DİDEM ÜNSAL
Faks: (0212) 505 68 02
Alman Hastanesi Tüp Bebek Merkezi’nde, Türkiye’nin ilk ‘preimplantasyon’ laboratuvarı kurulma çalışmaları başladı
Yöntemi ilk uygulayan ekip içinde yer alan Çinli Profesör Jiaen Liu’da, kuruluş çalışmalarında danışmanlık yapmak üzere İstanbul’a geldi
Alman Hastanesi’nde kurulacak olan Moleküler Genetik ve Preimplantasyon Genetik Tanı (PGD) Laboratuvarı’nda, ‘mikroenjeksiyon’ (yumurtaya sperm aşılanması) yöntemiyle döllenmiş yumurtadaki hastalıklı genler saptanacak. Dünyada ilk kez Belçika’da uygulanan yöntemle mikroenjeksiyonda ilk gebeliği elde eden ekipte yeralan Çinli Prof. Dr. Jiaen Liu, Alman Hastanesi’nin davetlisi olarak İstanbul’a geldi. Mikroenjeksiyon ve genetik tanı konusunda dünyada bir numara olarak tanınan Prof. Liu, Alman Hastanesi Tüp Bebek Merkezi bünyesinde faaliyet gösterecek olan PGD Laboratuvarı’nın kuruluşunda danışmanlık yapacak.
Etki mekanizması farklı
Tüp bebekte sağlıklı nesillere ulaşmayı sağlayan Preimplantasyon yöntemini bulan Prof. Liu’ya göre, genetik tanı yöntemleri içinde PGD’yi farklı kılan özellik, yöntemin etki mekanizması. Bu alana 12 yılını veren ve PGD’nin tüp bebek adayı çiftler için uygun olduğunu vurgulayan Prof. Liu, şöyle konuştu:
“PGD yapmanın temelinde tabii ki mikroenjeksiyon var. Sperm sayısı az olan veya spermleri hareketsiz olan erkekler için bir umut. Mikroenjeksiyon bir de tüp bebek (IVF) uygulanıp, sonuç alınamayan, dölleme problemi olan çiftlerde uygulanıyor. Bu çiftlerde sperm, yumurta zarından içeri giremiyor. Bu durumda, biz spermi laboratuvar ortamında ve mikroskop altında özel olarak yapılmış bir iğne yardımıyla alıp, direkt olarak yumurtanın içine enjekte ediyoruz. 16 - 18 saat sonra kontrol edip, 3 ile 5 gün içinde de kadının rahmine veriyoruz. Mikroenjeksiyon yaşa bağlı bir yöntem. Yaş ilerledikçe gebelik oranı düşüyor. 31 yaşın altında gebelik oranı yüzde 60 - 65’lerde. 40’ı geçerse, oran yüzde 25’e düşüyor."
40 yaş üstüne umut
İşte tam bu noktada PGD’nin önemi ortaya çıkıyor. Çünkü PGD, hem sağlıklı genlere sahip embriyonun transfer edilmesi hem de 40 yaşın üstündeki bayanlar için büyük umut anlamında. Prof. Liu’ya göre, PGD’yi diğer doğum öncesi tanı yöntemlerinden ayıran özellikler şunlar: “Hamilelik oluşmadan, tanıyı koyarak, genetik hastalığı olmayan embriyoyu transfer ediyoruz. Hamileliğin sonlandırılmasına gerek kalmıyor."
Dünya çapında otorite
Laboratuvar konusunda Milliyet 2000’in sorularını yanıtlayan Alman Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Direktörü Doç. Dr. Mustafa Bahçeci, “Yakında Sağlık Bakanlığı’na ruhsat başvurusunda bulunacağız" dedi. Liu’nun genetik tanı konusunda dünyada otorite olarak kabul edildiğini belirten Doç. Dr. Bahçeci şunları söyledi: “Liu, PGD’nin öncüsü ve iyi bir bilimadamı. Biz de, Dr. Liu ile çalışarak hızlı mesafe kat etmek istedik. Bir anlamda ufkumuzu açacak, yönümüzü belirleyecek".
Genetik mucizesi
Moleküler Genetik Tanı Laboratuvarı’nın sorumlusu Doç. Dr. Ender Altıok, PGD’nin doğum öncesi tanıya oranla daha fazla tercih edilmesini şöyle açıkladı: “Çünkü doğum öncesi tanı yöntemlerinde, genetik bir hastalık saptandığı zaman gebelik sonlandırılıyor. Ahlaki, dini veya tıbbi nedenlerle gebeliği sonlandırmak istemeyen çiftler, PGD yaptırıyor. Ama zorunlu bir uygulama değil. Keyfi bir yöntem hiç değil."
KİMDİR? Prof. Dr. Jiaen Liu
İki çocuk babası
1958’de Çin’de doğan Dr. Liu, jinekoloji okudu. 1988’de Belçika’nın en saygın tıp kurumlarından olan Dutch Speaking Brussel Free University’de yedi yıl çalıştı. Bu arada doktorasını yaptı. O artık, “mikroenjeksiyon öncesi genetik tanı" biliminin “babasıödır. 33 yaşındayken, 1991’de Brüksel’de gerçekleştirilen mikroenjeksiyonda ilk klinik gebeliği elde eden üç kişilik ekibin arasında yer aldı.1995’de Baltimore’daki büyük bir merkeze transfer oldu, şu anda burada, PGD Laboratuvarı’nın direktörlüğünü yapıyor.Üç bin hastaya mikroenjeksiyon yaptı. PGD sayısı ise 40. PGD’nin babası Prof. Liu, iki çocuk babası.Tamamı uluslararası tıp literatürüne girmiş, 80’in üzerinde bilimsel makalesi var.
Mikroenjeksiyon zirvesi
Alman Hastanesi Tüp Bebek Merkezi’nin preimplantasyon ekibi (soldan sağa) Op.Dr. Nadir Çınar, Doç.Dr. Ender Altıok, direktör Doç. Dr. Mustafa Bahçeci ve Prof. Liu.