‘Kirli düzine’

‘Kirli düzine’
İhraç ettiğimiz tarım ürünlerinin pek çok partisinde tarımsal ilaç (pestisit) kalıntısı bulunmuş. Buyur ola pestisit testusuna!
Testus Zehirleniyorus / AHMET TURHAN ALTINER

Markete gidip bir düzine yumurta istediniz. Aynı boyda, aynı tarihli yumurtalar iki değişik fiyatta. Tabii ilk karar, ucuzunu alacaksınız ama bir dakika. Pahalı yumurtalar köy yumurtasıymış. Daha pahalı çünkü doğal! Organik... Yani, tavukların yemlendiği ortamda tarım zararlısı böcek öldürücüler kullanılmamış. Yeme hormon mormon da atılmamış. Şimdi "kirli düzine"yi mi alacaksınız, yoksa pahalı "köylü düzine"yi mi?
Gerçekte "Kirli Düzine" 1967 yapımı bir Hollywood savaş filmiydi. Şimdi ne anlama geliyor? Bunlar kullanılması güya yasak edilmiş on iki "tarım zararlısı böcek öldürücüsü. "Kolay kolay yok edilemiyorlar ve bütün yaşam çevrimini kirletiyor, mahvediyorlar. İnsan icadı bu en dehşet on iki öldürücü kimyasal içinde DDT üçüncü sırada yer alıyor. Şu tanıdık DDT! Bilindiği gibi İkinci Dünya Savaşı sırasında askerleri sıtma ve tifüsten korumak için DDT kullanılmıştı. Sivrisineklerin hakkından gelindi ama bu arada kuşlar, kertenkeleler yok oldu, çevre çöle döndü. Kelaynakları bitirenin de DDT olduğu söylenir. Kimine göre, sonunda DDT’nin hakkından gelen ne olmuştu? Rachel Carson adlı gerçekte deniz zoologu olan ABD’li çevreci kadın yazarın 1962’de yazmış olduğu Silent Spring (Sessiz Bahar) adlı kitap DDT’nin forsunu sıfırlamasa da epey sarsmıştı. Kitabın yarattığı etki öyle büyük olmuştu ki ABD 1972’de DDT kullanımını yasakladı.
Tarım zararlısı böcek öldürücülerin etkisi sadece sıkıldığı yer ve zamanla mı sınırlı? Bir kere, bu kirletici kimyasalların çoğu doğada parçalanmıyor, yani etkileri yok olmuyor. Sıkılan bitkide, toprakta, suda, suyunu içen bütün canlılarda, giderek içtiğiniz inek sütünde, annenizin sütünde, her şeyde, beşikten mezara devam ediyor kirli düzinenin ölümcül serüveni... Hayret! Örneğin, inceleme yapılan çileklerin yüzde yetmişinde en az bir pestisit yani tarım zararlısı kimyasal bulunmuş. Topraklarının sadece yüzde 5’inde muz üretilen Kosta Rika’nın ithal ettiği pestisitlerin yüzde 35’i muzlara sıkılıyormuş! Paniğe gerek yok! Bilelim. Şimdi pestisitler Türkiye’nin gündeminde. 2000’den bu yıl mayısa kadar ihraç edilen tarım ürünlerimizin pek çok partisinin üzerinde tarım ilaç kalıntısı belirlenmiş. Alıcımız olan AB ülkeleri bunu gündeme getirdiği için mi? Nedeni ne olursa olsun pestisitleri tanıyalım ve ölümcül özelliklerini bilelim. Önlemlerini almaya çalışalım. Teker teker değil, sivil kuruluşlar olarak... Bütün dünya insanlarının ve Türkiye’nin en önemli eksikliği de bu değil mi zaten? Gönüllü çevreci sivil kuruluşların bilinçli mücadelesinin yaygınlaşacağı günleri özleyerek buyur ola yüzlerce binlerce kirli düzine pestisit testusuna bu kez de...

