TRT Yönetim Kurulu, 07.12.2007 tarihinde ilginç bir karara imza attı. Buna göre bu tarihten itibaren TRT, dışarıya yaptırdığı dramalar için yapımcılara sabit bir ücret ödemeyecek, ödenecek parayı o dizinin bölüm başına aldığı reyting belirleyecekti.
TRT’nin bir dizi için yapımcıyla bölüm başı 200 bin YTL’ye anlaştığını varsayalım. Şayet, o dizinin AB grubundaki reytingi 1.5 ve üstü ise TRT yapımcıya tam para ödeyecek, şayet o bölümün reytingi 1.5’in altında kalırsa yapımcı ancak 100 bin YTL alabilecekti.
Buna tepki gösterenler de oldu, bu şartlar da çalışmayı kabul edenler de...
Bu şartlar altında TRT’ye dizi çekip reyting skalası nedeniyle TRT macerasını zararla kapatan birçok yapımcı oldu ama hiçbiri sesini çıkaramadı. Çünkü imza attıkları sözleşmede bu şartlar açık açık vardı.
İki yapımcıya ayrıcalık
Ancak ne olduysa Plato Film’in sahibi Sinan Çetin ile Avşar Film’in sahibi Şükrü Avşar’ın TRT ile yaptıkları dizi anlaşmalarının ayrıntılarının ortaya çıkmasıyla oldu.
O güne kadar Yönetim Kurulu’nun 2007/131 numaralı kararıyla kış dönemi için “1.5 ve üstü reyting için tam para, altı için yüzde 50 az ödeme”, 2008/186 numaralı kararlarıyla da yaz döneminde “1.2 ve üstü reyting için tam ödeme, altı için yüzde 50 kesinti”yi tüm yapımcılara uygulayan TRT, Plato Film’in “Mert ve Gert”, Avşar Film’in “Süper Babaanne”si için bunu yok saydı. TRT, “Komedi Dükkanı”nı kendilerine getiren Sinan Çetin’e “Mert ve Gert” için, reyting ne olursa olsun bölüm başına 250 bin YTL, TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin’in arkadaşı olan yapımcı Şükrü Avşar’la da “Süper Babaanne” dizisi için bölüm başına 210 bin YTL garanti parayla anlaşma yaptı.
TRT’ye iki ihtarname
İki yapımcıya uygulanan bu ayrıcalık, aynı dönemde TRT’ye iki dizi çeken İdöl Film’in sahibi Burak Törer’in isyan bayrağı açmasına yol açtı. Avukatı Ömer Durak aracılığıyla TRT’ye iki ihtarname gönderen İdöl Film’in sahibi Burak Törer, reyting skalası nedeniyle şimdiye kadar kendisinden kesilen 2 milyon 307 bin YTL’yi geri almak için mahkemeye başvuracağını vurguladı.
Başrollerinde Janset ile Mustafa Uğurlu’nun oynadığı “Evimin Erkeği” ile başrolünü Aydan Şener ve Hakan Eratik’in paylaştığı “Sürgün Hayatlar”ın yapımcısının TRT hakkında dava açma kararı, aynı durumdaki diğer yapımcıları da harekete getirdi.
İşin bir başka ilginç yanı da Genel Müdürü, “Reytinglerimizle oynanıyor, mağduruz” diyen TRT’nin şimdi dizi yapımcılarıyla reyting yüzünden mahkemelik olması...
Burak Törer:
Zararım 2.3 milyon YTL
Yapımcı Burak Törer’le konuştum. Törer, “2 milyon 307 bin YTL paramı kestiler bağrıma taş bastım, ses çıkarmadım. Ama ne zaman ki, çifte standart uyguladıklarını öğrendim, isyan bayrağını çektim” dedi ve ekledi:
“İbrahim Şahin’in Genel Müdür olduğu dönemde TRT’nin Yönetim Kurulu toplantısına girdim. Dedim ki, ‘Dizinin tanıtımı için reklam verin, vermiyorsunuz. Reklamı ben vereyim diyorum, izin vermiyorsunuz. Bu hafta reyting barajını geçemezsem birer maaş almayın bakalım ne hissedeceksiniz? Ama ben her hafta 90 bin YTL zarar ediyorum. El insaf... Artık satacak arsam da kalmadı.
