Bahar mevsimi geldi. Her taraf hareketlenmeye ve renklenmeye başladı. Bahçede keyif yapma zamanı yaklaştı. Bunun için bahçemizde çalışmalara başladık. Peki ev bitkilerine bahar gelmedi mi? Onlarında bakıma ihtiyacı yok mu? Haydi gelin ev bitkilerine bahar mevsimini hissettirelim;

Tüm ev içinde yetiştirdiğiniz bitkilerini gözden geçirin.

Onların ihtiyaçlarını tesbit edin. (toprak isteği, saksı isteği, gübre isteği, ilaç isteği)

Unutmayın her ev bitkisinin ayrı ayrı bakımı ve istekleri vardır.

Bitkilerinizin kurumuş kısımlarını, kırılmış dallarını temiz bir bahçe makası veya el makası ile kesin.

Bitkilerinizin saksılarını kontrol edin. Bitkilerinizin saksıları küçük geliyorsa mutlaka değiştirin. Bu işlem bitkinizin daha rahat ve hızlı gelişmesini sağlayacaktır.

Saksı değişim sırasında bitkinin köklerini çok sarsmayın. Eğer kökler toprağı çok sarmış ise yine temiz bir makas yardımı ile kök budaması yapın.

Saksı değişimi sırasında mutlaka yeni toprak kullanın. Defalarca kullanılmış toprağın kalitesi düşüktür ve içerisinde böcek yumurtaları olabilmektedir.

Unutmayın her bitkinin ayrı toprak istekleri vardır. Kaktüs; kumlu toprak karışımı isterken, menekşe gibi çicekli bitkiler daha torflu topraklar isterler.

Saksı değişimi sırasında toprak değişimi kadar saksı büyüklüğü de önemlidir. Her zaman değişim; mevcut saksının 1 numara büyük boyu ile olmalıdır. Saksı altında delik ve saksı tabağı olmalıdır.

Değişimi yaptığınız bitkileri düzenli aralıklarla gübrelemeye başlayın. Bu işlem bahar döneminde gelişimi için destek olacaktır.

Yapraklı bitkilerinize azot ağırlıklı gübre, çicekli bitkilerinize fosfat ağırlıklı gübre verebilirsiniz. Ayrıca kış döneminde yeterli vitamin ve mineral alamamış bitkilerinize ihtiyacına göre çoklu karışımlı gübreyi sıvı veya granüllü olarak verebilirsiniz (azot eksikliğinden kaynaklanan yapraklardaki sararma, yapraklarda görülen morumsu lekelenmeler).

Bahar döneminde ev bitkileriniz daha fazla ışığa ihtiyaç duyarlar. Mümkün olduğunca bitkilerinizi bol ışık almasını sağlayın. Kısa zamanda değişimi göreceksiniz.

Çok boya gitmiş bitkilerinizi (ağaç veya sarmaşık) mutlaka destek çubukları ile sabitleyin. Bu işlem onların daha güçlü ve dayanıklı olmasını sağlayacaktır.

Sarmaşık tipi bitkilerinizi budayabilirisiniz. Bitki daha da rahatlayıp daha çok kök yapacaktır.

Eğer bitkilerinizde hastalık gördüyseniz (Mantar-Böcek) hemen ilaçlayın. Bu dönemde hastalık yaygınlaşmaya başlar. Hastalığa göre yapılan ilaçlama kısa zamanda bitkinizin iyileşmesini sağlar. Bu işlem sırasında hastalıklı bitkiyi sağlıklı bitkilerin yanına koymayın.

Sulama iç mekan bitkileri için çok önemlidir. Bu dönemde suya çok ihtiyaç duyacaklarından sulamayı düzenli yapın. Sulama sırasında saksıdan su çıktığını görün.Çünkü saksıda biriken su bitkiyi zamanla çürütür.

İlkbahar mevsiminin ilk ayı olan Mart ayı bahçe için önemlidir. Bu aydan itibaren toprak ve bitkiler uyanmaya başlar. Yeni yaşam döngüsü başlar. Bu döngüyü olumlu yönde verim almak yani bahçenin tüm güzelliğini yıl boyunca yaşamak için birtakım işler yapmamız gerekir. Peki nedir bu işler? Haydi beraber bahçe işlerini belirleyelim.

Öncelikle her bahçenin ihtiyaçları farklıdır. İklime, konuma yapısına ve toprağına göre bu farklılık ortaya çıkar.

Bahçenizde yapmak istediğiniz işleri ( yeni bitki dikmek, sebze bahçesi-meyve bahçesi yapmak, havuz-süs havuzu yapmak…..vb.) belirleyin.