1- Tam adı diklorodifeniltrikloretan olan sentetik böcek öldürücüsü DDT’yi kim keşfetmişti?
a. 1939’da Alfred Nobel
b. 1939’da İsviçreli kimyacı Paul Hermann Müller
c. 1939’da Yahudi kasabı Dr. Mengele
d. 1939’da De Bakey

2- Hürriyet’te Gülden Aydın’ın bir haberinde, 1983’te bir Alman üniversitesi tarafından Çukurova’da yapılan bir araştırmaya şöyle değiniliyordu: "Türkiye’de Adana dahil çeşitli bölgelerden alınan ......... örneklerinde, ortalama değer olarak en yüksek tarım ilacı kalıntısı, Adana’dan bizzat temin ettiğimiz ..........nde bulunmuştur. Bulunan kalıntı miktarı ise ........’nde dünya literatüründe bildirilen en yüksek değerlerin çoğunu geride bırakıyordu.’’ Peki, boş bırakılan .......... neydi?
a. Sivri biber
b. Kırmızı biber
c. Çilek
d. Anne sütü

3- İnternetteki bir habere göre, taşıdıkları tarım zararlısı böcek öldürücü (ya da pestisit) gerekçesiyle ABD’de en tehlikeli kabul edilen 15 yiyeceğin ilk sırada olanı hangisiymiş?
a. Bebek maması
b. Çilek
c. Pirinç
d. Süt

4- Bizde politikacı demek, güya rahatlatmak için acı ilacı(!!!) halka baktıra baktıra alıştıran kişi demek zahir. Örnek çok: ANAPlı Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral, Çernobil faciasından sonraki korkulu günlerde ne yaparak "Radyasyon yok" demişti?
a. Fındık yemişti
b. Çay içmişti
c. Yemin etmişti
d. Horon tepmişti

5- Milliyet’in haberine göre bu kez MHP’li Tarım ve Köyişleri Bakanı Prof. Dr. Hüsnü Yusuf Gökalp, muhabirlerin önünde ne yerken "Hormonlu değil" demiş?
a. Çilek
b. Elma
c. Muz
d. Ayva

6- Peki, bir pestisiti kullanmadan önce yapılması gereken ilk şey ne olmalı?
a. Dua edilmeli
b. Suyla seyreltilmeli
c. Filit lavaboda yıkanıp iyice temizlenmeli
d. Şişenin üzerindeki talimat ve varsa reçete iyice okunmalı

7- Malatiyon yıllar önce Türkiye’ye ilk giren pestisitlerden. Etkisini yok edecek çare henüz bulunamamış. Şimdi bizden pestisitli sebzeleri almayan Avrupa ülkeleri zamanında, etkileri kalıcı olduğu için kendi ülkelerinde yasakladıkları malatiyonu bize satmamışlar mıydı? Ama bunu kullanma tuhaflığı sadece bizde mi? 1999’da Belediye Başkanı Guilliani’nin emriyle New York üzerine malatiyon sıkılmış. Niçin?
a. Biyolojik terör tatbikatı olarak
b. Yanlışlık eseri. Promosyon olarak parfüm sıkacaklarına pestisit sıkmışlar
c. Nil virüsü taşıyan sivrisinekleri yok etmek için
d. Malatiyonun aslında zararsız olduğunu kanıtlamak için

8- Üç zararlı soruyla bitirelim. Birincisi: Gezegenin en yaşlı canlılarından ve haftalarca yiyeceksiz veya susuz yaşayabilir. Bilin bakalım, bu zararlı kim?
a. İnsan
b. Yok, deve!
c. Kaktüs
d. Karafatma

9- Her yıl iki milyondan fazla evi istila eder; yangın, deprem, sel ve bütün afetlerin toplamından daha zararlı. Kim, acep?
a. İnsan
b. Akkarınca
c. Termit
d. Hepsi

10- Bütün savaşlardakilerden fazla cana kıydılar, Avrupa nüfusunun üçte birini kıran veba mikrobunu taşıdılar. Kim bunlar?
a. Bitler
b. Pireler
c. Fareler
d. Ve insanlar

Yanıtlar: 1) b, 2) d, 3) a, 4) b, 5) a, 6) d, 7) c, 8) d, 9) b ve c, 10) b





PAZAR