NBA’de “Türkiye ilk beşi”

12 Dev Adam eylül ayındaki Dünya Şampiyonası’nda ikinci olduktan sonra, basketbolun ilgi çekici bir başka alanında daha ikincilik geldi. Türkiye, Amerikan basketbol ligi NBA’de en çok oyuncusu bulunan (Fransa’dan sonra) ikinci ülke. Birkaç yıldır bu ligde ter döken Mehmet Okur (Utah Jazz), Hidayet Türkoğlu (Phoenix Suns), Ersan İlyasova’ya (Milwaukee Bucks) bu yıl Ömer Aşık (Chicago Bulls) ve Semih Erden de (Boston Celtics) eklendi.
Bu çıkışın sebebi nedir? Bizim oyuncuların hangi özelliklerini beğeniyorlar? Bunları işin uzmanlarına sorduk.
Şu an NBA’de oynayan Mehmet Okur hariç diğer dört oyuncumuzun menajerliğini yapan eski antrenör Tolga Tuğsavul, basketbol yorumcuları ve daha önce NBA deneyimi yaşamış olan Mirsad Türkcan ve İbrahim Kutluay Türk oyuncuların NBA “çıkarmasını” anlattı.

“Takımın bana ihtiyacı yoktu, fazla oynayamadım”

İbrahim Kutluay (Eski milli basketbolcu)
* Ben NBA’e çok geç gittim. Takımda (Seattle Supersonics) yaşı en büyük bendim. Kendimi ispatlamak için değil, orayı öğrenmek için gittim. Genç yaşta gitmenin çok büyük avantajları var. Kendini geliştirmek, oraya adapte olmak açısından yaş son derece önemli.
* Takımın o oyuncuya olan ihtiyacı da çok önemli. Benim gittiğim dönem takım çok iyi gidiyordu ve bana fazla ihtiyacı yoktu. Bu yüzden de oynayamadım.
* NBA’de tamamen eğlence üzerine kurulmuş bir düzen var. Oraya gelen seyircinin mutlu olması, organizasyonun düzgün şekilde işlemesi önemli. Kazanmanın veya kaybetmenin çok fazla önemli olmadığı bir ortam. Ciddi anlamda bir baskı yok. İnsanlar rahat bir ortamda basketbol oynuyor. İşleyiş çok profesyonel. Farklılık bu. Avrupa’da her şey kazanmak üzerine kurulu ama NBA’de öyle değil. Orada maçı izlemeye gelen insanların mutluluğu önemli. Antrenörler uzun süre takımlarının başında kalabiliyorlar, oyuncular rahatlıkla işlerine konsantre olabiliyorlar.

“Türkiye artık bir basketbol ülkesi”

Kaan Kural (Basketbol yorumcusu)
* Dünya platformunda Türk basketbolunun yeri ortada. Bunun son Dünya Şampiyonası’ndaki ikinciliğimizle alakası yok. Türkiye’nin çok önemli bir basketbol ülkesi olduğunu herkes söylüyor. İyi bir jenerasyon yakaladık ve iyi bir dönem geçiriyoruz.
* NBA’e yeni giden oyuncuların başarı şansı daha yüksek çünkü NBA’de oynanan oyunun ne olduğunu bilerek daha hazır gidiyorlar. Tüm dünyada NBA’e giden oyunculara bakın, pota altında oynayacak uzun oyuncuların neredeyse yarısı yabancıdır. Ama kısaların yani dış oyuncuların çok küçük bir kısmı yabancıdır. Bizim de şu an NBA’de oynayan beş oyuncumuzdan dördü pota altı oyuncusu.

“Sabretseydim başarılı olabilirdim”

Mirsad Türkcan (Milli basketbolcu)
* NBA’de önemli olan doğru zamanda doğru takıma gidebilmek. Ben ne doğru zamanda gittim ne de doğru takıma. Houston Rockets’a transfer olduğum dönemde NBA greve gitti. Ardından New York Knicks’e geçtim. Bu da zor bir takımdı. Güçlü bir kadrosu vardı ve benim forma giyme şansım olmadı. Sonra da sakatlık geçirdim. Ondan sonra biraz isteksiz oldum. Ve Avrupa’ya döndüm. Biraz daha sabırlı olup NBA’de kalsam başarılı olabilirdim. Avrupa’da oynadıktan bir süre sonra NBA’da oynamam için tekrar teklif geldi. Ama benim için büyük macera olacaktı ve kabul etmedim.
* Ben NBA’e çok genç gittim ve İngilizce bilmiyordum. Bunun zorluğunu yaşadım. Biraz moralim bozuldu. Şimdi olsaydım aynı hatayı yapmazdım. Oradaki insanların mantalitesi çok farklı. Orada her şeye siz karar veriyordunuz. Buradaki disiplin orada yoktu. Yemek saatine bile kendin karar veriyordun. Oradaki bu serbestliği görünce şaşkına döndüm.

