Çocuklarda mahremiyet eğitimi nasıl olmalı?
Ebeveynlerin günden güne çocuklar ve çocuk psikolojisi hakkında daha bilinçli olmaya başlamasıyla birlikte mahremiyet eğitimi güncel bir konu haline geldi. Her ebeveyn için son derece hassas bir konu olan mahremiyet nedir, bir çocuğa nasıl ve ne zaman anlatılır gibi birçok soruya Molatik olalım...
Çocuklara mahremiyet eğitimi nasıl verilmeli?
Söz konusu çocukların güvenliği olduğunda ebeveyn tutumları oldukça farklılık göstermekte. Bazen çocukların kendilerini koruyamayacakları korkusuyla baskı kurup korkutarak koruyacaklarını düşünürken bazen de bu konuda onları nasıl eğitmeleri gerektiğini bilmedikleri için mahremiyet eğitimini erteledikçe ertelerler. Haklısınız, mahremiyet eğitimi hassas düşünülerek uygulanması gereken bir sorumluluk.
Öncelikle mahremiyet eğitiminin hangi yaşta verilmesi gerektiğine değinelim. Şöyle ki mahremiyet eğitimi sadece belli bir yaşı kapsamamakta, her yaş için farklı eğitim içeriklerine sahip bir örüntü oluşturmaktadır ancak eğitim için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın raporunun da belirttiği gibi 3 yaşında başlamak gerekmektedir.
3 yaşındaki bir çocuk mahremiyeti nasıl anlar?
Ebeveynler sevgi göstermek amacıyla dudaklardan ve cinsel organlardan öpmediği sürece, çocuğun altını topluma açık alanlarda değiştirmediği, sahilde mayosuz gezdirmediği, çocuğun üzerini birden fazla kişinin bulunduğu odalarda değiştirmediği sürece aslında mahremiyeti ona yaşatmış olurlar. Özellikle toplumumuzda sıkça görülen bazı kalıplar var. Erkek çocuk alt mayosu olmadan gezebilir, erkek çocuk sünnet olur teyzelere/amcalara cinsel organının göstermesi istenir, kız çocuğun cinsel organına kuş gibi isimler takılır. Okuduklarınız sizlere oldukça normal ve art niyetsiz gelebilir, ancak bir çocuk çok sevdiği ve güvendiği ebeveynleri tarafından dudaklarından öpülerek büyüdüğünde bir başkasının bunu yapmaya yeltenmesini de sevgi gösterisi olarak algılayacaktır. Bu yüzden ilk adım ebeveynlerin kendilerini mahremiyet konusunda eğitmeleri olacaktır. Doğumdan itibaren geçen bu sürecin ardından üç yaşına gelindiğinde artık mahrem bölgelerin vücudumuzun hangi kısımları olduğunu onlara anlatabiliriz. Vücudumuzda dudaklarımız, göğüslerimiz, popomuz ve bacak aramız mahrem bölgelerimizdir. Bu alanlara sadece ebeveynlerinin ve doktorların onların izni olduğunda dokunabileceğini yaşına uygun biçimde anlatmak son derece önemli. Onların izni olmadan herhangi birinin dokunması durumunda ne yapmaları gerektiği konusunda onları yönlendirmeli ve "Hayır!" demeyi öğretmiş olmamız gerekmekte.
Peki bir sonraki adım ne olmalı?
Çocuğunuzu büyütürken kendi özbakım becerilerini geliştirmek ve kendi tercihlerine güvenmesini sağlamak olacaktır. Bu cümleyi biraz daha açalım… Çocukların okul öncesi döneme kadar tuvalet ihtiyaçlarını kendi karşılayabilecekleri duruma gelmeleri ve istemedikleri bir şey olduğunda "Hayır!" diyebiliyor olmaları gerekir. Böylece okul dönemi başladığında bir öğretmen ve ya başka bir yetişkinin yardımına ihtiyaç duymadan gereksinimlerini giderebilecek ve gelen yardım tekliflerini gönül rahatlığıyla "Hayır!" diyerek geri çevirecektir.
Okul dönemi başladığında ise mümkün olduğunca çocukların arkadaş çevresi bilinmeli ve onlarla ilişkilerine dair gözlemler yapılmalı. Ayrıca evde çocukların yalnız kalmak istedikleri anlara saygı duyulması ve kendilerine ait hissedebilecek alanların yaratılması gerekmekte. Ergenlik dönemi başladığında ise çocuklarınıza yaşlarına uygun sorumlulukları daha fazla vermeye başlayabilirsiniz. Böylece hem çocukların karar verme süreçlerinde sizler gibi bir rehberleri olur hem de seçim yapmak için özgüvenleri artar. Ayrıca ergenlik döneminde yaşadıkları sorunlara kulak vermeli ve anlattıklarına saygı duyarak koşulsuz şartsız onların yanında olduğunuzu hissettirmelisiniz.
