Alzheimer riski yaş ilerledikçe artıyor

Özellikle unutkanlık belirtisi ile baş gösteren Alzheimer, 60 yaşından sonraki dönemlerde daha sık görülüyor. Amerikan Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Dr. Bülent Kahyaoğlu kesin olarak bir tedavisi olmayan hastalıkta diğer tıp dışı tedavi yöntemlerle birlikte erken tanının hastanın sosyal çevreye kazandırılması açısından önemli olduğunu belirtiyor. Dr. Kahraman konuyla ilgili soruları yanıtladı.

Alzheimer hastalığı nedir?
Alzheimer hastalığı halk arasında bunama olarak bilinen, tıp dilinde demans olarak adlandırılan bir hastalık tablosudur. Hastalık, her yaşta görülebilir, ama özellikle 60 yaşından sonraki yaşlarda görülme sıklığı artış gösterir.

En belirgin belirtileri nelerdir?
Başlangıçtaki belirtiler çeşitli olabilir. Hastalık, kişinin eğitim, sosyo ekonomik ve gündelik uğraşlarını yapamaması şeklinde kendini gösterir.
Genel anlamda ilerleyici unutkanlık herkesin dikkatini çeker. Unutkanlık kişinin günlük ilişkilerini etkiler boyuta ulaşır. Kişilik değişiklikleri, alınganlıklar başlangıç belirtileri olabilir. Yön bulma duyusunun bozulmasıyla yakın çevre dışındaki yerlerde kaybolmalar kendini gösterir. Hastalığın daha ileri evrelerinde, yeni şeyleri öğrenmede yaşanan zorluklar nedeniyle gündelik işlevler yapılamaz hale gelir.

Hastalık kimlerde görülür?
Cins ayrımı yapmadan her yaş diliminde görülebilir, ancak yaşlanma ile birlikte görülme sıklığı artar. Damar sertliği öyküsü olan ve tansiyon, şeker, kolesterol yüksekliği olan kişilerde beyin damar yaşlanmasının hızlanması nedeniyle görülme sıklığı artar. Genetik yatkınlık olmakla birlikte ailede yakın bireylerin Alzheimer olmaları diğer bireylerin riskini çok fazla artırmaz.

Nasıl teşhis edilir?
Hastalığın tanısı klinik olarak konulur. Tedavi edilebilir bunama nedenlerinin uygun laboratuvar görüntüleme yöntemleri ile dışlanması sonucu, gerek nörolojik muayene gerekse nöropsikolojik testler yardımı ile hastanın tablosu isimlendirilir.

Erken tanının önemi nedir?
Tedavide kullanılan ve elimizde şu anda bulunan ilaçlar ilerlemeyi durdurur, iyileştirici değildir. Bu nedenle ne kadar erken tanı konursa hem ilaçlardan yararlanma, hem de sosyal çevrenin düzenlenmesi açısından yararlı olur.

Yakalanmamak için alınabilecek önlemler var mıdır?
Vücut ve zihin sağlığını mümkün olduğunca zinde tutmak çok etkilidir. Özellikle damar sertliğine yol açabilecek aşırı kilo, tansiyon yüksekliği, şeker yüksekliği, hareket azlığı gibi nedenler hastalığa zemin hazırlar.
Sağlıklı beslenme, temiz havada bol egzersiz ve özellikle zihni açık tutacak her türlü çalışmaya katılmak koruyucu olarak etkilidir. Yaş ne olursa olsun yeni şeylerin merak edilerek öğrenilmesi zihin sağlığı için çok önemlidir.