Baharın çağrısına kulak verin

Tam ‘Son kar da bitti, bahar geliyor’ derken Trakya’dan Anadolu’ya soğuk hava dalgasına teslim olduk. İlkbaharda olduğumuzu hissettiğimiz ilk günler ise bugünler... Bahar demek hareketlenmek, doğayla barışmak, kabuklarımızdan sıyrılmak da değil midir? Bu hafta sonu Aydın’dan Malatya’ya, Alaçatı’dan Adana’ya ülkenin dört bir yanında gerçekleşen festivaller günlük rutinlerimizden uzaklaştırıp nefes aldırırken Anadolu’nun güzelliklerini keşfetmek için de fırsat sunuyor. Pandemi nedeniyle iki yıl ara veren Uluslararası Portakal Çiçeği Karnavalı da yalnızca Adana’nın değil bölgenin turizm hareketliliğine de katkı sağlıyor. Kostümlü kortej ve konserlerle çok sayıda keyifli etkinliğin yer aldığı, bu yıl 10’uncu yılını kutlayan karnavalın sürprizlerinden biri de Türkçeyi çok iyi konuşup bağlama çalmayı öğrenen Japon Yukari Fumuro. Bugün karnavalın son günü, kaçıranlar Adana’da lezzet turunun ardından araçla iki saat mesafedeki Kapadokya’dan yarım saat uzaklıktaki Tarsus yeraltı şehrine, Saint Paul Kilisesi’ni de içine alan bir rota çizebilir. Bu hafta sonu Efeler diyarı Aydın’a özgü lezzetlerin sergileneceği Gastronomi Festivali de Hazer Amani ile mutfak atölyesi, Mitolojiden Günümüze Zeytin Ağacı başlıklı sergisi, söyleşiler ve yemek yarışmalarıyla renkleniyor.

25 Mart’ta başlayan Malatya’nın Kayısı Çiçeği Şenlikleri workshoplardan spor etkinliklerine, Kayısı Çiçeği Foto Maratonu’na çok yönlü bir festival. Festivale katılma şansınız olmadıysa da şehri ziyaret etmeniz için onlarca sebebiniz var. Malatya Gastronomi Turizm Tanıtım Derneği Bşk. Yrd. İbrahim Halil Kılıç anlatıyor: “Arslantepe Ören Yeri ile  Battalgazi ilçesinde bulunan Selçuklu eserlerini görebilir, kısa bir yolculukla Nemrut ören yerini ziyaret edebilirler.  Doğa tutkunları için Malatya bir kanyon ve vadiler şehri. Kent merkezine 25 km. mesafedeki Levent Kanyonu Cam Seyir Terası, tam bir adrenalin ve macera parkı. Darende Tohma Kanyonu, film platosunu andıran Hekimhan-Girmana Kanyonu ve kamp tutkunlarının adresi Arapgir Kayaarası Kanyonu akla ilk gelenler. Şıra Pazarı’nda kayısılı ikramların yanı sıra Yeşilyurt ilçesinin Lezzet Sokağı, ilginç müzeleri ve fırın-kasap iş birliğiyle hazırlanan tava ve lezzetli yemekleri ile dikkat çekiyor.”

Labada’dan enginara

Ünlü isimlerin de sahne alacağı 11. Alaçatı Ot Festivali’ni kaçırdıysanız festivalin teması olarak seçilen “labada”lı lezzetler için bile rotanızı Ege’nin incisine çevirebilirsiniz. Mayıs ayında ise Urla’da geleneksel hale gelen Enginar Festivali var sırada. 6-8 Mayıs tarihlerinde düzenlenecek festivalde Malgaca Pazarı ve Urla Sanat Sokağı’nda atölyelere katılma ve enginar yemeğinden, enginar tatlısına kadar birçok farklı lezzeti tatma imkânı bulabilirsiniz.  İstanbul dışına çıkmak istemeyenler için sokak lezzetleri açık hava etkinliği 3-4 Mayıs’ta Kemer Country Orman Evi’nde. Urban Picnic’te Türk, İtalyan, Uzakdoğu, Meksika, Fransız mutfağından lezzetler sunuluyor. Müzikseverlerin büyük ilgi gösterdiği Milyonfest, 4-7 Mayıs arasında Kapadokya’da.  Baharın en renkli ve coşkulu karşılandığı yerlerden biri de Edirne. Her yıl 5-6 Mayıs’ta düzenlenen Hıdrellez ve Kakava Şenlikleri’nin ilk gününde bereketin artması, güzelliklerin paylaşılması için Kakava Ateşi yakılıyor ve pilav ikramı yapılıyor.

Çiçeğin festivali

Kış biterken ağaçların çiçeğe durması yakındır. Güney Kore bahar çiçekleri turizmini en iyi değerlendiren ülkelerden biri. Kiraz çiçeklerinden başlayarak her açan çiçeğin festivalini yapmışlar, kirazları maehwa, kanola, sansuyu, açelya, lale gibi çiçekler takip ediyor, eşsiz görüntüleriyle kitleleri çekiyor. Çoğu festivalin bir yemek bağlantısı da var. Örneğin mart ayındaki bembeyaz erik çiçeklerinin açtığı Gwangyang Maehwa Erik Çiçeği Kültür Festivali kapsamında pek çok erikli yemek de sunuluyor. Maehwa çiçeği lezzetini dondurmaya veren çiçek olarak biliniyor, aynı zamanda geleneksel Kore kültüründe saygınlığın sembolü olarak kabul ediliyor. Kanola tarlaları bizde özellikle Trakya’da da çok var, aslında yağ tohumu olan bitkinin tarlaları parlak sarı seller gibi. Sansuyu ise gene sapsarı çiçekleriyle bir nevi kızılcık benzeri bir meyvenin çiçekleri. Hepsinin görsel bir şölen sunmasının yanı sıra damakta da hoş lezzetler bırakması Kore festivallerinin ortak noktası.

