24 Saat 'Prime Time'

       "BUNDAN böyle ABD'nin parçası olmayan hiçbir kişi, olay ya da bölgeden söz edilirken, 'yabancı' kelimesi 'uluslararası' deyimiyle yer değiştirecek. Aksini yapanlar için cezalandırıcı önlem alınacak." Yabancılık kavramını yoketmeyi amaçlayan bu sözler, 24 saat canlı haber yayını kavramını icat edip insanlığa armağan eden Ted Turner'a ait...
       Kafamda bu sözler yankılanırken, elim yakamdaki manyetik şifreli tanıtma kartına uzanıyor. Özenle çıkarıp, duvardaki cihaza takıyorum. Bir yeşil ışık... Kısık bir sinyal sesi... Ve iki cam kapının aynı anda geriye doğru uzanmasıyla, önüme açılan dev bir dünya...
       Tıpkı CNN gibi, yine onun "beyin çocuğu" olan "Uluslararası Profesyonel Eğitim Programı"na bir ay süreyle katılmak için geldiğim Atlanta'da, bu dev kuruluşun tüm birimlerinde perde arkasını elden görme fırsatını buluyorum.

       İşte yeni bir gün daha başlıyor, CNN'nin uluslararası yayınında... Aslında esas başlayan, Atlanta'nın bulunduğu saat dilimindeki gün. Yoksa her saat, dünyanın bir köşesinde güneş doğuyor ya da batıyor. Atlanta'da kahvaltı edildiği sıralarda, örneğin Hong Kong ve Japonya'daki CNN izleyicileri, akşam yemeklerini bitirmiş oluyor. TV dilinde "prime time" diye adlandırılan 20.00 ile 22.00 arasındaki zaman diliminin, en çok izleyici kitlesini çeken yayın saatleri olduğu düşünülürse, dünyanın herhangi bir yerinde, herhangi bir saat, CNN için her zaman için "prime time" anlamına geliyor. İşte CNN, dünya çapındaki izleyicilerinin ilgi alanlarına ve bulundukları zaman dilimine ayak uydurabilmek için çareyi uluslararası yayınlarını mümkün olduğunca "bölgeselleştirmek"te bulmuş. Buna göre, CNN'nin dünya çapındaki yayınları, gelişen olayların canlı görüntüleri, belirli saatlerdeki ana haber bültenleri ve özel programlar dışında, üç ayrı kanala ayrılarak gerçekleşiyor. Avrupa, Ortadoğu ve Afrika, Asya ve Latin Amerika. Asya yayınlarının bütün çoğunluğu Hong Kong'da, Avrupa'nın ise Londra ve Berlin'de hazırlanıp sunuluyor.
       24 saat süreli canlı yayına, bir de dünyanın üç değişik bölgesine yönelik yayın akışı eklenince, CNN sisteminin ne denli iyi yapılanmak ve koordine edilmek zorunda olduğunu düşünüyorum. Nitekim, sabah 08.30'da katıldığım günlük "beyin" toplantısı, bu karmaşık sistemin nasıl bu denli mükemmel işlediğini anlamaya yetiyor.
       CNN'nin 24 saatlik yayın akışı, her biri yaklaşık dokuz saat görev yapan üç vardiya halinde gerçekleşiyor. İlk vardiyanın çalışanları, 05.00'te başlayıp 14.00'te ayrılıyor. İkinci grup, 13.30 - 22.30, üçüncü grup ise 21.30 - 07.30 arasında görev yapıyor.

