Bahar yorgunluğuna karşı önleminizi alın

tkumeli@milliyet.com.tr Kış aylarının karanlık ve kasvetli havası, soğuk günleri artık yerini ılık bahar günlerine bırakıyor, yeryüzünü yeşilin değişik tonlarına bürüyen baharın gelişiyle doğada bir canlılık yaşanıyor. Ancak bahar aylarında insan metabolizmasında oluşan bazı değişiklikler beraberinde yorgunluğu da getiriyor ve önlem alınmazsa kronikleşebiliyor. Isınan havalarla birlikte birçok kişide özellikle halsizlik, yorgunluk, eklem ağrıları, uyku isteği gibi ortak şikayetler görülüyor ve bu yakınmaların temeli bahar yorgunluğuna bağlanıyor. Hava ve mevsim değişikliği insan biyoritmini olumsuz etkiliyor. Bahar mevsiminde havadaki elektrik yükü artıyor ve bu yük havada bulunan pozitif ve negatif yüklü iyonlar aracılığıyla taşınıyor. Bu taşıma dengesi bozuklukları, iklim değişikliği dönemlerinde sıkça karşımıza çıkıyor.Havadaki elektrik yükünün yoğunluğu, sinir gerginliğini ve stresi, dolayısıyla damarlardaki büzülmeyi artırıyor. Damarlardaki büzülme midede gerçekleşirse ülsere bile neden olabiliyor, mide ve 12 parmak ülseri olanlarda hastalık tekrarlayabiliyor.Bağırsaklarda gaz, kabızlık ve ishal gibi düzensiz bağırsak hareketlerini beraberinde taşıyan, "hassas bağırsak sendromu" diye adlandırılan duruma da rastlanabiliyor. Kas, omuz, sırt ve boyun ağrıları yine baharın gelişiyle birlikte artıyor, yorgunlukla birlikte konsantrasyon bozukluğu, neşesizlik, aşırı sinirlilik, hafıza zayıflaması ve uyku bozuklukları görülebiliyor. Nasıl etkiliyor? Yanlış beslenme alışkanlıkları, vitamin ve minerallerin besinlerle yeterli miktarda alınmaması, hareketsiz yaşam biçimi, tiroit bezinin çalışma düzensizlikleri bahar yorgunluğunun altında yatan nedenlerden. Özellikle tiroit bezinin az çalışması, yorgunluk belirtilerini artırıyor. Bu durumlarda hafıza zayıflaması, uyku eğilimi, adale ağrıları normalden fazla görülüyor. Ayrıca, birçok enfeksiyon hastalığı, tansiyon, kalp hastalığı, alerji, nezle gibi durumlarda kullanılan ilaçlar ve bazı ağrı kesicilerin kullanımı, tansiyonda sık sık inip çıkmalar, kan şekeri düşmeleri, stresli iş ortamı, kirli hava gibi durumlar da yorgunluğa neden olabiliyor. Fazla kafein, yoğun sigara kullanımı, aşırı alkol ve madde alışkanlıkları da yorgunluğu tetikleyen durumlar arasında yer alıyor. Neler yorgunluğu artırır? Sebze ve meyveler bağışıklık sisteminin güçlendirilmesini sağlayan, artan vitamin ve mineral ihtiyacının karşılanması açısından önemli bir besin grubudur. Özellikle koyu yeşil, sarı, turuncu, kırmızı, mor sebze ve meyveler (ıspanak, karalahana, brokoli, pazı, brüksellahanası, turp, şalgam, pancar, kereviz, domates, havuç, limon, kuşburnu, elma, kivi, portakal, mandalina gibi) bol tüketilmelidir. Mevsimin özelliğini taşıyan sebze ve meyveler tercih edilmelidir. Geceleri ağır ve yağlı yemek yememeye özen gösterilmelidir. Kahve, çay, soğuk meşrubatlar, kakao ve benzerleri gibi kafeinli içecekler azaltılmalıdır. Kahve yerine rahatlatıcı ve bağışıklık sistemini güçlendirici bitki çayları tercih edilebilir. Her gün 10-12 bardak su tüketilmelidir. Düzenli olarak haftada 3 gün 45 dakika süre ile yapılacak tempolu yürüyüşü içeren aktif bir yaşam tarzı benimsenmelidir. Güzel bahar günlerinde yapılacak doğa yürüyüşleri ile hareket miktarı artırılabilir. Alkol ve sigara kullanılıyorsa mümkün olduğunca azaltılmalıdır. Uyku ritmine dikkat edilmelidir. Düzenli olarak, her gün yedi-sekiz saat uyumaya çalışılmalıdır. Bazı gevşeme ve stres atma teknikleri uygulanabilir. Nelere dikkat edilmeli? haftanın öğüdü Bahar yorgunluğunu aşarken doğal besinlerin yanında diyet, bu süreci kısaltacak birtakım öğelerle de desteklenebilir.Magnezyum, potasyum, çinko: Doğru planlanmış bir magnezyum, potasyum, çinko destek programı iyi sonuç verebilir. B grubu vitaminleri: B kompleks vitaminleri, karbonhidrat metabolizması, enerji üretimi ve vücuttaki diğer metabolik reaksiyonlarda, zihinsel yorgunluk ve streste, bağışıklık sistemini güçlendirmede, anemide, büyümede, sinir sistemi, kalp ve cilt sağlığında oldukça önemli bir gruptur. Özellikle B12 vitamini bağışıklık sistemini destekleyerek kan hücresi üretimini artırır. C vitamini: Böbreküstü bezini destekler, bağışıklığı güçlendirir. Ekinazya: Yorgunluk sorunu olanlarda, özellikle bağışıklık sistemi sorunlarının eşlik ettiği gözlenirse bu bitkisel destekten de yararlanılabilir. Ginseng: Enerji verici etkileri nedeniyle çok yaygın kullanılan bir bitkisel destektir. Destekleyici öğeler haftanın besini Kuşburnu meyveleri A, B1, B2, C, E ve K vitaminleri fosfor ve potasyum elementleri bakımından oldukça zengindir. 100 gram kuşburnunda bir sandık portakala eşdeğer C vitamini vardır. Kuşburnu meyvesi limon ve domatesten 3 bin 40 defa, elmadan ise 300 defa daha fazla vitamin içerir. Etkin bir kan temizleyici, bağırsak yumuşatıcı, kurt düşürücü özelliğe sahip olan kuşburnu, C vitamini zenginliğinden ötürü vücudun gelişmesini düzenler. C vitamini vücutta bağ dokusunun sağlam ve sıkı olmasını sağlayarak soğuk algınlığı, nezle, grip ve diğer ateşli hastalıklara karşı direnci artırır. A ve E vitaminleri ile birlikte antioksidan etki göstererek kanser riskini önler. Kuşburnu