Pandemi döneminde çocuklarda artan yalnızlık hissi
Okuldan ve derslerden nefret eden çocukların bile okula gitmek istediğini duyar olduk. Bir an önce okullar açılsın diye dilek tutan çocuklar oldu. Neredeyse yalvaracaklar. Pandeminin başlarında “okullar iyi ki kapalı, yoksa çocukları nasıl koruyacağız” diyen ebeveynler de son zamanlarda çocuklarının mental ve ruhsal sağlığından endişe etmeye başladılar.
Kime sorsanız öncelik çocuklardadır ancak bu düşünce pandemi döneminde geçerli olamadı maalesef. Okulları kapandı, etkinlik merkezleri, spor alanları kapandı. Kimi zaman yetişkinlere göre daha fazla kısıtlamaya tabii oldular. Bu durum onları evin dört duvarı arasına sıkıştırdı. Ancak eve kapanmak bazı bedellerin ödenmesine neden oldu. Virüsü uzaklaştırmak için arttırılan mesafeler beraberinde yalnızlığı da arttırdı. Bu durum özellikle yatkınlığı olan çocuklarda depresyon, kaygı, takıntıların da artmasına neden oldu. Zamanlarını aktivitelerle doldurmak bile bu açığı kapatamadı. Çok sıkıldıklarını tekrar tekrar söylediler. Bu durumun en önemli sebebi çok yalnız hissetmeleri.
Çocukların kendilerini ifade edememeleri, dertlerini sözcüklere dökememeleri karar vericilerin onların içinde bulunduğu durumu anlamalarını zorlaştırıyor. Bir çocuğun kendiliğinden “kendimi yalnız hissediyorum” demesi olağan değildir. Tek yolu aileleri ile daha fazla ilişki kurmaktan geçen çocukların ise ebeveynlerinin dikkatini çekmek için daha fazla ağladığını, öfkeli davranışlar sergilediğini görüyoruz.
Çocuklar için sosyalleşmek nefes almak kadar önemlidir!
İnsan sosyal bir varlıktır. Hayata anlam katan en önemli şey ilişkilerimizdir. İlişkiler sadece yaşamın renkleri değil aynı zamanda bir ihtiyaçtır. Krallar dahi kendi kendine yetememiş, her birimiz bir diğerine muhtacız ve her birimiz bir diğerinden etkileniyoruz. Örneğin bu dönemde bir kişinin tek başına pandemi önlemlerine uyması onu pandeminin etkilerinden korudu mu? Bunun böyle olmadığını gördük. Önlemini alanlar da almayanlar da aynı kısıtlamaya maruz kaldı. Bu ihtiyaç olumlu ya da olumsuz duygu ve düşüncelerimizi paylaşmak için de hissedilir. Çocukların da duygusal olarak zorlandığı anları paylaşacak arkadaşlarına ulaşmaları zorlaştı. Dolayısıyla çocuklar için sosyalleşmek nefes almak, yemek yemek kadar önemlidir.
Geçmiş zamanlara göre daha az çocuklu, az kardeşli evlerimiz var. Geçmişin sıkı aile ilişkilerinin, bol kardeşli - kuzenli ortamlarının yerini arkadaşlar dolduruyor. Bu nedenle günümüzde çocuklar için arkadaşlarının önemi çok daha kıymetli. Ne kadar aktivite yapsalar da, online eğitimi ne kadar iyi takip edebilseler de ‘sanki her gün aynı geçiyor’ hissi yaşadılar. Çocuklar sadece arkadaşlarından değil aile büyüklerinden de ayrı kaldı. Bunun yanında büyüklerinin kaybını yaşayan çocuklar da oldu. Ancak bir erişkine kıyasla duygularını yönetemeyen kendini ifade edemeyen çocukların bu süreçten etkilenmesi bu nedenle daha fazla oldu.
Oyunun faydaları ve çocukların ruhsal, sosyal, fiziksel gelişimi için önemi saymakla bitmez. Maalesef oyunun yetişkinler tarafından hala yeteri kadar önemsenmediği, ciddi bir iş olarak görülmediği oluyor. Ve halen oyunun önemini vurgulamaya kendimizi mecbur hissediyoruz. Oyun, çocukların dil becerilerini arttırıyor, sosyal ilişkileri iyileştiriyor, stresi azaltıyor, problem çözme becerilerini arttırıyor. Çocuk oyun içinde sırasını beklemeyi, paylaşmayı ve empati kurmayı öğrenir, kendini tanır, risk alır, yeni şeyler dener. Olumsuz yaşadıkları ile onları oyun aracılığıyla dışa vurarak baş etmeye çalışırlar. Bu liste uzar gider.
Okulların açılmasını sadece eğitim ve müfredat bağlamında değerlendirmek yanlış olur. Okul güven verici ve destekleyici bir ortamda arkadaşları ile oyun oynama deneyimini yaşarken, ebeveynlerinden de ayrılarak bireyselleşme şansı buldukları ortamın adı aslında. Dolayısıyla okullar pandemide ilk kapanacak ve en son açılacak yer olmamalıdır.