Amerikan tıp dergisi ‘JAMA’da yayımlanan kapsamlı bir araştırmanın sonuçlarına göre; fazla kilosu olan bireyler, normal vücut ağırlığına sahip kişilerden daha uzun yaşıyor
Sağlıklı kiloda kalma ve obeziteyle ilgili her gün pek çok şey okuyor, duyuyorsunuz. “Kilo arttıkça hastalıklara yakalanma ihtimali yükselir ve ömrünüz azalır” cümlesi sizin için gayet normal bir hale gelmiş olabilir. Ancak dikkatle okumanızı istediğim aşağıdaki makalede araştırmacılar, başka noktalara dikkat çekiyor.
FAZLA KİLOLULAR UZUN YAŞIYOR
Amerika ve tüm dünyada önemli bir dergi olarak kabul edilen ‘JAMA/Journal of the American Medical Association’, aşırı kilolu olmanın gerçekten sağlıksız olup olmadığını araştırdı. Üç milyon kişiyi kapsayan 97 çalışmanın verilerini yeniden inceledi.
Araştırmacılar, fazla kilolu bireylerin aslında normal kilolu insanlara göre herhangi bir sebepten ölme olasılığının yüzde 6 daha az olduğunu buldu. Başka şekilde ifade etmek gerekirse, araştırma sonucu diyor ki: Fazla kilosu olan bireyler normal vücut ağırlığında bulunanlardan daha uzun yaşıyor
Ancak ‘fazla kilolu’ ile ‘obez’ aynı şey değil, bu farkı unutmayalım! Gerçekten de, orta ve ileri seviye obez kişiler için ölüm riski normal ağırlıktaki bir kişiye göre yüzde 29 daha yüksek bulunmuş.
BEL ÖLÇÜSÜ YETER Mİ?
‘JAMA’ çalışması, sağlık riskleri hakkında yalnızca BKI temel alınarak sonuca varmanın bir hata olduğunu savunuyor. Araştırmalar; aynı boy uzunluğu ve vücut ağırlığına sahip bireylerin belli hastalıklara yakalanma ve bu sebeple ölme olasılığını etkileyen risk faktörlerinin çok belirgin farklılıklar gösterdiğini ortaya koyuyor. Buradaki en önemli noktalardan biri, fazla kilonuzun nerede yer aldığı! Bu detay gerçek sağlık riskleriniz hakkında size ek bir bilgi sunabilir.
Çalışma, vücut kitle indeksiniz normal aralıkta olsa bile fazla kilonuz eğer karın bölgesindeyse yüksek tansiyon, kolesterol ve trigliserit seviyeleri, tip 2 diyabet ve kalp hastalığı gelişimiyle karşılaşacağınızı söylüyor.
Diğer bir risk ise artan bel çevresinin kolon kanseriyle bağlantılı olabileceği. Dolayısıyla uluslararası sağlık örgütleri, bir insanın sağlık risk durumuna karar verirken mutlaka bel çevresini de değerlendirmeyi önermektedir.
Araştırmaya göre; bel çevresi kadınlarda 80, erkeklerde 94 cm. ve üzerindeyken sağlık riskleri artmaya başlıyor. Bel çevresi kadınlarda 88 ve erkeklerde 102 cm. üzerindeyse sağlık ciddi ölçüde tehlike altına giriyor.
BKI TABLOSU YENİLENEBİLİR Mİ?
Bazı araştırmalar, kişilerin hasta oldukları için zayıf olduğuna dikkat çekmekte. Ciddi sağlık sorunları yaşayanlarda kilo kaybı eğilimi görülür, sigara içenlerin de genelinde vücut ağırlığı daha azdır. Aslında, yüksek beden kitle indeksini tutmak daha fazla enerji gerektirir. 90 kg. bireyle 68 kg. birey aynı metabolizmaya sahip değildir. Kilosu fazla olan bireyin daha yüksek dinlenme metabolik hızı vardır.
Gerçekten de bazı araştırmacılar, BKI tablosunun yeniden değerlendirilmesini öneriyor. BKI 18.5 olan zayıf bireyin normal kategorisinde görülmemesi gerektiğinin altını çiziyor, normal kategorisinin alt sınırında (BKİ 18,5-22) kalan -ve ölüm oranları BKİ 22-25 arasına göre daha yüksek olan- bireylerin ‘normal’ kategorisinde değerlendirilmemesi gerektiği tartışılıyor.
Yeni öneriye göre BKI;
18.5-22: Zayıf
22-25: Normal olmalı deniyor.
Sonuç olarak, sağlığınız ve iyiliğiniz için sağlıklı bir kiloya ulaşmaya ve bu kiloyu korumaya çalışmak önemli. Ancak ciddi bir kronik hastalığa yakalanma riskinizi artıracak karın bölgesinde aşırı yağlanma, hipertansiyon, kolesterol anormallikleri ve insülin direnci gibi diğer risk faktörlerinden kaçınmak için ek adımlar atmak elzem.
Bunu yapmanın en iyi yolu; meyve, sebze, tam tahıl ve yağsız protein içeren sağlıklı, çeşitli bir beslenme şeklini benimsemek ve porsiyonları ortalama ölçülerde tutmaktır. Düzenli egzersiz de (tempolu yürüyüş, hafif koşu, yüzme ve bisiklete binme gibi aerobik aktiviteleri ve güç artırıcı antrenman ya da direnç egzersizleri yapmak) bu risk faktörlerini engellemenize ya da en azından daha iyi yönetmenize yardımcı olabilir. Bu adımları atmak, kilonuzu ve bel çevrenizi kontrol altında tutmanıza destek verecektir.
BEL ÇEVRESİ HESAPLAMA
Göbek deliği üzerinden beli, mezura ile çevreleyin. Mezuranın cildinize tam olarak temas ettiğinden ancak sizi sıkmadığından emin olun. Normal bir şekilde nefes verin. Aldığınız ölçüyü kaydedin ve emin olmak adına aynı işlemi tekrar yaparak rakamı kontrol edin.
Eğer rakam ilk aldığınız ölçüyle aynı değilse ölçümü üçüncü kez tekrarlayın ve bu üç ölçümden çıkan rakamların ortalamasını alın.
SiZ DE ÖLÇÜN
BKI (Beden Kitle Indeksi)=Vücut ağırlığı(kg.)/Boy uzunluğu (m2) formülüne göre;
18.5 ve altı: Zayıf 18.6-24.9: Normal
25-29.9: Fazla kilolu 30 ve üzeri: Obez