Bahçenizde yağmur, kardan veya rüzgardan etkilenmiş bitkilerin; kurumuş, kırılmış kısımlarını budayın ve temizleyin. Budadığınız kısımların hava almaması için aşı macunu ile kapatın.

Bitkiler için toprak çok önemlidir. Bahçe toprağınızın nefes alması ve rahatlaması için havalandırın. Havalandırmayı tırmık, bel küreği, çapa, el çapası veya büyük havalandırma aletleri ile yapabilirsiniz. Toprağınızı havalandırdıktan sonra yerinize ve ikliminize göre 5-10 gün dinlenmeye alın.

Bahçe toprağınızın kalitesini arttırmak ve bitkilerinizin daha iyi gelişmesi için granüllü veya toz gübre atın. Genel olarak organik gübre kullanılmalıdır. Ama bitki diplerine atacağınız gübre aynı olmamalıdır. Çünkü bazı bitkilerin (açelya,ortanca,orman gülü…) farklı gübre ihtiyaçları olabilmektedir.

Bahçenizde meyva veya sebze ağaçlarınız var ise bakımlarını yapmayı unutmayın. Kışlık sebzelerinizi toplayın, kurumuş sebze fidelerinizi temizleyin, meyve ağaçlarınızın kırılmış hasar görmüş kısımlarını ayıklayın.

Bahçenizde pergola, kamelya, bank, çeşme gibi yapılar varsa bakımlarını yapın. Cila atımı, kırıkları onarmak-tamir etmek, boyamak….gibi işler bahçenizi daha kullanışlı ve daha güzel gösterecektir.

Bu aydan itibaren bahar budamalarına başlanılır. Budama zamanı bahar mevsimi içersinde iklim durumuna göre bazı yerlerde farklılık gösterir. Budama bitkinin sağlıklı ve güzel gelişimi için gerekli işlemdir.

Bahçe çiminizi kontrol edin. Mantar, yosunlaşma gibi zararlıları tespit edin ve bakımını yapın. Bu bölgelere mantar ilaçları, demir sülfat kullanabilirsiniz. Ya da bahçe drenajınızı kontrol edin.

Mart ayından itibaren çiminizi yenilemek için uygun zamandır. İster tohum ister rulo çim şeklinde yenileyebilirsiniz. Yenileme işleminin zamanı bulunduğunuz yerinin hava şartlarına göre değişmektedir.

Saksılı bitkilerinizin bakımına başlanılmalıdır. Toprakları yenilenmelidir. Saksıları büyütülmelidir.

KOLAY GELSİN.

ÖZLEM ÖZDEMİR TAŞ////PEYZAJ MİMARI

Meyveleri, meyve ağaçlarını çok severiz. Gerek görüntüsü gerek tadı ile bahçelerimizin sofralarımızı vazgeçilmez ürünleridir. İster 1 ister 10 tane olsun bahçemizde meyve ağacı görmek isteriz. Peki hangi meyve ağacını bahçemize dikmeliyiz? Veya yeni meyve ağacı alırken nelere dikkat etmeliyiz? Hadi gelin bu sorulara çözüm bulalım.

Öncelikle Bahçenizi iyice gözlemleyin. Ağacınızın nerede olmasını istiyorsunuz? Ona göre yerini tespit edin.

Bahçenizin rüzgar yönünü, güneşlenme durumunu tespit edin.

Etrafınızda, çevrenizde hangi meyve ağaçları var. Onları belirleyin. Böylelikle meyve seçiminizde doğru karar vermiş olursunuz. Çünkü her meyve her yerde olmaz.

Bahçe toprağınızın türünü belirleyin. Ya da bir uzmandan tarafından toprak türünü tespit etmesini isteyin. Çünkü meyve ağaçlarının toprak istekleri farklıdır. Kimi meyveler sulak topraklardan hoşlanırken kimi topraklar kumlu topraklardan hoşlanır.

Meyve ağaçlarınızın gelişimindeki etkenlerden bir tanesi bahçe toprağın derinliğidir. Meyve ağaçları derin kök yapısı ile sağlıklı gelişme gösterir. Ağaç kökleri topraktan ne kadar çok besin alırsa meyveleri o kadar güzel ve bol olur.

Meyve ağaçları alırken mutlaka sertifakılı olmasına dikkat edin. Özellikle yapraksız meyve ağacının cinsini ve türünü belirlemede risk olabilir.

Meyve ağaçları piyasada çıplak köklü ve saksılı olarak satılmaktadır. Çıplak köklü meyve ağaçlarını ilkbahar öncesine kadar alıp dikebilirsiniz. Saksılı ağaçları yılın her döneminde dikebilirsiniz.

