‘Testus unus testus nullus’

Okuyucularım "testus"un ne anlama geldiğini merak ediyorlar. Ben eğitimde test sistemine karşıyım. Derinlikli bir eğitimin test sistemiyle yaratılamayacağını düşünüyorum. Testus bir sınav değil. "Çoktan seçmeli testölerle "gırgır" geçmeyi amaçlamakta. Testustaki şıklardan biri mutlaka doğru yanıt ve doğru olanı bazen şıkların en komiği. Yanıtlar her testusun altında, göz ucunda. Ezcümle, en iyi sınav testustan beter... Bu işin bir yanı. Diğer tarafı, bana test uygulanmasını da hiç sevmiyorum. Heyhat! Hayatımda sık sık teste tabi tutulmadım mı? Ben de testlerle dalga geçen bir yazı formu tutturmaya çalıştım. Sıra isme geldi, bu formun adı ne olacaktı? Şu "test" kelimesiyle de dalgamı geçeyim, ona Latince bir eda vereyim, dedim. Aklıma ilk gelen "testis" oldu ama baktım başka anlama gelecek, testus deyip çıktım. Başka anlam deyince hemen aklınıza "haya"lı hayasız şeyler mi geldi? Testis kelimesinin bir başka anlamı daha var: Latincede şahit demek testis. Başlıkta tırnak içindeki yazının aslı "testis unus testis nullus", çok ünlü bir Latince deyim. "Tek şahit hiç şahit" anlamına geliyor. Bu kavram önce toplumsal sonra hukuksal ve de entelektüel bir zorunluluk değil mi? Tek tanıkla dava görülmez, iddiada bulunulamaz...
Velhasıl, testis Roma hukukunun vazgeçilmez öğesi. İşin komiği, gerçekten öyle. Pek çok yazarın iddiasına göre Romalılar, hatta Yunanlılar mahkemede yemin ederken testislerini tutarlarmış: "Erkeklik organımın şahadetiyle yemin ederim ki..." Latincede testis mi şahit, yoksa şahit mi testis, biraz karışmış duruyor, amma... İlginç, pek çok dilde, örneğin İngilizcede şahit olmakla ilgili "testify", vasiyet anlamında "testament, testimony" gibi kelimeler hep "testisöten türeme. Pek çok Batı dilinde bu şekilde. "Testament" Almancada da aynen kullanılıyor. Erkeğin organsal otoritesi hukukun ta temeli zahir... Roma hukuku bu yüzden mi güçlü olmuş? Yalan yere yemin ederseniz gitti canım testisler! Buyur ola bilumum testisle "testus geçmeye" bu kez de...

1- Erkekteki yumurtaların Latinceden gelme adı olan "testis"in Türkçe karşılığı hangisi?
a. Erbezi
b. Husye
c. Haya
d. Ta...
e. Hepsi

2- Testisler torba içinde dururlar. Yeni doğan bebekte testislerin torbada olmamasına "inmemiş testis" deniyormuş. Mutlaka tedavi gerektiriyormuş. Bir de testislerden bir veya ikisinin torbaya inip inip çıkması durumu varmış. Hastalık sayılmazmış. Buna ne ad verilirmiş?
a. Kararsız testis
b. Oyunbaz testis
c. "Ce" yapan testis
d. Utangaç testis

3- Tek testisli ABD’li başkan hangisiymiş?
a. Bill Clinton
b. Jimmy Carter
c. Richard Nixon
d. Hiçbiri

4- İngilizlerin II. Dünya Savaşı sırasında söylemeye bayıldıkları şarkı şuymuş:
"Hitler’in tek testisi var
Göring’de iki ama ufacık
Himmler’inkiler de küçücük
Göebbels’te ise hiç yok ki!"

Hitler’in otopsisinde bir testis eksik çıkmış. Hayret, İngilizler onun pek "testisli adam" olmadığını daha önceden anlamış olsalar gerek. Peki, aşağıdaki generaller içinde tek testisli olanı hangisi?
a. General Motor
b. General Noriega
c. General Schwarzkopf
d. General Napolyon Bonapart

5- Peki, Benito Mussolini strese girince ne yaparmış?
a. Gözüne ilk kestirdiği kişilerin birer testisini kestirirmiş.
b. Karısının omzuna başını koyar ağlarmış.
c. O meşhur isterik nutuklarından birini atarmış.
d. Hemen testislerini tutarmış.

6- Biçiminden dolayı olsa gerek Güney Amerika’nın Nahuatl dilinde testis demek olan meyve hangisi?
a. Kivi
b. Mango
c. Avokado
d. Tatlı patates

7- Erkekler toplumdaki iktidarlarının cinsel organlarından geçtiğini bildiklerinden yani sırf penis ve testisleri var diye daha doğuştan kadınlardan daha akıllı, daha yetenekli, daha cesur kabul edileceklerini bildiklerinden organlarını çok severler ve sergilemekten de çekinmezler. İşte testislerin umuma sergilenişine örnek! Testis Festivali her yıl hangi şehirde yapılıyor? En görkemli testis sahibine "Altın testis" ödülü veriliyormuş.
a. Taşkent
b. San Fransisko
c. Montana
d. Diyarbakır

8- Biçimi testise benzediği için bu adı almış olan çiçek hangisi?
a. Manolya
b. Mimoza
c. Nergis
d. Orkide. Yunancada "orchis" testis demek. Birine götürdüğünüzde anlamını biliyorsunuz artık.

9- Tek testis yeterli! Peki testisler neden çift olarak bulunurlar?
a. Eğer bir tanesine bir şey olur ve çalışamaz hale gelirse diğeri ile kişinin üreme ve hormonal faaliyetinin devam etmesi için
b. Penisin sağa sola sarkmasını engellemek için
c. Her bacağa bir tane
d. Hepsi

10- Testisler sperm hücrelerinin yanı sıra ne üretirler?
a. Kıskançlık
b. Maço duygular
c. Androjen adlı erkeklik hormonu
d. Hiçbiri

11- Testisin ürettiği androjen hormonlarından biridir. Erkek çocukların bedenindeki kıllanma, sesin kalınlaşması gibi değişimler bu hormonun etkisiyle ortaya çıkar. Penis, testisler ve torba büyür ve gelişir. Sperm üretimini de başlatan bu erkeklik hormonunun adı nedir?
a. Östrojen
b. Testosteron
c. Egoizm
d. İktidar hırsı

Yanıtlar: 1) e, 2) d, 3) b, 4) d, 5) d, 6) c, 7) c, 8) d, 9) a, 10) c, 11) b