İran Konumu Haritada Nerede? | İran nerede, nüfusu ne kadar? İran Türkiye sınırı nerede, kaç km uzunluğunda?

İran haritadaki konumu ve ülke künyesi ile ilgili tüm bilgileri derledik. İran Türkiye sınırı nerede, kaç km uzunluğunda? İran'da hangi dil konuşuluyor? İşte İran'ın siyasi durumu ve konumu.

İRAN NÜFUSU NE KADAR, BAŞKENTİ NERESİ?

İran İslam Cumhuriyeti başkenti Tahran nüfusu 89,50 milyon. Yüzölçümü 1.648.000 kmkare. Dini lideri Ayetullah Seyid Ali Hamaney, Cumhurbaşkanı ise Mesud Pezeşkiyan. Dışişleri Bakanı Abbas Irakçi.

Farslar ve Azerbaycan Türkleri sırasıyla çoğunluğu oluşturmakta olup, Türkmenler, Kaşgay Türkleri, Afşarlar, Halaçlar, Kürtler, Lorlar, Araplar ve Beluciler, İran’da yaşayan diğer önemli etnik gruplardır.

Resmi dil Farsça. Konuşulan Diller: Farsça, Türkçe’nin Azerbaycan, Türkmen, Halaç, Afşar ve Kaşgay lehçeleri ile Kürtçe, Arapça, Beluc dilleri.

Para Birimi ise İran Riyali.

İRAN TAM OLARAK NEREDE?

İran (Farsça: ایران), resmî adıyla İran İslam Cumhuriyeti (Farsça: جمهوری اسلامی ایران), Batı Asya'da yer alan bir ülkedir. Kuzeybatıda Türkiye ve batıda Irak, kuzeyde Azerbaycan, Ermenistan, Hazar Denizi ve Türkmenistan, doğuda Afganistan, güneydoğuda Pakistan, güneyde Umman Körfezi ve Basra Körfezi ile komşudur.

İRAN TÜRKİYE SINIRI NEREDE?

İran-Türkiye sınırı 534 km uzunluğundadır. Kuzeyde Azerbaycan'a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti sınırının kesiştiği noktadan başlar ve Irak-Türkiye sınırının kesişme noktasında sona erer. İki ülke sınırı Türkiye'nin en uzun ikinci sınırı iken İran'ın en uzun altıncı sınırıdır.

İRAN TÜRKİYE SİYASİ İLİŞKİSİ

İran, 400 yıla yakın süredir değişmeyen 560 km’lik bir sınırı paylaştığımız önemli bir komşumuzdur. İran’da halihazırda Tahran Büyükelçiliğimizin yanı sıra Tebriz, Urumiye ve Meşhed Başkonsolosluklarımız görev yapmaktadır. İran ise ülkemizde Ankara Büyükelçiliği’nin yanısıra İstanbul, Erzurum ve Trabzon Başkonsolosluklarıyla temsil edilmektedir.

İran’la ikili ilişkilerimizin, içişlerine karışmama, karşılıklı saygı ve iyi komşuluk ilkeleri zemininde geliştirilmesi hedeflenmektedir. Özellikle karşılıklı olarak düzenlenen üst düzey ziyaretlerle, siyasi diyaloğun gerek ikili ilişkilerimizin her veçhesinde, gerek bölgesel konularda ilerletilmesi yönünde çaba gösterilmektedir.

