Yeni dünyanın yükselen meslekleri

Ceyda Ulukaya /  Pandemide tünelin sonundaki ışığı görmeye yaklaşsak da hayatımızda birçok alan kalıcı bir şekilde değişti. Salgın süreci, adeta zamanı hızlandırarak mevcut trendlere ivme kazandırdı. Bundan en çok nasibini alan da iş dünyası oldu. Hızla dijitalleşen meslekler dönüşüme uğradı, yeni fırsat alanları ve iş kolları doğdu. Dünya Ekonomik Forumu’nun Kovid-19 fırtınası sonrası büyüyen iş alanları arasında akıllı ev tasarımcısı, genişletilmiş gerçeklik (XR) danışmanı, uzaktan çalışma kolaylaştırıcısı gibi “yeni nesil” mesleklere işaret etmesi bu yüzden. Köklü dönüşümlere sahne olan 21. yy’da “hayatının mesleğini” seçmek artık çok daha zor. Dün başlayıp bugün devam eden üniversiteye giriş sınavında ter döken 2.5 milyon adayın yaklaşık dörtte birinin daha önce sınavı kazanıp şansını tekrar deneyenler olması biraz da bu yüzden. Adayların tam da bu kritik eşikten geçerken sorduğu ve tercih dönemine rehberlik edecek “Geleceğin garantili meslekleri neler?” sorusunu alanın uzmanlarına sorduk.

Banu Beste Başol (Korn Ferry, Genel Müdür)

“Dijital yetenek kritik önemde”

Pandemi sonrası en gözde sektörlerin başında e-ticaret geliyor. Bu gelişmeyle beraber dijital tecrübeye sahip profesyoneller altın çağını yaşar hale geldi. Dijital pazarlama, yazılım geliştirme, veri analistliği, dijital transformasyon alanında proje yöneticiliği, grafik tasarımcılığı gibi iş kolları çok yüksek talep görür halde. Dijital alanda doğru yeteneği tespit etme ve işe alım uzmanlığı da kritik bir tecrübe oldu. E-ticaretteki patlamayla beraber ambalaj ve lojistik sektörleri ciddi büyüme yaşadı, tedarik zinciri uzmanlığı aranan bir tecrübeye dönüştü. Sağlık sektörü ve ilaç endüstrisinde AR-GE’nin önemi anlaşıldı ve büyümeleri devam edecek. Yüzyüze etkileşiminin şart olduğu perakende, otel, restoran gibi iş kolları pandemiden en çok etkilenenler. Alışveriş alışkanlıklarında dijitale kayış, evde tüketimin tercih edilmesi, iş seyahatlerinde kalıcı olacağı öngörülen yüzde 20’lik azalmayla beraber hizmet sektörünü ciddi bir değişim bekliyor. Müşteri hizmetleri ve satış işlerinin eski günlerine dönmesi zaman alabilir. Otomasyon ve yapay zekanın gelişiminden en çok etkilenen iş kolları ise üretim sektörü ve depolama.

Ayşegül Dicle Aydın (Heidrick & Struggles, Yönetici Ortak)

“Teknoloji şart”

Değişmekte olan sadece meslekler değil, tüm dünya metamorfoz diyebileceğimiz bir değişim yaşıyor. Eski dünyaya ait bilindik ne varsa hızla yok olacağını artık biliyoruz. Örneğin satış kadroları işsiz kalmaya başladı ve bu devam edecek. Reklam, araştırma, insan kaynakları gibi aracı kurumlar gitgide gereksiz hale gelecek. Peki gençler ne yapmalı? Birincisi, her ne okursa okusunlar teknolojiye ağırlık vermeleri şart. Teknoloji derken iPhone’dan sosyal medyaya girmeyi kast etmiyoruz tabii. Gittikleri okullarda bu alanda ders alsınlar. Bugün birçok ülkede yeni teknoloji dersleri tüm programlara dahil edilmeye başladı. İkincisi, fin-tech dediğimiz bankacılık ve teknoloji alanının bir araya geldiği sektörü mutlaka araştırsınlar. Üçüncüsü, biyoteknoloji. Burada derin bir fırsat alanı var. Benzer şekilde genetik bilimi. Tıp alanına yakın hissedenler mutlaka genetik mühendisliğinde de kendini yetiştirmeli. Tabii tüm bu gelişmelerle bağlantılı olarak teknoloji etiği ve teknoloji güvenliği gibi iki alan doğdu ve hızla büyüyor. Bunun dışında, insan ömrünün uzamasıyla bağlantılı olarak trilyon dolarlık yeni bir sektör doğuyor: Yaşlılara hizmet verecek şekilde yepyeni bir biçim almış servis sektörü. Sosyal alanda, davranışsal ve örgütsel psikoloji gelecekte müthiş önem kazanacak; çünkü 5-6 jenerasyonun aynı çatı altında çalıştığı bir ortamda ciddi iletişim problemleri doğacak. Ve son olarak, sanat. Araştırmalar bize sanatın hiçbir zaman gözden düşmeyeceğini, her çağda ve jenerasyonda hayatın önemli bir parçası olacağını söylüyor.

“Bir formülü var”

UFUK TARHAN (Fütürist, M-Gen Yazılım & Dijital Ajans Başkanı)

Öğrencilerin doğru meslekleri seçmesi için her şeyden önce neyi, nasıl ve hangi alan için yaparken mutlu olduklarını, dünyanın ne tür sorunlarını çözmek için heyecanlandıklarını bulmaları gerekiyor. Benim bunun için geliştirdiğim bir ‘Geleceğin Mesleklerini Bulma Formülü’ var. Tüm gençlere, yakın ve orta gelecekte yükseleceği neredeyse kesin ‘yeni nesil alan’ları sunuyor ve bir iş listesinden seçim yapmalarını istiyorum. Alanlar listesinde, yenilenebilir enerji, yapay zeka, artırılmış gerçeklik, drone, nanoteknoloji, akıllı şehirler, topraksız tarım, veri, blockchain, derin öğrenme gibi alanlar var. İş listesinde ise mühendis, pilot, teknisyen, yazılımcı, analist, hukukçu, küratör, tasarımcı gibi meslekler yer alıyor. Önerim, iki listeden yapacağınız seçimi birleştirmeniz. Örneğin, yapay zeka ve analisti seçerek yapay zeka analisti, drone ve pilotu seçerek drone pilotu, akıllı şehir ve mühendisi seçerek akıllı şehir mühendisi gibi meslekler elde edebilir, detaylı bir arama yaparak gelecekteki mesleğinize dair kendinizi nasıl geliştireceğinizi öğrenebilirsiniz.