu tahakkuka ulaşmak için İnteraktif Vergi Dairesinde “Bilgilerim” altında yer alan “Borç Detay ve Ödeme” menüsünden tahakkuk kontrol edilebilir. Aynı ekrandan ödeme yapılabileceği gibi, tüm anlaşmalı bankalar veya vergi dairesi aracılığıyla da tahakkuk eden vergi borcu ödenebilir.
