Baz Nedir? Borsada Baz Puan Ya Da Baz Fiyat Ne Anlama Gelir?
Borsada en sık kullanılan kelimelerden bir tanesi de bazdır. Baz puanı, faiz oranlarındaki değişimi ifade eden bit ölçüm birimidir. Borsada baz ne demektir? Baz fiyat ne anlama gelir? Sizler için derledik.
Baz puanı, virgülden sonra dördüncü haneye karşılık gelir. Örneğin; faiz oranının %5,25’den %6,75’e yükselmesi durumunda bazda 150 puanlık bir artış görülür.
Borsada Baz Puan ya da Baz Fiyat Ne Anlama Gelir?
Borsada baz puanı, faiz oranlarındaki değişimi ifade eden bir ölçü birimidir. Baz puanı genel olarak “bp” olarak kısaltılır. Başka bir tanımla da 100bp yani 100 baz puanlık değişim %1’lik değişimi ifade eder. Faizin %20’den ’e düşmesi baz puanında 200 baz puanlık bir düşüşü ve indirimi ifade eder.
ABD ve AB gibi faizlerin zaten genellikle düşük olduğu ülkelerde 25 baz puanlık yani binde 2,5 şeklinde yapılıyor. Baz puanı, %1’lik oranının 1/100’üne denk gelen birimi göstermek için gösteren bir kısaltmadır. Baz puanı, küçük yüzde hesaplamalarını daha kolay yapabilmek amacı ile faiz oranlarında yaşanan değişimi ifade eder. Uluslararası piyasalarda ise puanlık yani binde 2,5 şeklinde yapılır. 1 baz puan %0,01 ve 100 baz puan %1 eşitliğine göre, 150 baz puan %1,5’luk değişimi, 200 baz puanı ise %2’lik kısmı gösterir. Bu hareketlilikleri net bir biçimde anlamak için terimlerin anlamlarını bilmek gerekir.
Baz Riski
Yatırımcıların kendi dayanak varlık pozisyonu ile herhangi bir korelasyona sahip olmayan sadece koruma amaçlı pozisyon alması halinde elde edeceği rassal getiriler ya da kayıpları ifade eden risktir. Kısaca, varlıkların bağlı olduğu endeks ile bağlı olduğu yükümlülüklerin bağlı olduğu endeks arasındaki yanlış eşleşme oluşmasının temel nedeni vadeli işlemlerin standart vadeler taşımasıdır.
Örnek verecek olursak koruma amaçlı emtia üzerinde vadeli işlem kontratı almak isteyen bir kişi riskleri ile tam uyuşur. Vadeli işlem piyasalarında götüreyim kontrat fiyatı ile spot fiyat altında olduğu durumlarla da karşılaşılabilir. Borsa hareketlerini doğru bir şekilde anlayabilmek ve yorumlayabilmek için bu terimlere hakim olmak gerekir.
Baz Swap
Arbitraj stratejisinin temelinde yer alan baz sistemi iki fiyat seviyesi arasındaki farktan kaynaklanır. Baz swap işlemi, ana paraların aynı ya da farklı para birimlerinde olduğu ve iki tarafında değişken faiz yükümlülüğünün bulunduğu faiz swap işlemi türüdür. Merkez bankasının politika açıklamalarından faiz değişimleri baz olarak gösterilir.
Borsa ve finans alanında sıkça duyduğumuz swap ve baz gibi terimleri sıkça kullanılır. Baz puan; yüzdelik birimin 100'de 1'i, %0,01 ya da 0,0001 olarak tanımlanır. "Pip", "bip" ya da "bp" olarak gösterilir. Borsada bu terimlere hakim olmak hareketlilikleri doğru anlamak ve yorumlayabilmek açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle borsa ile ilgilenen kişilerin bu terimleri detaylı bir şekilde bilmesi gerekir. Bu sayede daha doğru hamleler yapma imkanı bulabilirsiniz.
