Yıldızlara yelken açacağız!

Yıldızlara ulaşmak, insanın belki de en büyük hayaliydi. Şimdi bu hayalin gerçeğe dönüşmesinin kıyısına geldik. Uzayda yeni rotamız yıldızlara doğru. İşin ilginci bu büyük yolculuk devasa roketlerle değil, küçücük uzay araçlarıyla yapılacak. Ve kaderin cilvesidir ki geçmişten bu yana en uzaklara hep yelken açarak yol alan kaşifler gibi, en yakınımızdaki yıldıza da “yelken açarak” varacağız.

Çığır açacak bir fikir

Hedef Alpha Centauri; Güneş’e en yakın yıldız sistemi. Alpha Centauri, Güneş’e çok benzeyen iki yıldız ve bir kırmızı cüceden oluşuyor (ömrü tükenmiş ve küçülmüş bir yıldız). Alpha Centauri’yi bilim insanları için çekici kılan, yıldızların Güneş’e benzerliğinden ötürü dünya dışı yaşam ihtimali en yüksek sistemlerden biri olması.

Fikre heyecanlananlar arasında tanınmış girişimciler de var; en başta gelen isim Rus milyarder Yuri Milner. Breakthrough Initiative (Çığır Açan İnisiyatif) kurucusu Milner, bu yıl gerçekten de insanlığı milyarlarca adım öteye götürecek bir fikre destek olacaklarını açıkladı: Breakthrough Starshot. Çığır Açan Yıldız Atışı anlamına geliyor. Ünlü astrofizikçi Stephen Hawking ve Facebook kurucusu Mark Zuckerberg de projenin destekçileri arasında.

Fikrin mekaniği, ismine de esin kaynağı. 100 milyon dolarlık bir fonla başlayacak proje için çok küçük gemiler kullanılacak ve bu gemiler yörüngedeki lazerler vasıtasıyla komşu yıldıza “ateşlenecek”. Alpha Centauri bizden dört ışık yılı uzakta. Yani yaklaşık 40 trilyon kilometre. Bugün uzayda mesafe katedebilmek için kullandığımız yöntem aslında üstüne gemi bağlı bir topu havaya ateşlemekten çok da farklı değil. Bununla birlikte en yüksek mühendislik becerilerimizi bu “topu” en gelişmiş düzeye ulaştırmak için kullanıyoruz. 2.66 milyar km uzaktaki Plüto’yu yakın zamanda New Horizons ile ziyaret etmiştik. Yolculuk 9.5 yıl sürmüştü. Ancak New Horizons boyutlarındaki bir aracın Alpha Centauri’ye ulaşması kabaca hesapla 1.500 yıl sürer. İşte bu yüzden, bir yıldıza gidebilmek için gerçekten çığır açacak bir fikir gerekiyordu.

Fikrin babası, tanınmış fizik profesörü Philip Lubin. Lubin’in kanıtlanmış teorisine göre yörüngede inşa edilecek devasa bir lazer hızlandırma topu ile 1 gram ağırlığındaki bir cismi ışığın 5’te 1’i hızına ulaştırmak mümkün. Bunun için tek bir lazer değil, birbirine eklenmiş birden fazla lazer kullanılacak. 10 km boyunda ve 10 km eninde olacak bu dev lazer topu, ucuna yerleştirilen 1 gram ağırlığındaki mini uzay aracının lazer yelkenlerini 10 dakika boyunca 100 Giga Watt gücündeki lazer ışınıyla şarj edecek ve sonunda ışık hızına yakın ateşleme gerçekleşecek.

20-30 yıllık yolculuk

İşin en zorlayıcı tarafı, işte bu lazeri inşa edebilmek. Projeye başlangıçta ayrılan 100 milyon dolarlık yatırım, yalnızca araştırma giderlerini karşılamaya yetiyor. Söz konusu lazeri üretmek milyarlarca dolara mal olacak. Mikro gemiler ateşlendiğinde, komşu yıldıza 20 ila 30 yılda varacaklar. Bu uzun yolda başlarına pek çok şey gelebileceği düşünülerek, aynı anda binlerce mikro gemi fırlatılacak. Gemiler öyle küçük ki ortalama bir kibrit kutusu boyutlarında. Üzerlerinde radyo vericileri, mikro kameralar ve minik itici motorlar var. Takımyıldıza varabilenlerin enerji kaynağı da çok küçük olduğu için orada sadece bir gün çalışabilecekler. Teknoloji hayata geçtiğinde ilk kez Mars üzerinde denenecek. Mikro gemilerin Mars’a ulaşması sadece 30 dakika alacak.

Upuzun nefeslerini bir kerede sarf edecek olan bu mini gemiler, merakla bekleyen Dünyalılara komşudan sıcak bir selam gönderebilecek mi bilemiyoruz. Lakin arzuladığımız “üçüncü türden yakınlaşmayı” komşumuzda bulamasak bile, artık kendi sistemimizde dilediğimiz yere anında uçabilecek olmak, hiç de az bir teselli değil...

Hedef: Yaşam bulmak
Güneş’e benzerliğiyle dikkatleri üzerine toplayan Alpha Centauri yıldızları, astronomların ve astrofizikçilerin en çok ilgisini çeken gök cisimleri arasında. Alpha Centauri yıldızlarının “yaşama elverişli yörüngesinde” yer alacak bir gezegenin, Dünya’ya ve Mars’a çok benzeyebileceği ihtimali heyecanlandırıyor. Yaşama elverişli yörünge, suyun sıvı halde bulunabildiği alan anlamına geliyor. Dünyamızdaki gibi su bulunan bir gezegende yaşamın da yeşerebileceği düşünülüyor. Takımyıldıza ulaşacak mikro gemiler, öncelikle herhangi bir yaşam formu olup olmadığı bilgisini Dünya’ya ulaştırma görevi taşıyor. Ayrıca ilk kez Güneş dışında bir yıldız ve yörüngesindeki cisimler teleskopsuz, yakından görüntülenmiş olacak. Nano gemilerin yolladığı verilerin Dünya’ya geri gelmesi
dört yılı bulacak.