
Stephen Hawking 76 yaşında hayata gözlerini yumdu
Zamanın Kısa Tarihi: Büyük Patlamadan Karadeliklere kitabının yazarı ünlü İngiliz fizikçi Stephen Hawking, 76 yaşında İngiltere'nin Cambridge kentindeki evinde yaşamını yitirdi.
Fikirleriyle çağdaş evrenbilimi şekillendiren ve milyonları etkileyen gökbiliminin en önde gelen ismi Stephen Hawking 76 yaşında hayatını kaybetti.
Hawking'in ailesi, ünlü fizikçinin Cambridge'deki evinde öldüğünü doğrulayan açıklamayı 14 Mart 2018 sabahı saatlerinde duyurdu.
Hawking'in çocukları Lucy, Robert ve Tim, yaptıkları açıklamada şu sözleri söyledi: ''Değerli babamız bugün yaşamını yitirdiği için son derece üzgünüz. O muhteşem bir bilim insanı ve çalışmaları ve katkıları ile çok senelerce yaşayacak sıra dışı bir insan. Dehası ve mizahı ile birleşen zekası ve inatçılığı dünyanın her yerindeki insanları etkiledi. Bir defasında, 'Sevdiğiniz insanlara ev sahipliği yapıyor olmasaydı evren olmazdı' demişti. Onu sonsuza kadar özleyeceğiz.''
Stephen Hawking'in hastalığı neydi?
Stephen Hawking'e 1963 yılında henüz 21 yaşında motor nöron hastalığı teşhisi konuldu. Doktorlar Hawking'in en fazla iki yıl daha yaşamasını öngörüyordu. Fakat Hawking'in hastalığı normalden daha yavaş şekilde hareket eden bir türdü. Bu sayede Hawking, 50 yıldan daha uzun bir süre yaşamını sürdürdü.
Hawking, Oxford Üniversitesi'nde lisans eğitimi gördüğü üç yıl boyunca yalnızca 1000 saaat çalıştığını söylemişti. Final sınavlarında hep birinci ve ikinci sınıf derecelerin sahibi oldu. Son derece zorlu bir öğrenci olan Hawking, sözlü sınav yapan eğitmenlere, kendisine birinci sınıf bir derece vermeleri durumunda doktora derecesi için Cambridge Üniversitesi'nde eğitim göreceğini söyledi. Eğitmenler de ikinci sınıf derece notunu birinci sınıf olarak değiştirdi.
Sürekli olarak ölümün gölgesinde yaşayan kişiler yaşamları boyunca daha çok şey yapmak isterler. Hawking için tedavisi olmayan hastalığının erken teşhisi ve hastanede tanıdığı birinin lösemi sebebiyle ölmesine tanıklık etmesi bir amaç uğrunda yaşaması gerektiğine işaret gibiydi. Hawking, bu durumunu şu sözlerle anlatmıştı: ''Geleceğim önümde asılı bir bulut olsa da şu an yaşadığım hayattan, öncesine göre çok daha fazla zevk aldığımı fark ettim. Araştırmamla ilgili ilerlemeler yapmaya başladım. Hedefim basit. Evreni tam anlamıyla kavramak; Evren neden böyle ve neden var?''
Stephen Hawking'in keşifleri nedir?
Hawking'in dönüm noktası sayılacak en büyük keşfi 1970'te Roger Penrose ile kara deliklerin matematiğini evrene uygulamalarıydı. Bu keşifle beraber uzay zamandaki sonsuz eğrilik bölgesi bir tekilliğin (singularity) uzak geçmişimizde bulunduğunu gösterdi (Büyük Patlama'yı getiren nokta).
1974'te Hawking, kuantum teorisinden faydalanarak kara deliklerin ısı yaydıklarını ve en sonunda birden bire fırlattığını açıklamıştı. Buna göre normal boyutta bir kara delikte bu süreç son derece yavaşken küçük kara delikler muazzam bir oranda ısıyı yayabilir ve aniden bir milyon megaton hidrojen bombasının ortaya çıkardığı enerjiyi açığa çıkarabilirdi.
