Fırsat Maliyeti Nedir? Artan Fırsat Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Fırsat maliyeti kavramı genel anlamı ile mevcut olan ikinci en iyi tercih olarak kullanılabilir. Fırsat maliyeti iktisatta bir malın üretimini artırmak için vazgeçilmesi gereken başka bir mal miktarı olarak tanımlanabilir.

Fırsat Maliyeti Nedir?

Fırsat maliyeti kavramı finansal anlamda ve ekonomide sıklıkla kullanılan bir kavramdır. Ekonomide arz talep ilişkisi vardır ancak bir malın arzı kısıtlıdır. Yani dünya üzerindeki herkesin aynı anda istedikleri ürüne sahip olmaları mümkün değildir. Bu nedenle insanlar ve şirketler belirli mallar arasında seçim yapmak zorunda kalırlar. Seçim yapılırken belirli mallardan da vazgeçilmesi gerekir. İşte bu durumda fırsat maliyeti olarak tanımlanan kavram ortaya çıkar.

Ekonomide vazgeçilen mal veya tercih belirli bir getiri sağlar. Bu durumda seçilen tercih yani ikinci en iyi tercih fırsat maliyeti olarak karşımıza çıkar. Bir malın üretimini artırmak için başka bir malın üretiminden vazgeçilmesi gerekir. Bir malın üretim miktarını 1 birim artırmanın karşılığında vazgeçilmesi gereken başka malın miktarı fırsat maliyetini oluşturur.

Artan Fırsat Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Artan fırsat maliyeti üretim eğrisinin iç bükey olduğu durumlara verilen isimdir. Fırsat maliyetinin hesaplanması için kullanılan belirli bir formül veya kesin bir sonuç yoktur. Çünkü ekonomide fırsat maliyetini ve artan fırsat maliyetini etkileyen pek çok faktör bulunmaktadır.

Fırsat maliyetini hesaplama yöntemi en iyi bir örnekle anlaşılabilir. Mesela elinizde 30.000 TL miktarında para bulunuyor ve ekonomik bir ikileme düştünüz. Elinizdeki parayı iki girişime yatırmak istiyorsunuz ancak paranız sadece tek bir girişime girmenize izin veriyor. İlk girişim size ayda 10.000 TL getirecek bir makine ile ilgili, diğer girişim ise 15.000 TL kazançlı bir bilgisayar hakkında.

Bu durumda iki girişimden birini tercih edince diğerinden vazgeçmiş oluyorsunuz. Yani bilgisayarı seçtiğinizde fırsat maliyeti makineden beklenen gelire eş olmak zorundadır.