Bizde de böyle bir potansiyel var. Datça’da badem çiçekleri açınca adeta kar yağmış gibi olur. En erkenci bahar lezzetinin çağla badem olduğunu düşünürsek en erken festival de Datça Badem Çiçeği Festivali’dir. Memleketin gerisi kar ile boğuşurken pek erkenci olmasıyla hep biraz gümbürtüye gider. Adana son yıllarda Portakal Çiçeği Festivali ile dikkati çekiyor. Damıtılmış portakal ve turunç çiçeği suyu bir zamanlar Osmanlı mutfağında tatlılarda çok kullanılan bir lezzetti. Saraya “âb-ı şukufe-i naranc”, yani narenciye çiçeği suyu olarak alınırdı.

Malatya’da kiraz yaprağı

Kayısı çiçeği sırasıyla tezgahlarda yer alan badem, erik ve kirazdan sonra açıyor. Malatya mutfağının gözdesi kiraz yaprağı sarması için de en güzel zaman bahar. Çiçekler açtıktan az sonra en körpe kiraz yapraklarıyla yapılan bu yemekte uzaktan uzağa acı badem tadı gelir. Bizim memlekette hemen her kiraz yetiştiren yerin bir kiraz festivali vardır. Ama artık kiraz çiçeği festivali düşünmenin zamanı çoktan geldi.

Ihlamur kokan kent

Çiçek festivali seçenekleri sonsuz. Isparta gül mevsimi turlarına son yıllarda lavanta tarlalarını da ekledi. Bahar sonu, erken yaz dönemini hareketlendiren bu festivaller bu çiçeklerle yapılan lezzetleri de gündeme getiriyor. Erken yazın bir başka bahar çiçeği ise ıhlamur. Trakya’da Sakin Şehir unvanlı Vize beldesi ıhlamur kokan kent olarak anılıyor. Bütün bu çiçeklerin en yakıştığı lezzetler ise çayından şerbetine içecekler ve elbette Türk mutfağının vazgeçilmez lezzeti lokum.

Şenlikli Antep mutfağı

Gaziantep mutfağında bahar apayrı bir şenliktir. Taze sarımsak çıkar çıkmaz sofralarda bahar sevinci başlar. Körpecik halinden iyice baş tutuncaya kadar sarımsağın her evresinden ayrı yemek yapılır. İlk körpe tazesinden yapılan şiveydiz yemeği adeta taze sarımsağın kutsanması gibidir. Taze sarımsaklı lahmacun bambaşkadır. Sarımsak baş tutunca sarımsak kebabı devreye girer. Taze bakla ve çağla ile yoğurtlu aş yapılır. Taze yaprakla yapılan sarmaya mayhoş can eriği katılır. Bahar sonu yeni dünya ve keme kebabı mevsimi kaçırılmaz. Bahar yemeklerinde yoğurdun apayrı bir yeri vardır.

Peşine düşülecek otlar

Bahar deyince bir de Balıkesir’e bakmak gerek. Ayvalık mutfağının ot yemekleri malum, ama tüm Balıkesir ilçelerinde esnaf lokantalarında otlu yemekleri takibe almak gerek. Hele enginar zamanı Edremit Bahar Lokantası’nda kuzulu enginar yemeğine rastlarsanız kaçırmayın. Bu arada ot mevsimi sadece Ege değil tüm Anadolu şenleniyor. Sivas’ta madımak, Çorum’da yabani kuşkonmaz peşine düşülecek otlar arasında.  

“Çay hasadından şalgam tarlalarına her yerde deneyim turizmi var”

Türkiye Turist Rehberleri Birliği Başkanı Suat Tural, deneyim odaklı tatil trendinin son yıllarda ivme kazandığını ve festivaller aracılığıyla Türkiye’nin dört bir yanının buna uygun olduğunu söylüyor: “Son zamanlarda festival, hasat gibi etkinliklere düzenlenen turlar vasıtasıyla deneyim turizmi dediğimiz alana katılanlarda artış görülmüştür.  Türkiye’de hemen her yerde deneyim turizmi yapılabilir. Mevcutta ise daha yoğun olarak Karadeniz, İç Anadolu Bölgesi, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yapılmakta.  Ekstrem sporlar arasında yer alan zipline, Karadeniz bölgesinde daha yoğun olarak yapılmakta. Yine çay hasatlarına katılmak da deneyim odaklı turizm örneklerinden. Göreme’de bağ bozumu festivali öne çıkarken Adana’da şalgam tarlalarına gitmek, meşhur muzlu sütün yapımına tanık olmak şimdilerde daha da rövaçta. Yine Lavanta tarlalarıyla öne çıkan Isparta’da hasada katılmak. Doğu Ekspresi’ne binerek tren yolculuğu deneyimi yaşamak, Çıldır Gölü’nde atlı kızaklara binmek bile deneyim. Bahar Türkiye’de her yerde bir başka güzel.”