ŞİLE BEZİ VE NOSTALJİ
Nazım Hikmet, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Şüküfe Nihal gibi şairlerimizin şiirlerine konu olan Şile bezinin benim için ayrı bir yeri vardır. Şile bezi benim için baba toprağı, çocukluk yıllarının dayanılmaz hafifliği demek, Şile yakınındaki Yeşilvadi Köyü’nden denize traktörle gitmek, her hafta sonu gittiğimiz köydeki evde tüm sülale bir araya gelmek demek.
Ne var ki Tuba Ergin’in iptal edilen Mercedes Benz Fashion Week İstanbul’da sergilemek için hazırladığı 2016 İlkbahar - Yaz Koleksiyonu’nu görünce çocukluğum gözümde canlandı. Daha önce araba lastiklerinden koleksiyonlar hazırlayan Tuba’nın farklı bir ham maddeye yönelmesi, tasarımcının çok yönlülüğü ve modanın sınırsız bir yaratıcılık alanı olduğunun en iyi kanıtı.
İç dengenin peşinde
‘Rehab’ isimli koleksiyon, metropol ritminden uzaklaşıp, iç dengesini doğayla bütünleşerek bulan şehirli kadının hikayesini anlatıyor. Böyle bir koleksiyon için Şile bezinden daha iyi bir kumaş düşünülemezdi.
Çocukken yazları neredeyse hep Şile bezi giyerdik. Şile yöresine özgün bir pamuklu bürümcük dokuma olan Şile bezi ipek gibi her tür klasik malzemeye uygulanabilen bir dokuma türüdür. Yaz aylarında giyilebilecek en ferah ve
en hafif kumaştır...
Dokumasında pamuk ipliği kullanıldığı için terletmez ve çok sağlıklıdır. Yıkandıkça beyazlaşıp ipek görüntüsü kazanan bu dokumalar uzun yıllar kullanılabilir.
Zeki Müren’in kirpiği
Şile’de motifler anonim bir karakter gösterir. Nesilden nesile ya değişmeden ya da ufak değişikliklerle geçen motifler kendilerine özgün belli isimlerle tanınır. Şilelilerin belli bir işlemeden bahsederken sadece motifin adını söylemeleri yeterli olur.
Anneden kıza geçen belirli motifler dışında yeni geliştirilen, zamanın ya da yörede önemli olaylarından etkilenen motifler de vardır. Atatürk’ün Şile’ye ziyareti için özel olarak tasarlanan ve hemen işlenerek çay örtüsü olarak masasına serilen ‘Gazi Sofrası’, 60’lı - 70’li yıllarda Şile’de yaşayan Zeki Müren’den ilhamını alan ‘Zeki Müren Kirpiği’, Şile’nin sembolü Fener’den gelen ‘Fener’in Kolları’ motifleri bu tarz yeni motiflerin en bilinenlerindendir.
Kadın hakimiyetinde
Şile’de dokuma ve motif işçiliği tamamen kadınların hakimiyetinde bir iştir. İlçe kadın nüfusunun en az yarısı hâlen aile bezi işlemesiyle uğraşır. Nesilden nesile, geçen motifler isimleriyle bilinir, günün farklı olaylarının etkisiyle yeni motifler çıkarılır ve anında anonimleştirilirdi.
Hiçbir motif yapanın adıyla anılmazdı, hepsi Şile kadınlarının, Şile’nin ortak motifleriydi. Günümüzde bu motifler Şileli kadınlar tarafından bilinmekte ve yaygın olarak kullanılmakta.
