Tarantula aşıkları

Aslında bunları düşünmeyi, üstüne üstlük yazmayı aklımın ucundan bile geçirmezdim; Milliyet grafikerlerinden arkadaşım Koray Nergiz evinde tarantula beslemeye hazırlandığını söylemeseydi... İnternette hummalı bir çalışmaya girişen Koray, keşfettiği birbirinden "cool" türlerle benim de ilgimi çekmeyi başardı. Ama asıl bombayı "tarantulam.com" sitesini işaret ederek patlattı. Türk tarantulaseverler internette birleşip deneyimlerini paylaşıyor, birbirlerine çekilişle tarantula veriyordu. Sitenin kurucularından Can Tabur ile söyleştik... Tarantula size ne ifade ediyor? Duyduğunuz anda bile tüyleriniz diken diken olup kaçacak yer mi arıyorsunuz? Araknofobik (eklembacaklılar korkusu) olmasa bile birçok insanbu kelimeden ve çağrıştırdıklarından pek hazzetmiyor. Hayvanlar âleminin gösterişli ve "yaşam tarzıyla" ilginç canlılarından tarantulanın, insanoğlunun favori fobilerinden biri olmasında aslında 1955 yapımı "Tarantula" isimli korku filminin büyük payı var. Türü canavarlaştıran bu Hollywood yapımının ardından isminde tarantula (ısırığı, öpücüğü vs.) geçen onlarca korku filmi çekildi. Tesadüflerle başladı. Çocukluğumdan beri hamsterdan kobraya, güvercinden papağana, balığa kadar birçok hayvana her zaman en iyi şartlarda bakmaya çalıştım. Eğitim için Almanya'ya geldikten sonra burada çok yaygın olan sürüngen bakımına merak saldım, ardından tarantulayla tanıştım. Bir hayvanla başlayan bu hobi dört yılda 50 hayvana dayanan bir koleksiyona dönüştü. Siteyi beraber kurduğumuz Murat da benim gibi bir hayvansever. Üç yıldır bu hobimde bana eşlik ediyor ve o da yaklaşık 50 hayvana bakıyor. Bu sevda nasıl başladı, kaç yıldır tarantulalarla ilgileniyorsunuz? Tarantulalar sahiplerini tanımaz, kedi ve köpek gibi bir iletişim olmuyor. Akvaryum canlılarıyla karşılaştırmak daha doğru. Bu bir eksiklik olarak algılanabilir, ancak tarantula beslemenin de başka avantajları var. Bu hayvanların bakımı, nem ve sıcaklığı oturttuktan sonra oldukça kolay. Pislik ve koku yapmadıkları gibi aktif şekilde avlanmalarına, beslenmelerine ve büyümelerine tanıklık etmek çok ilginç bir tecrübe. Bir saat içinde kabuk değiştiren bir tarantulanın, eski kabuğunun içinden iki katı büyüklükte çıkması inanılmaz bir doğa mucizesi. Hayvanlarla iletişim kuruyor musunuz, sahiplerini tanıyorlar mı? Her türlü hayvanı alıp eve getirmeme alışkın oldukları için çok da garipsemediler. Mantıklı bulmasalar da kabul ediyor, saygı duyuyorlar. İlginç olan bir nokta da, anlatılanlardan yola çıkıp bu hayvanların yanına bile yaklaşamayacaklarını söyleyen ve iğrenç bulan kişilerin bana geldikten sonra önyargılarından tamamen arınmış olarak ayrılması. Aileniz bu hobinize ne diyor? "Isırılma ihtimali çok düşük" Şimdiye kadar ne ısırıldım, ne de kaçan oldu. Hayvanların davranış biçimlerine alıştıktan sonra ısırılma ihtimali yok denecek kadar az. Yuvasından kaçmasıysa insan hatasından kaynaklanır. Isırılmanın herkesin düşündüğü kadar tehlikeli olmadığını vurgulamak istiyorum. Tarantula zehirinin etkisi de arı zehiriyle kıyaslanabilir, ölümcül tehlikesi yoktur. Hiç bir tarantula kazanız oldu mu, yuvasından kaçtı mı, ısırıldınız mı? Hayvana geldiği coğrafi bölgede yaşadığı iklimsel özellikleri sunmak gerekiyor. Tarantulalar oldukça dayanıklı hayvanlardır ve bakım hatalarını rahatlıkla tolere ederler. Tarantula beslemenin incelikleri neler? Murat'la "Hiç Türkçe kaynak yok, insanlara bilgimizi nasıl aktarırız?" diye düşünürken çıktı. Kısa sürede siteyi oluşturduk ve çok spesifik bir konu olmasına rağmen, bir yılda çok sayıda kayıtlı kullanıcıya ulaştık. Bu site nasıl ortaya çıktı? Tarantula aslında Avrupa'nın güneyi ve Türkiye'de de yaşayan ancak "bildiğimiz" tarantulalardan farklı bir eklembacaklı ailesine (örn. Tarantula lycosa) verilen isim. Ancak 1955 yapımı korku filmi "Tarantula"dan sonra özellikle İngilizce konuşulan ülkelerde bu isim Theraphosidae ailesine ait örümceklerle eşanlamlı olarak kullanılmaya başlandı. Theraphosidae kelimesi eski Yunanca kökenli olup "canavar, yabani yaratık" anlamına geliyor. Tarantulalar Amerika, Asya, Afrika, Avustralya ve hatta Avrupa'nın tropikal ve subtropikal iklim şekilleri gösteren bölgelerinde yaşıyor. Yaşam alanları yağmur ormanlarından çöllere, pirinç tarlalarından insan yerleşim alanlarına kadar çok büyük çeşitlilik gösteriyor. Doğal ortamlarında genellikle kendi boylarına uygun boyuttaki canlılarla besleniyorlar. Bazı agresif türlerse kendi boylarının üzerindeki avları alt edebiliyor. Brachypelma gibi türlerin dişilerinin 25-30 yaşına ulaşmış örnekleri mevcut. Erkek tarantulalarsa cinsel olgunluğa eriştikten kısa süre sonra, dört-beş yaşında ölüyor. Dişiler erkeklerden daha büyük ve tıknaz. Birçok tarantula türü, dilimize bombalamak şeklinde çevirebileceğimiz bir savunma tepkisi gösteriyor. Bu durumda mide bölümünde bulunan tüyleri arka kısımdaki ayaklarıyla seri şekilde atıyor. Bu tüyler ciltte geçici kızarıklık, kaşıntı ve tahrişe neden olabiliyor, hatta Theraphosa gibi bazı cinslerde acı veriyor. Dikkat, bombalayabilir!