Satın aldığınız meyve ağaçların sağlığına dikkat ediniz. Üzerinde mantar ve böcek görürseniz almayın.

Her meyve ağacınızın bakım istekleri farklıdır. Mutlaka aldığınız meyve ağacınızın bakım isteklerini öğrenin.

Meyve ağaçlarınızda budama çok önemlidir. Meyve kalitesi ve ağacın sağlıklı büyümesine etkenlerinden biriside budamadır. Şekil budaması, Meyve budaması, Sonbahar budaması, Temizlik budaması meyve ağaçlarında dikkat edilmesi gereken budamalardır.

Meyve ağaçlarınızı bahçenize dikerken bitkinin saksı derinliği kadar toprak kazın hatta 15-20cm daha fazla kazarsanız gübre ve yeni toprak atımı için ideal olur. Bitkiyi saksıdan dikkatlice çıkarın köklerine zarar vermeyin. Saksıdan çıkan saçak kökleri uygun oranda budayın. Ağacınızı toprağa yerleştirdikten sonra boşluklara toprak doldurarak dikim işlemini tamamlayın. Mevsimine uygunluğuna göre bir miktar toprağın üzerine hayvan gübresi koyun.

Meyve ağaçlarını zamanında ilaçlama yapmayı unutmayın. İlaçlama meyve oluşumunu ve bolluğunu etkileyen durumlardan bir tanesidir. Zamanında yapılan budama ağacın meyve kalitesini belirler.

Bahçeniz rüzgarlı ise yeni aldığınız meyve ağacını mutlaka bir destek çubuğu ile sabitleyin. Bu işlem bitkinin topraktan köklerinin çıkmasını engeller. Ağaç toprağa kolaylıkla adapte olur.

Açelya bitkilerini hem saksıda hem bahçede yetiştirebilirsiniz.

Yetiştirdiğiniz ortam direk güneş alan bir yer olmamalıdır.

Eğer açelyanız saksıda yetiştirirseniz direk güneşten koruyun ve bol ışık almasını sağlayın.

Açelyalar asitli toprakları severler. Toprağın PH 4,5-6 civarında olmalıdır. Eğer açelyanızın toprağını; nasıl bir toprak cinsi olduğunu bilmiyorsanız ; Fidanlıklarda veya zirai malzeme satan yerlerden açelya toprağı temin edin ve açelyanızın mevcut toprağını bu toprak ile yenileyin.

Açelya bitkisi; humuslu toprağa karıştırılmış çam gübresi veya kestane gübresinde de iyi gelişme gösterir.

Açelyanız bahçede ise mevcut toprağından biraz alın ve humuslu toprak karışımdan mevcut toprak yüzeyine serin ve karıştırın.

Eğer saksıda ise bitkinizi saksı değiştirme zamanında bu humuslu karışımla toprağını yenileyin.

Açelya bitkisi derin kök yapmaz . Saçaklı kök yaparak büyürler. Bu yüzden bahçedeki açelyanızın yanına mümkünse başka bitki dikmeyin. Saksıda ise derin olmayan yayvan saksıya açelyanızı dikin.

Çayınızın bayatlamış demini ve suyunu açelyanızı sulamada kullanabilirsiniz. Bu işlem bitkinizin toprağın asidini koruyarak daha çok çicek açmasını sağlayacaktır.

Açelyalarınızı düzenli aralıklarla sulayın. Toprak yüzeyini nemli bırakın. Toprak kurudukça su verin. Saksıdaki açelyalarınızı su dolu bir kaba batırarak sulayın. Bu işlem bitki toprağının her tarafının doygun su almasını sağlar.

Açelyalarınızı belli dönemlerde budayın. Budama bitkinin daha çok çicek açmasını ve sağlıklı gelişmesini sağlar.

Ev menekşelerinizi bol ışık alan yere koyunuz ama direk gelen güneşten koruyun.

Nemli ortamları sevdiğini unutmayın. Bu yüzden bitkinizi evinizin mutfak gibi nemli yerlerine koyun.

Menekşe bitkileri derin saksıdan ziyade yayvan ve geniş tipli saksılarda daha iyi gelişme gösterir. Mümkün olduğunca menekşelerinizi yayvan saksılara dikin.

Menekşeler bulunduğu ortamı severse hızlı bir gelişme gösterir. Bu nedenle senede 1 kez saksısını değiştirin.

Menekşe toprağı nemli, hafif, torflu ve gübreli olmalı. Ph oranı ise 5,5-6,5 olmalıdır.

