JiNEKOLOJiK KANSERLER - YILLIK KONTROL ŞART

Medical Park Göztepe Hastanesi’nden kadın hastalıkları ve doğum, jinekolojik onkoloji cerrahisi uzmanı Doç. Dr. M. Murat Naki, rahim ağzı kanseri hakkında bilgi verdi: “Sigara kullanımı, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, HPV virüsü, erken yaşta cinsel ilişki, çok eşlilik, kocası çok eşli kadınlar, düşük sosyo-ekonomik düzey risk faktörleri kabul ediliyor.
Rahim ağzı kanseri vakaları, gelişmiş ülkelerde etkin tarama programlarıyla oldukça azaldı. Türkiye gibi gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerdeyse sıklığı artıyor. Bunun başlıca nedenleri; cinsel yolla bulaşabilen hastalıkların artması, değişen cinsel davranışlar ve erken yaştaki evlilikler.
Rahim ağzı kanserinin belirtileri; cinsel ilişki sonrası lekelenme tarzında vajinal kanama, adet miktarında ya da süresinde artış, kahverengi vajinal akıntı olarak ortaya çıkar. İleri evrelerde bel ve kasık ağrısı, idrar yapmada güçlük ya da bacaklarda ödem görülebilir.

Prezervatif tam koruma sağlamayabilir
HPV enfeksiyonu öncelikli olarak seksüel temasla bulaşır ancak virüs bulaşmış maddelerle temas ve anneden bebeğe doğumda geçişin çok küçük bir kısmından sorumludur. Çalışmalar, seksüel yönden aktif insanların yüzde 80’inden fazlasının, hayatlarının herhangi bir döneminde HPV taşıdıklarını gösteriyor. Enfeksiyonların büyük kısmının bir yıl içerisinde baskılanmasıyla hastaların yüzde 85’inden fazlasında saptanabilir virüsün kendiliğinden gerilemesi gözleniyor. Enfeksiyon varlığı, kondomun HPV bulaşmasını önlemede etkili olmadığını ortaya koyuyor.
HPV’ye ek olarak, erken yaşta cinsel ilişki başlangıcı, çok doğum yapmış olmak, sigara kullanımı ve bağışıklığın baskılanması gibi ciddi risk faktörleri rahim ağzı kanseri öncesi değişiklikler ve kanserle ilişkilidir. Doğum kontrol hapı kullanımı, cinsel yolla bulaşan hastalık varlığı gibi bazı ek durumlar da hastalıkla daha az kesin olarak ilişkilidir.

Smear testinizi ihmal etmeyin
Pap smear test, rahim ağzı yüzeyinden ve kanalından rahim ağzı hücrelerinin toplanmasıyla yapılır. Hücreler bir cama yayılarak hemen alkol-bazlı spreyle tespit edilir veya likit bir koruyucu bulunduran küçük bir şişede toplanır. Pap smear taraması âdet esnasında yapılmamalı ve hastalar işlemden birkaç gün önce cinsel ilişkiden kaçınmalıdır.

Tarama ne zaman başlamalı?
Rahim ağzı kanser taraması, 21 yaşını geçmeyecek şekilde cinsel aktivitenin başlangıcından üç yıl sonra başlamalı. Böylelikle, kaçırılabilecek kanser varlığına dair çok düşük bir riskin devam etmesiyle birlikte, bulaşan HPV enfeksiyonunun kendiliğinden gerilemesine imkan verilmiş olunur. 30 yaş altında taramanın yıllık olması gerekmektedir. 30 yaş üzerinde ve ardışık üç normal Pap smear taramasına sahip kadınlarda tarama 2-3 yılda bir yapılabilir. HIV pozitif ya da başka bir bağışıklığın baskılandığı durumda olan hastalarda yıllık taramaya devam edilmeli.
Tarama, düşük riskli kadınlarda 70 yaşında kesilebilir. 70 yaşında çok eşli aktif cinsel hayatı olan kadınların ve daha önceden anormal rahim ağzı öyküsü bulunanların taramasının devamı önerilir. Rahim alınması ameliyatı geçirmiş, anormal rahim ağzı bulgularına sahip olmayan kadınlarda taramaya son verilebilir.

HPV testi
Pap smear testiyle kombine edilerek, yüksek riskli alt tipleri belirlemek için HPV testi 30 yaş ve üzeri kadınlar için bir seçenektir. Her iki testin normal olması durumunda yüksek riskli rahim ağzı hastalık gelişme ihtimalinin takip eden 3-5 yıllık süreçte son derece düşük olduğu yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Bu nedenle normal test sonuçlarına sahip kadınlarda taramanın tekrarı her üç senede birden daha sık olmamalı.

YARIN: RAHİM KANSERİ