Sukuk Nedir, Çeşitleri Nelerdir? Bankacılıkta Sukuk Sistemi
Finansal anlamda ve bankacılıkta sıklıkla kullanılan bir kavram olan sukuk kavramı mali işlerde oldukça önemlidir. Peki, sukuk nedir? Sukuk çeşitleri nelerdir? Bankacılıkta kullanılan sukuk sistemi ne işe yarar? İşte sukuk ile ilgili bilinmesi gereken bütün detaylar
Sukuk İslami kurallara dayalı yürütülen bir finansal sertifikadır. Sukuk bir menkul kıymet olarak sayılabilir ve sukukta alıcılara tam tasarruf hakkı sağlanır.
Sukuk Nedir, Çeşitleri Nelerdir?
Sukuk İslam kuralları çerçevesinde gerçekleştirilen tahvil benzeri finansal sertifikalara verilen bir isimdir. İslam dinine göre faiz ödemeleri uygun caiz değildir. Bu nedenle de sukuk işlemleri uygulanır. Sukuk ile ihraççı yatırımcıya finansal bir belge satar. Bu belgenin gelirleri yatırımcının varlık alması için kullanabileceği bir belge niteliği taşır. Ancak işlem sonucunda yatırımcı mülkiyetin kısmi mülkiyetine sahip olur ve ihraççıya vade sonunda ihraç edilen tutarı ödemekle yükümlüdür.
Sukuk piyasasında yaygın bir şekilde kullanılan belli başlı sukuk çeşitleri şunlardır:
- Murabaha: Maliyet ve Kar Marjlı Satış
- Mudaraba: Emek-Sermaye Ortaklığı
- İstisna: Siparişe Dayalı Satın Alma
- Müşaraka: Kâr-Zarar Ortaklığı
- Selem: İleri Vadeli Satın Alma
- İcara: Kira Finansmanı
- Tekafül: Sigorta
- Karz-ı Hasen: Faizsiz Ödünç
Piyasada en sık kullanılan sukuk yöntemi icara (kira finansmanı), murabaha (emek-sermaye ortaklığı),ve müşakara (kar-zarar ortaklığı) olarak geçer.
Bankacılıkta Sukuk Sistemi
Bankacılıkta kullanılan katılım bankacılığı kavramı, İslami bankacılığı yani faiz kazancı olmayan bankacılığı ifade etmede kullanılır. Katılım bankacılığında uygulanan yöntem ise sukuk sitemidir. Sukuk sitemi ile varlık üzerinde mülkiyet hakkı sağlanır ve bu hak ile varlıktan gelir elde edilebilir.
Katılım bankacılığı finans sektöründe sıkça tercih edilen yöntemler arasındadır. Katılım bankacılığında kullanılan sukuk sitemi ile varlığa dayalı işlemler yapılır ve ortaklık ruhu gözetilir. Alacaklı borçlu ilişkisi yerine sukuk sisteminin uygulandığı katılım bankacılığında ortak değerler ve ortak kazançlar önem kazanır. Bankacılıkta kullanılan sukuk sistemi faizsiz ve İslama uygun bir şekilde kazanç sağladığı için pazar payı her geçen gün artan ve git gide daha çok ilgi görmeye ve kullanılmaya başlayan bir sistem olarak karşımıza çıkar.