Menekşelerin çok iyi geliştikleri toprak karışımı şu şekilde hazırlanır:1 ölçek torf, 1 ölçek perlit, 1 ölçek vermikülit, 1 ölçek ponza malzemeleri kapta karıştırılır ve bu karışıma menekşeler dikilir.(Bu malzemeleri fidanlıklardan veya bitki malzemeleri satan zirai dükkanlardan-marketlerden temin edebilirsiniz.Ayrıca ölçek dediğimiz şey; saksı kapınızın büyüklüğüne göre 1 kaşık,1kepçe,1 bardak,1 kova olabilir.)

Sıcaklık isteği 15-30 derece arasındadır. Menekşeler en az 10-15 derecede yaşar. Bu yüzden menekşelerin daha iyi gelişebilmeleri için en ideal oda sıcaklığıdır.

Sulama sık olmamak şartı ile toprak kurudukça su verin. Özellikle saksı tabaklarına konulan su gelişimlerini olumlu yönden etkiler. Saksı tabağındaki su ev sıcaklığına göre 10-15 günde bir değiştirin.

Sulama yapılırken yapraklara su değdirmeyin. Yaprakları tüylü ve kırılgan bir yapıya sahip oldukları için üzerinde kalan su yaprağın çürümesine neden olur.

Menekşeler hızlı gelişen bitkilerdir ve ilkbahar - yaz mevsimlerinde 10 günde bir sonbahar -kış mevsimlerinde 20 günde bir sıvı veya tablet gübre verin. Bu işlem menekşelerin daha çok çicek açmasını ve daha sağlıklı olmasını sağlar.

Şuan hemen her yerde özellikle yılbaşı süslemelerinde çok tercih edilen ve kullanılan Ponsetya bitkisini tanımaya ne dersiniz?

Ponsetya olarak bilinen bu bitkinin diğer isimleri Atatürk Çiceği, Yılbaşı Çiceği olarak da bilinmektedir.

Latince ismi Euphorbiaceae Pulcherrima’dır.

İç mekan bitkisi olup ev, ofis ve iş yerlerinde rahatlıkla tercih edilmektedir.

Çok gösterişli bir yapısı olduğundan, oldukça dikkat çekicidir.

Anavatanı Meksika ve Orta Amerika’dır.

Çicekleri sarı, beyaz, kırmızı ve sarı renktedir. Çicekleri Kasım ve Ocak aylarında açar. Çiceklenmesi bazen şubat ayına kadar sürebilmektedir.

Yaprakları büyük ve yoğundur. Yaprak uçları sivridir. Üst yaprakları yani çanak yaprakları genelde kırmızı renklidir. Beyaz ve pembe renkli yaprakları olanlarıda vardır. Gövde dal kısımları kırılgan yapıda olduğundan dış müdehalelere maruz kalacak yerlerde bakılmamalıdır. Dalları kırıldığında yapışkanlı süt gibi bir sıvı akar.

Direk güneşten hoşlanmaz. Bol ışık sever. Özellikle ışığın geldiği tarafa, belirli zaman aralıklarla bitkinin yönü değiştirilirse bitki her taraftan daha çok ışık alır ve orantılı bir şekilde büyür.

Bitkiye sulama düzenli yapılmalıdır. Özellikle çiceklenme dönemine kadar sulama belirli aralıklarla yapılmalıdır. Çiceklenme zamanıda sulama periyodu biraz daha azaltılmalıdır.

Ponsetyanın çiceklenme dönemi geçtikten sonra özellikle yaşlı yapraklar budanmalıdır. Bitkiye seyreltme budaması yapılmalıdır.

Üretimi çelikle yapılmaktadır. Bitkinin budamadan çıkan dallar temizlendikten sonra su dolu bir kapta birkaç gün bekletilir. Bekletilen dallar daha sonra kaktüs toprağında köklendirilme için dikimi yapılır. Köklenmesi gerçekleşen yeni ponsetyalar küçük saksılara dikilir.

Oda sıcaklığı bitkinin gelişimi için idealdir. Soğuk havalardan hoşlanmazlar. Oda sıcaklığının düşük olduğu yerlerde, çiceklerde ve yapraklarda dökülmeler meydana gelmektedir.

Yapraklarının renkli, koyun gölgeli olması için günde 12 saatten daha az ışık alan yere konulmalıdır. Daha az ışık alan yani karanlık yere konulan ve bir aya yakın zamanda kalan ponsetya bitkisinin üst yaprakları daha çok kızarır ve daha yoğun bir görünüm kazanır.

Toprak isteği nemli ve organik yapıda olmadır. Esmer toprak idealdir. Zamanla kalitesini yitiren toprağa vitamin takviyesi yapılmalıdır.