İran’la ilişkilerimiz, 2014 yılında kurulan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi mekanizması temelinde kurumsal bir çerçeveye oturmuştur. Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin ilk toplantısı dönemin İran Cumhurbaşkanı Sayın Hasan Ruhani’nin ülkemizi ziyareti vesilesiyle 9 Haziran 2014’te Ankara’da; ikinci toplantısı Sayın Cumhurbaşkanımızın İran’ı ziyareti sırasında 7 Nisan 2015’te Tahran’da; üçüncü toplantısı Cumhurbaşkanı Ruhani’nin 16 Nisan 2016 tarihinde ülkemizi ziyareti vesilesiyle Ankara’da; dördüncü toplantısı 4 Ekim 2017 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın İran’ı ziyareti vesilesiyle Tahran’da, beşinci toplantısı Cumhurbaşkanı Ruhani’nin 20 Aralık 2018 tarihinde ülkemizi ziyareti sırasında Ankara’da; altıncı toplantısı salgın koşulları nedeniyle 8 Eylül 2020 tarihinde videokonferans marifetiyle; yedinci toplantısı Sayın Cumhurbaşkanımızın İran’ı ziyareti vesilesiyle 19 Temmuz 2022 tarihinde Tahran’da ve sekizinci toplantısı Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin 24 Ocak 2024 tarihinde ülkemizi ziyareti sırasında yapılmıştır.

İran eski Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin 24 Ocak’ta ülkemizi ziyareti sırasında İran’la toplam 10 anlaşma imzalanmıştır. Şimdiye kadar sözkonusu mekanizma çerçevesinde kültür, ekonomi, eğitim, güvenlik vb. alanları kapsayan toplam 50 anlaşma imzalanmış bulunmaktadır.

İran eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, ikili ve bölgesel konularda görüş alışverişinde bulunmak üzere 1 Kasım 2023 tarihlerinde ülkemizi ziyaret etmiştir. Sayın Bakanımız 3 Eylül 2023 tarihinde İran’a ziyaret gerçekleştirmiştir.

Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan’ın 19 Mayıs 2024 tarihinde helikopter kazasında hayatlarını kaybetmeleri üzerine düzenlenen anma törenine Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımız Cevdet Yılmaz ve Sayın Bakanımız başkanlığında bir heyet katılmıştır.

Sayın Bakanımız, son olarak, 30 Temmuz 2024 tarihinde, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yemin töreni vesilesiyle Tahran’ı ziyaret etmiştir.

İRAN SİYASİ GÖRÜNÜMÜ

1 Nisan 1979 tarihinde kurulan İran İslam Cumhuriyeti, kendine özgü bir yönetim biçimine sahiptir. Anayasa’da, egemenliğin yasama, yürütme ve yargı organları tarafından, Devrim Rehberi’nin himayesi altında kullanılacağı kayıtlıdır.

Anayasa’ya göre Cumhurbaşkanı yürütmenin başıdır. Ancak iç ve dış politika önceliklerinin belirlenmesi ya da silahlı kuvvetlerin ve emniyet güçlerinin sevk ve idaresi yetkileri Devrim Rehberi’nin uhdesinde toplanmıştır.

Cumhurbaşkanı, Anayasayı Koruyucular Konseyi’nin onayını almış adaylar arasından, dört yıl süreyle ve en fazla üst üste iki dönem için halk tarafından seçilir. İlk turda adaylardan herhangi biri %50’nin üzerinde oy alamazsa, en fazla oy alan iki aday ikinci turda yarışır. Son Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci turu 28 Haziran 2024 tarihinde, ikinci turu ise 5 Temmuz 2024 tarihinde gerçeklemiştir. İkinci tur seçimler sonunda Mesud Pezeşkiyan oyların %53,6’sını alarak İran’ın 9. Cumhurbaşkanı olmuştur.

İran İslam Cumhuriyeti’nin temel yasama organı olan İslami Danışma Meclisi seçimle işbaşına gelen 290 üyeden oluşmaktadır. Milletvekillerinin görev süresi dört yıldır. Meclis, kanunların oluşturulması ve uluslararası belgelerin onaylanması gibi görevlere sahiptir. Kabul edilen yasa tasarıları onay için Anayasayı Koruyucular Konseyi’ne sunulur ve onay alındıktan sonra yasalaşır. Son İslami Danışma Meclisi seçimleri 1 Mart 2024 tarihinde gerçekleştirilmiştir.