Hawking'in kara deliklerin ısı yaydığını açıklaması çağdaş evrenbilimde büyük bir tartışmanın da fitilini ateşlemişti. Hawking, eğer bir kara deşik buharlaşabilseydi, yaşamı boyunca içerisine giren her bilgi sonsuza kadar kaybolabilirdi demişti. Kuantum mekaniğinin en temel kanunlarından birine ters düşen bu açıklamaya birçok fizikçi de karşı çıkmıştı.
Stephen Hawking'in evrenin başlangıcı Büyük Patlama'dır önerisi çürütüldü!
Hawking'in sıra dışı keşifleri 1974 yılında 32 yaşındayken Royal Society'e seçilmesini sağladı. Royal Society'e seçildikten beş yıl sonra Hawking, Cambrige Üniversitesi'nde Lucasian Matematik Profesörü olmuş ve daha önce Isaac Newton, Charles Babbage, Paul Dirac ve kuantum mekaniğinin kurucu babalarının da bir zamanlar yer aldığı İngiltere'nin en seçkin koltuğuna oturmaya hak kazanmıştı.
1980'li yıllar boyunca Hawking'in çığır açan buluşları son sürat devam etti. Kozmik enflasyon teorisi, genç evrenin korkunç patlamalar süreci geçirdiğini öne sürüyordu. 1982'de Hawking, kuantum değişimlerin evrende kozmik enflasyon aracılığıyla galaksilerin yayılımını sağladığını gösteren ilk kişilerden biriydi. Buna göre küçük değişimler yıldızlar, gezegenler ve yaşamın tohumlarını yerleştiriyordu.
Zamanın Kısa Tarihi: Büyük Patlamadan Karadeliklere kitabı, Hawking'i zirveye taşıdı. 1988 yılında yayınlanan kitap, 237 hafta boyunca en çok satanlar listesinde kaldı ve böylece Guinness Rekorlar Kitabı'na girmeye hak kazandı. 40 dili çevrilen kitap dünya çapında 10 milyon sattı. Fakat bu durumu alaya alan bazı kişiler kitabı, tarih boyunca en az okunan kitap olarak tanımladı.
Stephen Hawking'in özel hayatı
Stephen Hawking 1965 yılında üniversite arkadaşı Jane Wilde ile dünya evine girdi. Jane Wilde, 2013 yılında Hawkingi le yaşadığı 21 yılı anlattığı 'Travelling to Infinity: My Life With Stephen' (Sonsuzluğa yolculuk etmek: Stephen'la hayatım) adlı bir kitap yazdı.
1985'te İsviçre'nin Cern kentine yaptığı bir seyahatte Hawking, enfeksiyon kapması sebebiyle hastaneye kaldırıldı. Doktorlar, Hawkking'in eşi Jane'e eşinin yaşam desteğini sonlandırılmasını isteyip istemediğin sordu. Jane ise hayır yanıtını verdi. Operasyon sonucu yaşama geri dönen Hawking ne yazık ki konuşma yetisini kaybetti. Üç çocuklu çift 1991 yılında yollarını ayırdı. Hawking'in sağlık sorunları, Jane'den talep ettikleri ve hastalığının tartışılmasını istememesi sebepleriyle çift ayrılma kararı almıştı. Jane, eski eşi Hawking'i ''Büyük ve kırılgan bir egoya sahip bir çocuk'' olarak tanımlamış ve eşi ve kendisinin nasıl 'efendi' ve 'köle' olduğunu yazmıştı.
Jane'den ayrılan Hawking dört yıl sonra bakımından sorumlu hemşirelerden biri olan Elaine Mason ile evlendi. 11 yıl süren evlilik Cambridgeshire polisinin, Hawking'e sürekli olarak şiddet uygulandığını tespit etmesiyle sona ermişti. Fakat Hawking, Elaine'in şiddet saldırılarından sorumlu olmadığını söyleyerek polisle iş birliği yapmayı reddetmişti.
Stephen Hawking'in aldığı ödüller
Tüm zamanların en iyi fizikçisi olmasa da Hawking evrenbilim konusundaki en önemli ismlerden biri olarak kayıtlara geçti. Yaşamı boyunca Albert Einstein Ödülü, Wolf Ödülü, Copley Madalyası ve Fundamental Physics Prize gibi ödüllere layık görüldü.
Instagram.com/mehmetcankmrc
twitter.com/mehmetcankmrc
YouTube.com/mehmetcankomurcu