Gebelikte varis ve dikkat edilmesi gerekenler
Gebelik öncesi varisi olmayan her 100 anne adayından gebelik sonrası kalıcı varis sorunu yaşayanların sayısı 4-10 olarak karşımıza çıkar.
Gebelik süresince vücut, anne ve bebeği doğuma hazırlamak için yoğun olarak çalışır. Gebeliğin erken döneminde anne adaylarının %30'unda,doğuma yakın dönemde ise %50'sinde bacaklardan kaynaklanan yakınmalar olur.Gebelik öncesi varisi olmayan her 100 anne adayından gebelik sonrası kalıcı varis sorunu yaşayanların sayısı 4-10 olarak karşımıza çıkar.
Gebelikte varisi tetikleyen sebepler arasında bebeğin gelişimi için vücutta artan kan/sıvı miktarının bacak damarlarında daha fazla basınç oluşturması,hormonal değişiklikler nedeniyle toplardamar duvarında esneme/genleşme yatkınlığının artması,gebeliğin sonuna doğru bebeğin ve rahmin büyümesi ile kalça kemiklerinde basınş artışı ve buradaki damarları sıkıştırması,bel kemiğinde gebelik nedeniyle oluşan eğrilik,çoğul gebelikler,gebelik sayısı,gebelikte fazla kilo alımı,gebelik öncesi varisin olması ve Varisten korunma önlemlerinin alınmaması sayılabilir.
Hamilelik döneminde varislerin anne ve bebeğe bazı etkileri olabilir.Gebelikte artan kan hacminden dolayı bacaklarda göllenen kan da artar,bebeğe yeterli kan göndermeyi hedefleyen anne kalbi daha hızlı çalışır (çarpıntı).
Toplardamarlarda kan göllenmesinden dolayı diğer organlarda azalan kan hacmi başdönmesi,şuur kaybı ve düşmelere neden olabilir.Anne adayının bacaklarında daha önceden varolan,dolaşımdaki değişiklikler ve hormonların etkisiyle artan varisler derin sistemde pıhtıların oluşmasına neden olabilir.İşlerinden dolayı uzun süre ayakta veya oturarak bacakları hareketsiz kalan kadınlarda prematür(gelişme geriliği) doğumlara daha sık rastlanılmaktadır.
Gebelik bittikten sonra varis oluşumlarında %70'e yakın gerileme mevcuttur ama geri kalanında gebelikten sonra da devam eder ve tedavi edilmezse kalıcı olur.Çoğunlıkla ilk hamilelikte ortaya çıkan varisler her hamilelikte tekrarlayıp öncekine göre daha şiddetli olabilir.
Bir gebe bacaklarında ağrı, kramp, yanma, sızı ve şişkinlikten şikayet ediyorsa,Damarlar belirginleşmeye başladıysa,Ailede varis öyküsü varsa, İş yerinde sürekli ayakta kalınıyorsa kesinlikle doktora başvurmalıdır.Bu hastalara bir Kalp Damar Cerrahisi kliniğinde hekim tarafından detaylı muayene edildikten sonra uygun tedavi başlanmalıdır.
Genel olarak varisi olan gebelere bol su içmeleri,sık yürüyüş yapmaları,dinlenirken ayaklarını yüksekte tutmaları,sol tarafa dönerek yatmaları,bacaklarına soğuk su uygulamaları,dar kıyafet giymemeleri, tuz tüketimini azaltmaları ve gebelere özel üretilmiş varis çorapları önerilir.Ancak her hastaya özel tedavi ve öneriler ancak uzman hekimin detaylı muayenesinden sonra verilebilir ve bu bir eğitim programı dahilinde olmalıdır.
Op. Dr.Okan DOST
doktorsitesi.com