Sezaryen sonrası yeni bir sorun, sezaryen skar defekti (istmosel)
Tüm dünyada sezaryen oranları artmaya devam ediyor. İstmosel, eski sezaryen izi üzerinde lokalize olan, kubbe veya cep gibi görünen bir kusurdur. Tam olarak sıklığı bilinmemektedir, ancak tahmin edilenden daha yaygın olabilir. 1 veya daha fazla önceki sezaryen sonrası % 20 ila 80 kadın arasında bildirilmiştir.
Sezaryen sırasında bebeği çıkarmak için rahme yaptığımız kesi eğer kusurlu iyileşirse o bölgede bir cep oluşturur. Kişi her regl kanamasında, bu cepte kan birikir ve uterus içerisinde bebeğin yerleşmesini de olumsuz etkileyebilecek bir yangı reaksiyonu oluşturur.
Belirtiler nelerdir?
İstmosel; sezaryen hastalarının %19-88'inde semptomlara neden olur.
-Adet sonrası devam eden kanama
-Adet sancısı
-Vajinal akıntı
-Kısırlık, tüp bebek başarısızlığı
-Spiral takma veya rahim tahliyesi gibi işlemleri zorlaştırma
-Dış gebelik
Nasıl tanı koyulur?
Sezaryen skar defekti olduğundan şüphelenilen kadınlar tanısal testlere tabi tutulmalıdır. Testleri gerçekleştirmek için en uygun zaman, bir kadının adet döngüsünden sonradır (adetin 7-11. günü) çünkü kan muhtemelen nişte toplanarak görüntüleme üzerinde vurgulanır. Transvajinal ultrasonografi, uterusu incelemek için vajinaya yerleştirilen bir ultrason probunu içerir. Ses dalgaları rahim yapısını yansıtır ve rahmin bilgisayarda görüntüsünü sağlar. Genellikle sezaryen skar defekti, transvajinal ultrason ile rahatlıkla görülebilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), 3 boyutlu ultrasonografi (açılara yönlendirilmiş ses dalgaları 3 boyutlu bir görüntü oluşturur) ve histeroskopi (rahim içine kamera yerleştirilmiş bir tüp, bir görünüm sağlar) sıklıkla uyguladığımız yardımcı olabilecek ek görüntüleme yöntemleridir.
Tedavi
Tedavinin yönetimi, hastanın şikayetleri ve gelecekteki doğurganlık planları tarafından belirlenir. Noninvaziv bir yaklaşım isteyen hastalar için hormonal tedavi denenebilir ancak genellikle cerrahi tedaviler kadar etkili değildir.
Doğurganlığı artırmak ve semptomları azaltmak için defektin onarılması gerekir. Gelecekte doğurganlık isteyen kadınlar için laparoskopik eksizyon önerilir. Büyütülmüş bir görüntü sağlayan ışıklı kamera ile ince bir tüp olan video laparoskopi kullanılarak sezaryen skar kusurunun giderilmesi minimal invaziv bir ameliyattır. Sezaryen skar dokusu keskin diseksiyonla eksize edilerek sağlıklı bir doku marjı bırakılır ve rahim kası tekrar birbirine dikilir. Yeni kesiler ve onarımlarla kusur belirgin şekilde azaltılır veya kapatılır. Video laparoskopik eksizyonun önemli bir yararı, istmosel onarımını takiben hastaların yaklaşık % 75'inin gebe kalmasıdır. Eksizyon ayrıca, etkilenen uterus kası dokusunun bütünlüğünü geri kazandırır ve böylece sonraki bir hamilelik sırasında uterus rüptürü olasılığını azaltır. Gebe kalmaya başlamadan önce en az 3 ay beklemeniz önerilir. İstmoselin histeroskopik rezeksiyonu, kusurun endoservikal kanaldan görselleştirildiği servikse kameralı bir alet yerleştirmeyi içerir. Bir enerji kaynağı kullanılarak, içindeki kusur ve endometriyal doku rezeke edilir ve drene edilir. Postoperatif olarak hasta semptomların giderilmesi için takip edilir ve transvajinal ultrasonografi ile defekt çözümü açısından değerlendirilir. Bu ameliyatların riskleri düşüktür ancak her ameliyat gibi bu işlemlerin de riskleri vardır.
Sonuç olarak, eğer daha önce sezaryen doğum yapmışsanız ve adet sonrası kanamalarınız devam ediyor ya da gebe kalamama gibi bir sorununuz varsa istmoseliniz olabilir. Bu konuda deneyimli bir jinekoloğa başvurmanızı tavsiye eder ve sağlıklı günler dilerim.
Prof. Dr. Hüseyin Cengiz
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
www.instagram.com/prof.dr.huseyincengiz/
www.youtube.com/channel/UCsX8pYySL3EneJx9aRPyW5A/featured