Kara Ölüm'ün sebebi fareler değil bit ve pireymiş
14'üncü yüzyılda Avrupa'da 50 milyon kişinin ölümüne sebep olan ve Kara Ölüm olarak da anılan Büyük Veba Salgını'nın fareler sebebiyle bu denli yayıldığı düşünülürdü. Fakat yeni yapılan bir araştırma, asıl suçlunun fare değil, bit ve pire gibi parazitler olduğunu ortaya koydu.
Okullarda, Büyük Veba Salgını ile ilgili verilen bilgilerin tümünde salgının fareler sebebiyle Avrupa kıtasına yayıldığı söylenir. Fakat yeni araştırma, ders kitaplarının baştan yazılmasına sebep olabilecek bazı sonuçları ortaya koyuyor.
Buna göre, Kara Ölüm'ün asıl sebebi pis fareler değil, insan bedeninde zıp zıp zıplayan bit ve pireler.
Oslo Üniversitesi'nde görev yapan araştırmacılar, Büyük Veba Salgını hikayesinde fareler kötü adamsa, insanlar nasıl öldü konusunu işlemek için bir matematik modeli geliştirdi.
Bu modele ortaya konulan ölüm oranları, kayda geçen rakamlarla benzerlik göstermedi.
Buna göre, eğer hıyarcıklı veba, farelerden insanlara bulaşmış olsaydı, ilk etapta birkaç kişinin ölmüş olması, ardından veba taşıyıcısı farelerin ölerek üzerlerindeki parazitlerin insanlara geçmesi gerekir ve daha sonra ölüm oranlarında ani yükseliş gözlemlenirdi.
Fakat bunun aksine ölüm oranları, vebanın pislik ve temizlik eksikliği sebebiyle yayıldığı sonucunu veriyor. Avrupa'da ilk veba vakasının görüldüğü 1346 yılında birçok kişinin vücudunda bit ve pire bulunuyordu. Bunun sebebi insanların o dönemde daha az yıkanmasıydı. Ayrıca o dönemde aynı evde yaşayanların birçoğu tek bir yatakta yatıyordu.
1348 yılında patlak veren Kara Veba, dönemin büyük kentlerinden olan Londra'da nüfusun yarısını 18 ayda öldürdü.
Büyük Londra Vebası olarak da bilinen 1665'te hortlayan veba salgını, yine Londra'da, nüfusun 5'te birinin ölümünden sorumlu tutuldu. Veba 14'üncü ve 19'uncu yüzyıllar arası Avrupa'da büyük felaketlere sebep oldu.
Instagram.com/mehmetcankmrc
twitter.com/mehmetcankmrc
YouTube.com/mehmetcankomurcu