       Sabah gazetelerini iyice taramış olan haber programı yapımcıları, yayın şefleriyle birlikte, CNN Başkanı, Uluslararası Bölüm Başkanı, iç ve dış haber toplama şefleri, program ve uydu sorumlularının da katıldığı ana "beyin" toplantısını yapıyor. Burada iç ve dış gündemde yer alan hangi haberlerin, ne zaman canlı ya da banttan sunulacağına karar veriliyor.
       ABD Başkanı Clinton'ın Senato'daki azil yargılaması baş gündem maddesini oluşturduğu için Senato'dan yapılacak canlı yayının süresi ve ardındaki tepkilerin yayın saatleri belirleniyor. Konuyla ilgili yorum yapacak stüdyo konukları saptanıyor. Beyaz Saray muhabirlerinin canlı olarak bildirecekleri haber konuları ve Savunma Bakanlığı muhabirinin Irak ve Kosova'ya ağırlık vermesi kararlaştırılıyor. Beyaz Saray, Dışişleri ve Savunma bakanlıklarının günlük brifingleriyle ABD ve dünyada o gün gerçekleşmesi beklenen ve canlı olarak yayınlanabilecek diğer gelişmelerin içeriği ve saatleri saptanıyor.
       Önceki vardiyada görev yapan meslektaşlarından, izlenen ve yayınlanan haberler hakkında bilgi alan yapımcılar, kendi birimlerine dönerek, ana toplantıda kararlaştırılan öncelikleri altlarına aktarıyor. Bu arada, iç ve dış bürolardan Atlanta'ya akan tüm haberler ve uydu görüntüleri, dikkatle değerlendiriliyor, ayrıca yazılan haberler, "Copy Editor" denilen ve haberlerin doğruluğunu bir kez daha kontrol etmekle görevli editörlerce incelendikten sonra, dünyadaki üç ayrı bölgeye yayınlanan programlara konuluyor. Konusuna göre, spordan eğlenceye, iç politikadan ulusal masaya kadar, CNN'nin tüm birimleriyle gelişen haber ve olayların canlı yayına konulması için sürekli koordinasyon yapılıyor.
       CNN'nin uluslararası alanda yayın yapan ve "Dünyada Bugün", "Dünya Haberleri" gibi haber bültenlerini hazırlayıp sunan birimi, Clinton'un öğleden sonraki azil görüşmeleri başlar başlamaz, normal yayınını kesip, iki ya da üç saat süreyle ABD'ye yönelik yayın yapan iç bölüme bağlanıyor.
       Bu arada, güncel konularla ilgili olarak tüm dünyadaki izleyicileri için bir forum görevini gören "Riz Khan'la Sorular ve Yanıtlar" programıyla, Jonathan Mann'ın sunduğu "Insight" (Görüş) programının merkezdeki stüdyolarda canlı çekimleri yapılıyor. Clinton'ın azil görüşmelerinin, Khan'ın programını yok edeceğini gören yapımcılar, günlük yayın akışını değiştirip, öğle saatine özel bir Khan programı koyuyor ve NATO hava vuruşlarının beklendiği Kosova üzerinde yoğunlaşıyor. Bize de yayın kontrol odasına geçip, canlı yayın sırasında telefon, faks ve e-mail'le stüdyoya yağan sorulardan gerekli seçimi yapıp, yayına koymak düşüyor.
       İlk konuğumuz, NATO komutanlarından Wesley Clark... CNN, "Denge" politikasından şaşmamak için, programın yarısında Sırbistan'ın Londra Maslahatgüzarı'nı konuk ediyor. Mann'ın programı da tamamen Kosova üzerine. Bu arada, ABD Dışişleri Sözcüsü James Rubin'in Kosova brifingine canlı bağlanılıyor. Ardından yine, Clinton'ı yargılayan Senato'ya canlı bağlanış...
       Bu koşuşturmada ilk vardiyanın görevi sona eriyor ve yeni gelen ekip, aynı rutinle devraldığı işi sürdürüyor. Sistemin her bir kolu, adeta saat gibi ve diğer birimlerle uyum halinde işliyor ve CNN'nin canlı yayını, aksamadan sürüyor. Bütün bunlar, yayın şefi Brad Rhoads'ın deyimiyle, herkesin üstüne düşeni hakkıyla yapmasıyla gerçekleşiyor. Yayına konulan her haberin doğru ve inandırıcı olmasını sağlamak için gerekli olan anahtar sözcük ise, "Doğru hüküm" vermek...

       Bu dünya, sadece sonsuz bir haber, iletişim ve üstün teknoloji dünyası değil, ayrıca gerçek anlamda üzerinde yaşadığımız dünya... Kapsadığı 212 ülke ve bölgesi, altı kıtası, yörüngesinde dönen 12 uydusu ve bir milyarı aşkın izleyici kitlesiyle, bu haber devinin damgasını vurduğu dünya... Burası CNN. Her ne kadar ABD'nin Atlanta kentinde üslenmiş olsa da, dünyanın her köşesine uzandığı kollarıyla, gerçek anlamda küresel sıfatını taşımaya hak kazanmış, 24 saat canlı haber yayını yapan ilk ve tek televizyon kuruluşu...