"Lazcayı kadınlar daha iyi biliyor"

Benli sözlüğü hazırlarken biraz zorlandığını itiraf ediyor. Çok kitap okumuş, iki yıl boyunca Karadeniz bölgesinde dolaşmış ve Lazcayı bilen insanlarla bir araya gelmiş. Gözlemi şu: "Karadenizde Lazcayı kadınlar erkeklerden daha fazla biliyor ve konuşuyor." Benli sözlüğü hazırlama gerekçesini şöyle özetliyor: "Küçükken evimizde özellikle annem, babaannem sürekli Lazca konuşurdu. Çok meraklıydım bu dile. Doğal olarak öğrendim. Oysa öteki kardeşlerim benim kadar meraklı değildi. Baştan söyleyeyim, bu sözlük kesinlikle ayrımcılık düşüncesinden yola çıkılarak hazırlanmadı. Böyle bir sözlüğü hazırlama ihtiyacını hissettim. Şimdilerde bu dil neredeyse unutulmak üzere. Özellikle bu dilin konuşulduğu bölgelerdeki gençler çok duyarsız. Sözlüğü Lazca ölmesin diye hazırladım." Faruk Benli 76 yaşında. Giresun doğumlu. Babası Hopalı, annesi Fındıklılı. Birçok insanın hayattan elini eteğini çektiği bu yaşlarda Faruk Benli bir Lazca-Türkçe sözlük hazırlamak için altı yıl boyunca çalıştı. Sonunda amacına ulaştı. Sözlük Kebikeç Yayınları tarafından piyasaya çıkarıldı. Aslında Benli bu sözlüğü çok daha erken piyasaya çıkarabilirmiş. Ancak küçük aksiliklerle karşılaşmış. "Bu proje için Dilbilimci bir profesör arkadaşımla, Mehmet Ölmezle birlikte çalıştım. Mehmet 3-4 yıl önce bir yurtdışı gezisinde tanıştığı bir Japon ile birlikte bana geldi. Çalışmalarımı ona da gösterdim. O da çok ilgilendi. Ancak bir gün Japon misafirimiz ortalıktan kayboldu. Giderken de sözlük için hazırladığım tüm dokümanları da beraberinde götürdü. Moralim çok bozulmuştu çünkü çok emek vermiştim." Bu olay sözlük projesini hazırlama anlamında bir duraklama dönemine neden olmuş. Benli "Böyle bir olay yaşamasaydık belki ilk Lazca-Türkçe sözlük benimki olabilirdi. Sonuçta bu olaydan sonra kendimi toparladım ve kitabı çıkardık" diyor.Benlinin sözlüğü 10 bin kelimeden oluşuyor. Hopa, Fındıklı, Ardeşen ve Pazardan oluşan dört şiveye de sözlükte yer verilmiş. Benli kendi sözlüğünün diğer Lazca-Türkçe sözlüklerden farklı olduğunu düşünüyor: "Çünkü benimki çok kapsamlı bir ansiklopedik sözlük oldu. İçinde Laz kültürüne özgü nişan, düğün, kız isteme, doğum, bazı çocuk oyunları gibi olaylar uzun uzun anlatıldı." Şimdilerde Benlinin yeni bir projesi daha var. Kısa bir süre sonra çalışmalarına başlayacak. Bu da Lazca yemek kitabı olacak.