Dizim 1.4 reyting alınca 0.1 puan yüzünden yüzde 50 kesintiye uğruyor. TRT’nin reytingini 0.2’den alıp 2.3’lere çıkarıyorum reklam giriyorsunuz. Sizin o reklamdan aldığınız para 5 bin lira ama o reklam yüzünden benim kaybım 90 bin YTL. Çünkü reytingimi düşürüyor. Gerekirse benden 25 bin lira kesin de, o reklamı girip beni mağdur etmeyin, ama dinletemedim.
Buna can mı dayanır?
Bize bu şartları dayatan TRT, onlarla (Sinan Çetin, Şükrü Avşar) o anlaşmaları yaptı? Hangi vicdanla, hangi imanla? Neymiş efendim ‘Özel kanallarla çalışan yapımcılara böyle ayrıcalık tanıma hakları varmış’. Yalan... Öyle bir madde yok. Madem şimdiye kadar vardı niye o zaman Koliba Film - Ata Türkoğlu’ndan Ay Yapım - Kerem Çatay’ın TRT’ye çektiği dizilerden yüzde 50 kesinti yaptınız? TRT yönetenlerin böylesine keyfi uygulamalarda bulunma hakkı var mı?
TRT’ye çektiğim ‘Evimin Erkeği’ dizisinin bütçesi 180 bin YTL idi. Yayınlanan 26 bölümden 17’sinin ödemesi yüzde 50 kesintiyle oldu. Bölüm başına 180 bin YTL yerine 90 bin YTL alınca kaybım 1 milyon 510 bin YTL’ye çıktı. 13 bölüm yayınlanan ‘Sürgün Hayatlar’ın bütçesi 222 bin YTL idi. Onda da 7 hafta paramı yüzde 50 kesintiyle aldım ve 777 bin YTL zarar ettim. 2 milyon 307 bin YTL’yi bulan zararımı faizleriyle birlikte TRT’den tahsil etmek için dava açacağım.
Benden izin almadılar
Yaz sezonunun son haftasında dizim yayınlanmadı. Çünkü o akşam ‘Akşam Sefası’na Bülent Ersoy konuktu. Program sırasında ha bire ‘Sürgün Hayatlar’ın 22.30’da yayınlanacağına dair fragman döndü ve alt yazı geçti, ama program yayınlanmadı.
Sözleşmemiz gereği benden izin almaları şart. TRT daha beni aramadan Bülent Ersoy, ‘Genel Müdür İbrahim Şahin Bey izin vermiş, sabaha kadar beraberiz’ dedi. İbrahim Şahin, Genel Müdür de olsa böyle bir izin veremez... Sen Ali kıran, baş kesen misin? Benim dizim o hafta yayınlansa reyting barajı 1.1 idi. Dizinin o bölümünü reyting skalasının yükseldiği eylül ayında ekrana getirdiler. 1.2 reyting aldım, yine yüzde 50 kesinti yaptılar.”
İbrahim Şahin:
Bizden taviz alırken ‘iyi’ydik
Konu hakkında görüşüne başvurduğum TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin, İdol Yapım’ın sahibi Burak Törer’ün kendilerine haksızlık ettiğini söyledi.
TRT Yönetim Kurulu’nun her dizi ve yapımcı için ayrı fiyat uygulama hakkına ve böyle bir karar verme yeteneğine sahip olduğunu vurgulayan Şahin, “Bu arkadaş ağlayıp sızlayıp bizden taviz aldığında iyiydik de, taviz vermeyince mi kötü olduk? Bu arkadaş Erzurumlu yiğit bir Anadolu çocuğu diye ona sahip çıktık, destek olduk ama kadirşinas bilmez çıktı. Ben Genel Müdürken, iyi, güzel ve kaliteli işler yapmadığı sürece TRT’ye iş yapması mümkün değil” dedi.