Bitkinin en büyük zararlarında biriside kırmızı örümcek ve unlu bittir. Birde sulama ve ortamdaki ısı ve sıcaklık farklılığından dolayı mantar zararlılardan çok etkilenmektedir. Bitki üzerinde görülen bu zararlılara anında müdahale yapıldığında yani ilaçlama yapıldığında bitki sağlığına tez zamanda kavuşur.

1.Adım - Bahçenizin her tarafını kontrol edin. Yağmur, rüzgar ve kardan etkilenen bitkileri ve bahçe yapı malzemelerini tespit edin ve basitce bakım listesi oluşturun.

2.Adım- Hava şartları nedeniyle bitkilerinizin kırılan veya hasar görülen kısımları ince ve kalın ağızlı bahçe makasları ile budayın. Kestiğiniz kısımları fazla tutmamak suretiyle bahçenizden uzaklaştırın. Özellikle ağaçların kesilen kısımlarına hava almaması için aşı macunu sürün. Aşı macunu hem hava aldırmaz hem bitkide oluşan yaraları çabuk kapatır.

3.Adım – Bahçenizin temizliğini ihmal etmeyin. Tırmık, bahçe süpürgesi, bahçe kovası gibi malzemelerle rutin bir şekilde temizlik yapın. Kurumuş yaprakları, dökülen meyveleri, kurumuş-kırılmış dal parçalarını toplayın ve çöpe atın. Yapacağınız bu temizlik işlemi ilerde bahçenizde oluşacak mantar hastalıklarını ve böcek zararlılarını engelleyecektir.

4. Adım – Soğuklara karşı hassas olan bitkilerinizi hala içeriye almadıysanız biran evvel kapalı balkonunuza, evinize alın. Bahçenizde dikili olanları da kışlık bitki örtüleriyle bitkilerinizi sarın. Bu örtüler bitki marketlerinde bulunur, delikli olur ve bitki koruma için uygundur. Kışın çok soğuk geçen yerlerde palmiye, phormıum, sardunya gibi Akdeniz bitkilerini sarabilirsiniz.

5.Adım – Bahçenizde bulunan çardak, pergola, çocuk oyun malzemelerini, süs havuzunuzu, yüzme havuzunu kontrol edin. Pergolalarınızın ahşap kısımları zarar gördüyse ek parçalarla tamir edin. Kışlık cila atmadıysanız biran evvel ahşaplarınızı cilalayın. Süs havuzunuzu kontrol edin. Su motorunu ve su giriş çıkışlarını kontrol edin. Yaprak çöp gibi malzemeler varsa-sıkışmışsa hemen temizleyin. Yoksa havuzunuzun devir daim sisteminin çalışmasını aksatabilir. Bahçenizde yüzme havuzu varsa mutlaka uzman yardımı alarak bakımını yaptırın.

6. Adım – Bitkilerin kış mevsiminde uykuda olduklarını unutmayın. Yani bahar mevsiminde daha iyi meyve vermeleri, daha çok çicek açmaları ve daha güzel gelişmesi için bitkiler dinlenmeye geçerler. Bu nedenle bitkilere çok fazla işlem yapmayın.

7. Adım - Eğer donlar başlamadıysa, bahçenizde istediğiniz bitkiyi başka bir yere dikebilirsiniz. Bunun için mutlaka bel, kürek, kazma gibi bahçe malzemelerinden yararlanın. Köklerini zedelemeden istediğiniz yere nakil yapın.

8. Adım – Bahçenizde donlarda etkilenebilecek bitkilerinizin toprağına doğal hayvan gübresi ile kaplayın. Bu işlem bitkiyi hem soğuklardan korur hem de bitkiyi bahar dönemine hazırlar.

9.Adım – Bahçenizde yağmur veya kar nedeniyle su birikintileri var ise mutlaka drenajı kontrol edin. O kısmın drenaj tesisatını inceleyin, borularda çatlak, delik var mı tesbit edin. Eğer toprağınız süzgeçli toprak karışımına sahip değilse, bu su birikintileri oluşmaya devam eder. Toprağınız uzmana kontrol ettirin gerekirse toprağınızı yenileyin.

10. Adım – Bahçedeki tüm malzemelerinizin temizliğini yapın. Bu işlem ilkbahar mevsimindeki işlerinizi kolaylaştıracaktır. Makaslarınızı temizleyin, yağlayın. Çim makinanızın motorunu kontrol edin, bıçaklarını temizleyin ve yağlayın. Paslı ve körelmiş bahçe aletlerinizin bakımını yapın.