Depremimiz ‘ele’ emanet
Türkiye'nin deprem araştırmaları için ayırdığı para 350 milyar lira kadar.. 'Hatır'la Marmara'ya gelen yabancı gemiler ise, 15 günde 2 trilyon harcıyor
|
ÖNAY YILMAZ İstanbul
Türkiye'nin gündemi Ankara'ya odaklanırken, İstanbul'u bekleyen deprem tehdidi her geçen gün artıyor.
Bu tehdide karşı da ne yazık ki yetkililer değil, duyarlı birkaç bilim adamı çabalayıp duruyor. Bu türk bilim adamları, kişisel çabalarıyla deprem tehlikesine karşı yabancı ülkelerle bağlantı kurarak tehdidi en aza indirmek için yoğun çaba harcıyor. Ankara deprem araştırmaları için gülünç kaynaklar ayırırken, yabancılar, bilim adamlarımızın kurdukları bu bağlantı sayesinde yabancılar para talep etmeden gemilerini araştırma için ard arda gönderiyor.
'Gülünç' rakamlar
Bu durumu, rakamlar da açıkça gözlerönüne seriyor. Marmara'da 30 yıl içinde büyük bir deprem bekleyen Türkiye, tüm deniz araştırmalarına yılda 300 milyar lira, Marmara Denizi araştırmalarına da yılda 20 bin dolar (yaklaşık 23 milyar lira) ayırmış.
Oysa Türkiye'ye gelen bir yabancı geminin 15 günlük araştırma masrafı, 2 trilyon lira... Ülkemize şimdiye kadar gelen ve gelecek 6 geminin toplam maliyeti de 12 milyon dolar (yaklaşık 14 trilyon lira)...
İnsani dayanışma
TÜBİTAK Yer Bilimleri'nden Prof. Dr. Demir Altınel de, Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında bütçeden ayrılan paranın yetersizliğine dikkat çekiyor. Altınel, "DPT bakanlıklara bildiriyor ama maalesef bu kadar para geliyor" diyor. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Naci Görür de, acı gerçeği şöyle anlatıyor:
"Bu bilim dünyasının kendi duyarlılığı ve özellikle Türkiye'de dünyaca tanınmış bilim adamlarının, diğer ülkelerle işbirliği sonucu gelişiyor. Politika karıştırılmadan insanlık adına bir dayanışma örneği sergileniyor."
Kimlerin 'Hatırı' var?
Prof. Dr. Naci Görür: Marmara Denizi için NATO'yu devreye soktu. ABD, İtalya, Japonya ve Fransızlarla NATO sayesinde ilişki kuruldu.
Prof. Dr. Celal Şengör: Ünlü yerbilimci Xavier Le Pichon'u tanıması, Fransa'yla işbirliği çalışmalarını hızlandırdı, Fransız gemileri geldi.
Prof. Dr. Aykut Barka: ABD'li deprem bilimcilerle ilişkiye girdi. Ross Stein gibi ünlü ABD'li yerbilimciyi tanıması, önemli rol oynadı.
Prof. Dr. Tuncay Taymaz: Ortak projeler üretip, Fransızlar'ın ve Japonlar'ın gelmesinde önemli rol oynadı.
Prof. Dr. Aral Okay: İngiliz ve Alman bilim adamlarıyla çalışmalar yaptı. Bu sayede, bu üllkelerden ciddi anlamda destek alındı.
Gemiler neler yapacak?
Urania (İtalya): Ay sonunda geliyor. Körfez ve Marmara'nın kuzey kısmında çalışmalar yapacak ve tarihsel depremleri inceleyecek.
Nadir (Fransa): Ağustosta gelecek eylüle kadar derin sismik araştırma yapacak. Deniz tabanından 10 km derine kadar fayı izleyecek. Bu kırık zonunun kökü görülmüş olacak.
Marion Dufresne (Fransa): Ağustos ayında gelecek. Marmara Denizi'nin üç derin çukurluğundan 60 metre uzunluğa kadar karot numuneleri alacak.
Le Atalante (Fransa, üstte): 2002 yılında gelecek. Deniz altında fayın oluşturduğu yamaç ve topoğrafyayı belirleyecek. Marmara 2002’de dünyanın en fazla incelenmiş denizi olacak.
YAŞAM