Uyuyamıyoruz! Peki, neden?

- Türkiye nüfusunun yarısında uyku problemi olduğunu söylediniz. İnsanlar bu sorunu ne kadar ciddiye alıyor?

İnsan ömrünün üçte biri uykuda geçiyor. Uyku bozuklukları sınıflama sistemlerinde 90’a yakın hastalık tanımlanmıştır. Toplum sağlığını ileri derecede etkileyen birçok uyku bozukluğu bulunmaktadır. Bu hastalıkların büyük kısmı en üretken yıllarımızda yaşam kalitemizi bozmaktadır.

- Tam olarak hangi aralıklarda uyuyamadığında insanlar bir doktora başvurmalı?

Uykusuzluk sürekli bir hal aldığında aynı zamanda gün içi halsizlik yorgunluk fiziksel ve zihinsel işlevsellikte bozulmalar ortaya çıkınca hekime başvuru uygun olacaktır.

- Uykuya ihtiyaç yaşa göre değişir mi?

Uyku basit bir süreç değildir. Uyku beynin birçok kısmı tarafından kontrol edilen çeşitli evrelerden oluşan aktif bir süreçtir. Ortalama kabul edilen normal uyku süresi günde 7-8 saattir. Bir bebek için 18 saatlik uyku süresi normal kabul edilirken, 10-12 yaşlarında bunun yarısının altına düşer. Yetişkinler için ortalama 7-8, yaşlılar içinse 6 saatlik uyku yeterli olacaktır.

- Uykunun ruh sağlığımız üzerinde etkisi var mı?

İyi bir uyku fiziksel, ruhsal tamir ve yenilenmemiz için gerekli bir süreçtir. Fiziksel belirtilerin yanında ruhsal olarak isteksizlik motivasyon kaybı, sinirlilik, dikkat ve bellek bozuklukları ortaya çıkmaktadır. İnsomniyaklarda depresyon ya da diğer bir psikiyatrik bozukluk gelişme riski yüksektir.

- Sıklık açısından kadın-erkek arasında fark var mı?

Kadınlar erkeklere göre yaklaşık iki kat daha fazla uykusuzluk tanısı alırlar. Uykusuzluk belirtileri yaşla beraber artar (65 yaşın üzerinde yaşlı bireylerde uykusuzluk belirtisi sıklığı yüzde 50’lere ulaşır).

- Tedavi için ne yapmalıyız?

Uykusuzluk çeken kişiler sıklıkla doktora başvurmadan ilaç almakta ve bu durum hastalığın kronikleşmesine yol açmaktadır. Tedaviye başlamadan önce iyi bir değerlendirme yapılıp neden ortaya konmalıdır. Psikiyatrik veya fiziksel bir hastalığın bir belirtisi olarak insomnia ortaya çıkmışsa bu hastalığın tedavisi uykusuzluğun tedavisinde öncelikli olmalıdır. En temel öneriler sabah kalkış saatinin erkene alınması akşam uyku gelince yatılmasıdır.

- Uyku apnesi sendromu yaşam kalitesini nasıl etkiler?

Obstrüktif uyku-apneleri olan hastalar bazen uygunsuz yerlerde uyuya kalabilmekte ve uykululuk nedeniyle ciddi problemler yaşayabilmektedirler. Çoğunlukla hastaların gece huzursuz bir uykuları vardır, boyun ve baş bölgesinde terlemeleri olabilir. Sabahları baş ağrısı ve ağız kuruluğu hissederler.

İnsomnia (Uykusuzluk); Süreğen bir şekilde uykuya başlamada, kaliteli uyumada güçlük ve sonuçta gün içi işlevselliğinde bozulmalarla karakterizedir. Eğer uykunuz bir aydan daha uzun süredir bozuksa bir uyku hastalıkları uzmanıyla görüşün.

Sağlıklı bir uyku için gerekli kurallar

1-İhtiyaç duyduğumuz uyku süresine göre sabah aynı saatlerde kalkmak uyku gelince yatmak suretiyle uyku saatleri düzenli olmalı.

2-Uykunun bölünmesine neden olan alışkanlıklardan kaçınılmalıdır. Sağlıklı bir uyku süreci en az bölünmüş uykuyla sağlanır.

3-Akşam saatlerinde uykuyu bozabilecek çay, kahve veya kolalı içeceklerden sakınılmalıdır.

4-Yatma saatlerinden en az 2 saat öncesinde yorucu faaliyetleri kesmek gerekir.

5-Yeterli ve düzenli bir gece uykusundan sonra gündüz uykusu önerilmez.

6-Yatağın rahat, yatak odasının da ses ve ışıktan korunmuş olması sağlanmalıdır.