
Anlayamadık ama paraya boğduk: Van Gogh'un intihar silahı binlerce dolar
Vincent Van Gogh, yaşadığı dönemde hırpalandı ve anlaşılamadan hayatını kaybetti. Şimdilerde popülerliğe ve ilgiye boğduğumuz Van Gogh'u döneminde yalnızlığa mahkum ettik. Şimdi de sorunları nedeniyle canına kıyan adamın silahını binlerce dolara satın alıyoruz...
Yazarına, müzisyenine, oyuncusuna, ressamına, şairine öyle çok eziyet ettik ki zamanında, şimdi zevahiri toplayıp 'temizlenmek' için hepsini bir bir yüceltip onurlandırıyoruz. Kiminin kişisel problemlerine kayıtsız kaldık, kimini anlamadık, kimini eleştirdik, kiminin 'bizi anlayamamasından' faydalanıp üstüne gittik. Van Gogh da onlardan biriydi...
Sınırsızca hırpalanmış bir ressam
Van Gogh, döneminde çok hırpalandı. Yapılan zorbalık, Van Gogh'u uzun süre gerçeklikten uzak tuttu, resimlerden başka hiçbir şeyle ilgilen(e)memeye yönlendirdi. Nitekim, sonunda canına kıydı. "Loving Vincent" filmi de, Hannah Gadsby'nin "Nanette" isimli stand up gösterisi de Van Gogh'un çektiği sancılarla ilgili kolaylıkla erişebileceğiniz kaynaklar. İzleyebiliyorsanız bir an önce ikisini de izleyin...
Popüler kültüre entegre edildi
Fakat Van Gogh, tıpkı kendisi gibi sancılar çeken bir diğer ressam olan Frida Kahlo gibi, hayatının tüm bu zorluklarına rağmen, çağımızda yeniden var edildi ve 'tüketilecek bir ürüne' dönüştürüldü. Gerek Vincent ile gerekse de Frida ile ilgili binlerce pazarlanan ürünle karşılaşıyoruz. Kulağını kesmesinin bir 'şaka' haline getirilmesini takiben gelişen süreç, sonuçta defterinden kalemine bu iki ressamı da bir Disney karakteri haline getirdi neredeyse.
Vincent 'bunun için' mi öldü?
Fakat işte insan, Oğuz Atay'dan Facebook 'alıntıcısı', Frida'dan 'feminist kadın ikonu', Van Gogh'tan da 'kulağını kesen deli' üreten günümüz pazarlama tekniklerini gözünün önüne getirdiğinde çaresizce etrafa bakınıyor. Vincent, 2000'li yıllarda bir 'pop figüre' dönüşmek için mi canına kıydı?
Silahı binlerce dolara satıldı
Sanat dünyasının bana göre en trajik ölümlerinden biri olan Vincent Van Gogh'un intiharını gerçekleştirdiği silah, bir müzayedede 180 bin dolara alıcı bulmuş. Yüz seksen bin dolar... Elbette 'kıymetli'dir o silah, fakat Van Gogh'un ölümü 'o silah' mıdır? Ticaretin, pazarlamanın ekonomik getirinin dibini görmenin sonunda, kendini vurduğu silahla anılacak bir ressam mı var sahiden? Van Gogh'un ölümü, bir 'yatırım' olabilir mi?