Dar kapıdan geçmek...

Geçen haftanın yeni yıl testusunun adı "Bol Kapıdan Geçmek" idi... Bir yanda yeni yılda kocaman umut buketleri doluşsun diye bolarmıştı gönlümde kapılar. Uzaya fırlıyordu mor ve sarı renkli çocuksu coşkular. Mor ve sarı renkler kadar kontrast idi yaşamın gölgedeki yüzü gerçekte. Bu yanda korku ve umutsuzluk içinde sanki ölü toprağıyla örtülmüş duygular düşünceler... Savaş korkusuyla cehennem çemberine daraltılmış havsalalar...
Bu haftaki testusun başlığı "Dar kapıdan geçmek"... Bir yanda "Nedir bu geceyle gelen birsam / Girmek üzereyim dar kapısından / O eski rüyalar aleminin..." demekte Orhan Veli "Dar Kapı" şiirinde... Öbür yandan yine Orhan Veli "Gelirli Şiir"inde "Gelir desen dar gelir, gün aşırı alacaklılar gelir / Anam anam... Dayanamam" diyor...
Andre Gide’e göre "Dar Kapı" bir ahlaki fedakarlık sorunu. İsa Peygamber "Dar kapıdan geçin" buyuruyor İncil’de. "Kolay yolu seçme" diyor. Şair Robert Frost da "İki yoldan daha az girileni seç" diyor. Pascal devam ediyor: "Her seçiş bir kaybediştir"... Kimdir bugün bize öğütleyen dar kapıdan geçmeyi. İyi ve doğru olanı seçmeyi öğütleyenler kim? Bugün dar kapıdan geçmemizi buyuran IMF heyeti mi! Yoksa "süngüsü burnunda" kararsız muktedirler mi buyuyor dar kapıdan geçin diye... Kösem koyunlarının çarnaçar geçirildiği delikler gibi dar savaş koridor kapılarından geçmeyi kim ister? Nedir bu savaş tutkusuyla gelen birsam? Savaşla mavaşla bu toplumu daraltmayın yeter... Belki kazanırım boş umudunun delik şemsiyesi altında savaş korkusuyla daraltılmalara karşı "darüttestus"umuza buyur ola bu kez de...

1- Eskiden pek çok şehrin adı "dar" ile başlardı. Darülpehlivaniye, Niğde; Darülmülk, Konya; Darülülema, Sivas; Darüssugr, Antakya’nın eski adlarıydı. Peki Nasrettin Hoca’nın memleketi Akşehir’in eski adı neydi?
a. Darülgırgır
b. Darbımesel
c. Dardağan
d. Darünnüshe

2- Bağdat’ın eski adı neydi?
a. Darbush
b. Dardanel
c. Darüsselam
d. Aşık’a Bağdat sorulmaz!

3- Darülcelal nerenin adıydı?
a. Arapçada Pentagon
b. Piyanist şantör Celal’in Tarabya’daki yeri
c. Mevlana Celalettin Rumi’den mülhem olarak Konya
d. Erzurum

4- Darülaceze "dar" ve "aceze" kelimelerinden oluşan Osmanlıca bir tamlama. Türkçe Sözlük, Darülaceze’nin düşkünler evi demek olduğunu yazıyor. Arapçada "dar", ev demek. Yararlandığım "İstanbul Darülaceze Müessesesi Tarihi" adlı eserin yazarı Prof. Dr. Nuran Yıldırım’a göre Arapçada "acz" ne demekmiş?
a. Savaş felaketi karşısında politikacının ruh hali, yani iktidarsızlık, ehliyetsizlik, beceriksizlik
b. Yukarıdaki şıkkın devamı olarak, şaşkınlık, ne yapacağını bilmemek, gevşeklik
c. Her nesnenin en sonu
d. Hepsi

5- Arapçada "dar", konut, yuva demek, anladık. Peki, "darağacı" kelimesindeki "dar" ne demek?
a. Boğaz sıkıldığında daralma duygusunu anlatıyor
b. Farsçada ise "dar" ağaç demek. Dara çekilmek idam edilmek üzere ağaca asılmak demekken sonradan "galatlaşıp" "darağacı" olmuş
c. Sehpa
d. Cellat

6- Üniversitenin eski adıydı. Dar ile başlardı, neydi?
a. Darüldoğrama
b. Darülacuze
c. Darifülfül
d. Darülfünun

7- İstanbul Belediyesi’ne bağlı olarak 1917’de açılan, hem konservatuvar hem tiyatro niteliğindeki kuruluşun adı neydi?
a. Darbuka
b. Darüttalimimusiki
c. Dardar
d. Darülbedayi

8- Darülmalumat neydi, malumatdar mısınız?
a. CIA’nin Arapçası
b. Malumatfuruş
c. Entelektüel
d. Kız Muallim Mektebi

9- Şeytan azapta gerek derler, peki,
"darülazap" diye
neye derler?
a. Bağdat Körfezi
b. Sınav salonu
c. Hapishane
d. Cehennem

10- Darülharp neresidir acaba?
a. 36. paralel
b. Harp akademisi
c. Müslümanların egemenliğinde olmayan her yer
d. Harp zengininin tersi, harp fakiri ülke

11- Darülgurur neresidir biliyorum diye gururlanabilir misiniz?
a. Türkiye
b. Beyaz Saray
c. Psikiyatri kliniğinde megalomanlar katı
d. Dünya

12- Peki darülfena neresi?
a. Basra Körfezi
b. İstanbul’un en büyük çöplüğü
c. Cüzamlıların tedavi edildiği tekke
d. Öbür dünya

13- Türkiye’de Türkçe yapıtlar basmak üzere kurulan ilk matbaanın adı neydi?
a. Dardruk
b. Darphane
c. Darülhadis
d. Darüttıbaatülamire

14- Darüşşifa ve darülafiye neyin adlarıydı, kestirebilecek misiniz?
a. Petrol kuyusu sahibi üçüncü dünya ülkelerinin dışındaki her yer
b. Bush’un uzanamadığı her yer
c. İnsanca yaşamın uzanabildiği her yer
d. Hastane

Yanıtlar: 1) d, 2) c, 3) d, 4) c, 5) b, 6) d, 7) d, 8) d, 9) d, 10) c, 11) d, 12) c, 13) d, 14) d.