“Savunma becerimizden yararlanmak istiyorlar”

Ümit Avcı (Milliyet basketbol yazarı)
* NBA de artık şunun farkına vardı: Avrupalı savunma oyuncuları daha iyi. NBA Avrupa basketbolunun özellikle savunma kanadından yararlanmak istiyor. Hidayet ilk gittiğinde iki dakika oynadı diye seviniyorduk ama mesela Semih ilk maçında 15 dakika oynayabiliyor. Ya da Ömer Aşık çıkıyor ve
üç tane blok yapabiliyor. Bu kadar etkin olmamızın sebebi de
savunma becerimiz.
* NBA öyle büyük bir ağ ki her tarafta yetkilileri var. Bütün ülkelerdeki oyuncuları izliyorlar. Mesela şu anda NBA’in en önemli isimlerinden Dirk Nowitzki Alman ve onu ikinci ligden buldular. İstihbarat anlamında müthişler.

“NBA’in yetenek avcıları önce fiziğe dikkat eder”

Yiğiter Uluğ (Spor yazarı)
* Hidayet ve Mehmet uzun süredir oradalar. İstikrarlı bir şekilde kariyerlerine devam ediyorlar. Bu da diğer oyuncularımızın önünü açıyor. Türk oyunculara karşı bakışın değişmesinde bu iki öncünün çok önemli rolü oldu.
* NBA’e yeni giden oyuncularını şanslarını kendileri yaratacaklar. Semih ve Ömer Amerikalıların “proje” dediği türde, potansiyeli olan ama henüz kendini geliştirmesi gereken oyuncular. Fizikleri, atletik yetenekleri NBA basketboluna çok uygun. Daha kuvvetlenmeleri gerek.
* Mehmet sakatlıktan dönecek, henüz oynamaya başlamadı. Onun hakkında konuşmak için erken. Hidayet ise yeni bir takıma transfer oldu. Çok farklı basketbol oynayan bir takımda. Yeni rolüne ve takım arkadaşlarına alışması için zamana ihtiyacı var. Ersan başlarda iyi değildi ama gittikçe kendine yakışan bir oyun sergiliyor.

“Oyuncular 16 yaşındayken anlaşma yapıyorum”

Tolga Tuğsavul (Menajer)

* Türkiye’den NBA’e giden yedi oyuncudan altısının menajeriyim. Sırasıyla Mirsad Türkcan, Hidayet Türkoğlu, İbrahim Kutluay, Ersan İlyasova, Ömer Aşık ve Semih Erden.
* Bu oyuncularla kariyerlerinin başında, 16-19 yaşlarındayken, onların ileride NBA’de oynama ihtimallerinin yüksek olduğunu düşünerek anlaştım. Oyuncularımla ilk anlaşmayı genelde ben tercih ettim. Daha önceki 14 senelik koçluk kariyerim doğru oyuncu seçimlerimde bana çok yardımcı oldu.
* NBA’deki tüm takımların koçlarını, genel menajerlerini, eğitmenleri çok iyi tanıyorum. 23 senelik Amerika tecrübelerimde içlerinde takım sahipleri de olmak üzere çok büyük bir çevre edindim. Benim en büyük sermayem NBA’de edindiğim dostluklardır.
* NBA’de beyaz uzunlar çok değerli. Özellikle oyun zekalarına, atletik özelliklerine dikkat ediyorlar. NBA’de Avrupa’ya göre çok daha tempolu oynandığı için oyuncuların çabukluk ve atletik özellikleri çok önemli. Bizim oyuncularımız çok erken profesyonel hayata başlayıp Amerikalılardan çok daha fazla antrenman yaparak daha hazır geliyorlar.