Deizm nedir? Deizm özellikleri nedir?
Deizm ne anlama geliyor? Deizm temsilcileri kimlerdir? Deizm bir tehlike mi? Deizm savunması nedir? İşte Deizm hakkında bilmeniz gereken her şey...
Latince'de tanrı anlamına gelen 'deus' kelimesinden türeyen Deizm tanrının evreni yarattığını fakat yaratılan düzenle direkt olarak bir iletişime geçmediğini öne süren inanç sistemidir. Buna göre Deizm her şeyin var oluş sebebini tanrı olarak açıklar, tanrının mükemmelliyetçiliğini kabul eder fakat kutsal vahiylerini ve müdahalesini reddeder. Deizm ayrıca inanç bilgisinin kaynağının vahiy olmadığını söyler ve doğal dünyanın sebebi ve gözleminin, evrenin tek ve mutlak bir yaratıcısının olduğunu savunur. Deizm'i savunan kişilere Deist adı verilir.
Deizm nasıl ortaya çıktı?
Deizm inancı özellikle Aydınlanma Çağı sırasında Britanya, Fransa, Almanya ve ABD'de popülerlik kazanmıştır. Deizm, Hristiyanlık aleminde yayılmaya başladı ve Deizm'e inanan Hristiyanlar Ortodoks mezhebi inancındaki Teslis, İncil ve mucize gibi öğrenme tekniklerini yok saydı.
Amerika Devrimleri ve Fransız İhtilali'nin de Deizm'in ortaya çıkmasındaki rolü büyüktür. Bu devrimlerin liderleri Deizm'in başlıca savunucularıdır.
Günümüzde Deizm nasıldır?
Günümüzde Deizm klasik ve modern formlarda varlığını sürdürüyor. Klasik Deizm evrenin mutlak bir tanrı tarafından yaratıldığını ve tanrının yarattığı evrene müdahale etmediğini savunan soğuk bir yaklaşımdır. Modern Deizm'de ise tanrının bazı olaylara müdahale ettiğini savunan ılıman yaklaşım ve tanrının hiçbir olaya müdahale etmediğini savunan soğuk yaklaşımlar mevcuttur. Bu ayrımlar Modern Deizm'i alt kategorilere ayırmıştır.
Dünya genelinde Ateizm ve Deizm inancı yaygınlaşıyor!
Deizm bir yaratıcı ve doğal dünya arasındaki ilişkiyi ele alan ilahi bir teoridir. 17'nci yüzyıl Avrupası'nda ortaya çıkan Deizm yanlısı görüşler 18'inci yüzyılda Aydınlanma Çağı ile beraber doruk noktasına ulaşmıştır. Deizm dar dogmatizm ve şüphecilik arasında yer alıyordu.
Deizm fikrini savunan kişiler Ateizm'i reddeder. Fakat Deizm savunucuları birçokları tarafından Ateist olarak düşünülür. 17 ve 18'inci yüzyıllarda Deizm'in farklı formları bulunuyordu. İngiltere'de Deizm'i savunan kişiler Hristiyanlık karşıtları ve Hristiyan olmayan Teistler'den oluşuyordu.
Deistler insanoğlunun tanrının varlığını vahiy ve mucize ile değil doğayı gözlemleyerek ve sebeplendirerek bulabileceğini söyler.
Doğacılık ile ilintili olsa da Deizm evren ve yaşamın daha kudretli bir güç tarafından yaratıldığını savunur.
Deist nedir?
Deist kelimesi ilk olarak Pierre Viret'nin 1564 yılında kaleme aldığı Instruction Chrétienne en la doctrine de la foi et de l'Évangile (İnanç ve İncil doktrini üzerine Hristiyan öğretisi) eserinde geçer. Eser 1697 yılında tekrar basılmıştır. Kalvenizm'e inanan Viret, Deist kelimesinin yeni bir kullanım olduğunun altını çizmiş ve Deist kelimesini İtalyan sapkınlığının yeni bir türü olarak açıklamıştır. Viret, bir grup insanın tıpkı Yahudiler ve Türkler gibi bir çeşit tanrıya inandıklarını yazdı fakat evangelist ve havarilerin doktrinini önemsiz bir efsane olarak gördü. Viret'e göre Deistler reform sürecinde verilen özgürlük ve hakları yanlış yorumladı.
Avrupa'daki gençler dine inanmıyor!
İngiltere'de Deist kelimesi ilk olarak 1621'de Robert Burton tarafından kaleme alınan The Anatomy of Melancholy kitabında yer aldı.
1583 ve 1648 yılları arası yaşayan Edward Herbert İngiliz Deizm'inin Babası olarak atfedildi. Herbert'in 1624 yılında yayınladığı De Veritate kitabında Deizm'in ilk kapsamlı tanımı yapıldı. 1690 ve 1740 yılları arası İngiltere'de Deizm büyük ilerleme kaydetti.
Instagram.com/mehmetcankmrc
twitter.com/mehmetcankmrc
YouTube.com/mehmetcankomurcu
