Sismik İzolatör deprem hasarını azaltabilir mi?
Malum ülke olarak depremle yaşamaya çalışıyoruz, çünkü ülkemiz deprem ülkesi. Her an deprem olabilecek gibi yaşamayı öğrenirken binaları da ona göre yapmaya çalışıyoruz. Bu yüzden de son günlerde gündeme sismik izolatör geldi. Uzun yıllardır kullanılan sismik izolatörün binaların sağlamlığına ne gibi katkılar sağladığını gelin birlikte inceleyelim.
Özellikle son 20 yılda hayatımızı çok fazla etkileyen deprem bizlere nasıl bina yapmamız gerektiğini gösteriyor. Yapılacak binaların sağlam olmasının yanı sıra esnek de olması onlara fayda sağlıyor. Sonuçta esnek yapılar, sert yapılara göre daha çok ayakta kalır. İşte bu esnekliği sağlayan olgulardan biri de sismik izolatördür.
Sismik izolatör nedir?
Sismik izolasyonun dayandığı temel düşünce, yapıların doğal periyodunu, rezonans tehlikesi bulunan aralıktan uzaklaşacak şekilde değiştirerek, deprem nedeniyle oluşan eylemsizlik kuvvetlerini azaltmak ve deplasman ve enerji sönümleme talebini bu amaç için tasarlanmış olan sismik izolasyon ve enerji sönümleyici cihazlar üzerinde yoğunlaştırarak karşılamaktır.
Sismik izolatör ne zaman kullanılmaya başlandı?
Sismik izolasyonun binalarda kullanımı Amerikalı mimar Frank Loyd Wright ile başlamıştır. Wright’in kendi tasarımı olan Imperial Oteli’ni 1921’de tasarlarken, otelin inşa edildiği bölgede yaklaşık 20 cm. kalınlığında iyi bir toprak zeminin hemen altında yumuşak çamur olduğunu farkeder. Wright’in düşüncesi bu binayı yumuşak çamur üzerinde yüzdürerek sismik etkilerden yalıtmaktı. Bunu, binayı yumuşak çamurun üst kısımlarına kadar uzanan kazıklarla bağlayarak gerçekleştirdi. 1923 Büyük Kanto depreminde etrafındaki birçok bina göçerken depremi az-orta hasarla atlatan bu tarihi yapı, 1968 yılında yıkılarak yerine bir kopyası Japonya Nagoya’daki Meiji Mura Müzesi’nde yeniden inşa edilmiştir
Sismik izolatörün avantajları nelerdir?
Sismik izolasyon binaların daha esnek ve rezonans etkilerden uzaklaşır. Böylece bina sallantılara karşı daha dayanıklı olur.
