Türk imparatorluğu Osmanlı Devleti tarihin en büyük sınırlara sahip 10. ülkesi. 5 milyon 200 bin kilometrekare toprağa hükmeden devlet üç kıtada hüküm sürdü. 1699’a kadar genişlemiş, bu tarihten sonra gerilemeye başlamıştır. Tarihi en çok etkileyen devletlerden birisi olan Roma İmparatorluğu’nun sınırları da Osmanlı’ya benziyordu. 3 kıtada toprak sahibi olan Roma 6 milyon kilometrekarede söz sahibiydi. Portekiz sahillerinden İran içlerine kadar hükmediyordu. Ortadoğu’nun büyük bölümüne hükmeden Persler 9 milyon kilometrekarede söz sahibiydi. Büyük bir kültür mirası bırakarak tarihten çekildiler. Sömürgeleşme adımlarını iyi değerlendiren Fransa dünyanın pek çok yerinde sömürge sahibiydi. Taa ki İkinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar. En büyük olduğu dönemde dünyanın çeşitli kıtalarında 13 milyon kilometrekare Fransız kontrolündeydi. Tarihin en çok tartışılan yapılarından birisi olan Emeviler Kuzey Afrika, İspanya, Portekiz, Ortadoğu, İran, Anadolu, Orta Asya, Arap Yarımadası’nda hüküm sürdü. 13 milyon 400 bin kilometrekare Emeviler kontrolündeydi. Çin, Moğolistan’da söz sahibiydi Qing Hanedanı. Modern Çin’in temelleri, kültür altyapısını oluşturdular. 14 milyon 700 bin kilometrekare Qing Hanedanı’nın malıydı. Coğrafi keşiflerin en büyük kazançlısı İspanyollar olmuştu. Amerika kıtasında birçok noktayı fethetmişlerdi. Güney ve Kuzey Amerika’da birçok toprak İspanya’nındı. 20 milyon kilometrekare toprağı vardı. Rus Çarlığı yıkıldıktan sonra kurulan SSCB ilk üç içinde yer aldı. Sadece kendi toprakları içinde değil, dünyanın diğer bölgelerinde de etkili bir yapıydı. 22 milyon 402 bin kilometrekare SSCB’nin yönetimi altındaydı. Asya’nın büyük bölümü bu toprakların içindeydi. Tarihi değiştiren ülkelerin başında gelen ülkelerden birisi de Cengiz İmparatorluğu. Kuzey Avrupa’dan Uzak Doğu arasında kalan bütün topraklara hükmetti. 33 milyon kilometrekare Cengiz İmparatorluğu’nundu. Denizcilik sayesinde sömürgecilikte kısa sürede ilerleyen Britanya İmparatorluğu tarihin en büyük topraklarına sahip devleti oldu. Namı “Güneş Batmayan Ülke”ydi, çünkü toprakları dünyanın dört bir yanındaydı. Kanada, ABD, Avusturalya, Afrika, Hindistan bölgeleri İngilizlerindi. 33 milyon 700 bin metrekareye sahiptiler. selcuk.bulut@milliyet.com.tr