Kalın bağırsak ameliyatına dair tüm bilinmeyenler

PembeNar Özel

Kalın bağırsak ameliyatı sonrasında neler beklenmelidir?

Kalın bağırsak ameliyatında hastalıklı kesim çıkarıldıktan sonra hastaya, hastalığın durumuna ve yerine göre anastamoz yaparak aşağıya bağlanabileceği gibi ostomi dediğimiz bağırsağın karın duvarına ağızlaştırılması ve buradan büyük abdestinin gelmesi tercih edilmesi gerekebilir.

Anastamoz yapılması: Kalan bağırsaklar birbirine bağlanarak ostomi yapılmadan tedavi edilirse hasta daha öncesindeki yaşamında olduğu gibi büyük abdesini normal yoldan yapar.

Ostomi: Hastalıklı bağırsak kesimi ameliyatla alındıktan sonra geri kalan bağırsağın karın duvarına bağlanması halidir. Hastaların büyük abdesti burada bir torba içine toplanır. Bu bağlanan bağırsak eğer ince bağırsak ise ileostomi, kalın bağırsak isekolostomi olarak adlandırılır. Bu ostomiler geçici ve kalıcı olabilir. Belirli bir süre sonra genellikle 1-2 aydan sonra kapatılacak ise geçici ostomi ismi verilirken bazen de ömür boyu kalacak şekilde ostomi açılabilir.

Proktokolektomi Ameliyatı: Bazı hastalıklarda tüm kalın bağırsak ve rektum çıkarılarak ince bağırsaktan bir poş oloşturarak anüse bağlanması sonucunda hastalar normal dışkılama yolunu kollanabilmektelerdir fakat sık sık ishal atakları olabilir.

Ameliyatınızı yapacak doktorunuz ile bu durumlardan hangisinin veya hangilerinin size olabileceğini detaylı bir şekilde ameliyat öncesi konuşarak bilgilenmelisiniz.
Ameliyatta hastaya bir ostomi açıldı ise stoma hemşiresi aracılığı hastaya bu ostominin temizliğini ve bakımını nasıl yapacağı ve torbasını ve adaptörünü nasıl değiştireceğinin eğitimi verilmesi gerekmektedir.

Kalın bağırsak ameliyatı esnasında neler yapılmalıdır?

Ameliyat günü, hasta ameliyat hazırlık odasına alırlar. Hastanın kan basıncı vital bulguları ve nefesi monitörize edilir. Hazırlıklar tamamlandıktan sonra operasyon odasına ve masasına alınır. Damardan bir doz atibiyotik yapılır. Genel anestezi ile ameliyat yapıldığı için tüm ameliyat boyunca hasta tamamen uyur.
Ameliyattan sonra, size söylenenlerine harfiyen uymalısınız. Laparoskopik ameliyattan sonra iyi hissetseniz de bedeninizin sağlığına kavuşması biraz daha uzun zaman ister.

- Ameliyattan sonraki gün yataktan çıkmalısınız ve yürümeye çalışmalısınız.
- Bir iki haftada normal günlük aktivitelerinizi yapabilirsiniz. Bunlar; duş almak, araba kullanmak, merdiven çıkmak, çalışmak ve cinsel ilişkide bulunmak gibi.
- 2. haftada doktorunuza kontrole gelmelisiniz.

Kalın bağırsak ameliyatı sonrası beslenme

Bağırsak hareketleri başlayana kadar hastanede kalınması uygundur. Bu süreçte genellikle3-5 gündür. Özellikle ilk gün tüm sıvı ve elektrolit ihtiyacını damardan karşılanır. Cerrahtan cerraha değişmekle birlikte hastaya ve hastalığına bağlı genellikle birinci gün hastaya rejim 1 dediğimiz sadece sulu gıda başlanabilmektedir. Bağırsak hareketlerine ve hastanın genel durumuna bakılarak ikinci gün yavaş yavaş rejim 2 dediğimiz çorba ve yoğurt gibi tanesiz besinlere alıştırmaya başlanmaktadır. Gün geçtikçe rejimi derecesi ve miktarı artırılarak yaklaşık 1 hafta içerisinde normal gıdaya yakın bir beslenmeye geçilmeye çalışılmaktadır.

Hangi komplikasyonlar oluşmaktadır?

Kalın bağırsak ameliyatından sonra bir sürü irili ufaklı istenmeyen komplikasyonlar gelişebilir. Bazı komplikasyonlar hastanın genel sağlık durumu ile alakalıdır, bazıları seçilen kalın bağırsak ameliyat tipi ile alakalıdır.

- Kanama
- Enfeksiyon
- Yapılan bağırsak anastamozlardan kaçak oluşması
- Komşu organların zedelenmesi, ince bağırsak, idrar torbası ve ureter gibi
- Akciğer ve beyin gibi hayati organlarda pıhtı oluşması.

Bu komplikasyonların erken fark edilmesi durumunda tedavi şansı daha fazla olması nedeni ile eğer karın ağrısı, titreme, ateş ve makattan kanama şikâyetlerinizi daha erken fark edip erken müdahale edilebilmesi için ameliyattan sonraki en riskli hafta olan ilk hafta hastanede geçirilmeye çalışılmaktadır. Bu komplikasyonlar az da olsa bir haftadan sonrada oluşabilmektedir bu nedenle taburcu olduktan sonra yukarıda saydığımız şikâyetler varsa acilen cerrahınıza başvurmalısınız.

Doktorunuzu ne zaman aramalısınız?

Aşağıdakilerden herhangi birisi gelişirse hemen zaman kaybetmeden doktorunuzu aramalısınız:

- İnatçı ateş
- Makattan kanama
- Karında artan şişkinlik
- Ağrı kesicilerle geçmeyen karın ağrısı
- Devam eden bulantı ve kusma
- Titreme
- İnatçı öksürük ve nefes darlığı
- Yara yerinden püy gelmesi
- Yara yerinde büyüyen bit kızarıklık oluşması
- Sıvı gıdaları alamaz olduğunuz zaman