Sosyal Kredi Sistemi: Çin'de 'vatandaşlık puanlaması'

Black Mirror dizisinde karşımıza çıkan ve insanların belirli bir puanın altına düşmeden asgari puan ile hayata devam etmelerini sağlayan sistem Çin’de yürürlüğe girdi. Kara liste olarak tanımlanan sosyal kredi sistemi, insanların kamu alanlarında kamuya aykırı hareketlerde bulunmaları, suç işlemeleri, kredi notunu oldukça düşürüyor ve belirli bir puanın altında olanlara seyahat engeli, otellerde konaklama engeli , banka kredi engeli gibi sorunlar vatandaşları bekliyor.

Şimdiden milyonlarca insana engeller koyan bu dijital sistem vatandaşların %30'luk ciddi bir kesimi tarafından desteklenmiyor. Ayrıca kara listeye giren insanların fotoğrafları da diğer insanların görebileceği noktalarda sergileniyor.

Aşağıdaki anons, Pekin-Şanghay Hızlı Treninde yapıldı:

ayın yolcular, Biletsiz seyahat eden, kamu düzenini bozan ya da kamuya ait alanlarda sigara içenler mevzuat uyarınca cezalandırılacaktır. Ve bu tür davranışlar, bireylerin kendi sistemine kaydedilir. Olumsuz kayıtlardan sakınmak için lütfen yönetmeliklere uyum sağlayıp, tren ve istasyonlardaki düzenin korunmasına yardımcı olunuz. Her ihlalde bir ceza puanı alan vatandaşlar, bu tür bir durumda seyahat kısıtlamasına maruz kalabilir. Böyle bir anons, George Orwell'in ünlü romanı 1984'e aşina olanlar için, yakın gelecekte karşılaşılacak karanlık bir distopyanın başlangıcı gibi görünüyor.

Kredi notunu kimler belirliyor?

Vatandaşların kredi notlarını belirleyen şirketlerden biri de adını çok sık duyduğumuz AliBaba şirketinin sahibi Jack Ma'nın kurduğu "Sesema Credit'dir. Alternatif olarak 8 farklı anket şirketi de vatandaşların kredi notunu belirliyor .