Dilara Koçak

Dilara Koçak

bilgi@mezurasaglik.com.tr

Tüm Yazıları

İshal, dışkının sıklığında, miktarında ve hacminde artma olarak tanımlanabilir. Yaz aylarında ishal görülme sıklığı hep artar, bu yüzden aşağıdaki önerilere ihtiyacınız olabilir:
Özellikle durgun sularda, kanalizasyonun karıştığı sularda, iyi ilaçlanmamış içme ve kullanma sularında mikroplar uzun süre yaşayarak, çoğalır. Bu suların içilmesi veya böyle sularla bulaşıkların yıkanması,

İshalde beslenme çok önemli
pişirildik-ten sonra buzdolabına konmayı unutulmuş yemeklerin, çiğ sebzelerle hazırlanmış salataların ve meyvelerin tüketilmesi sonucu ishal yapan mikroplar, ağız yoluyla alınarak barsaklara ulaşır. 

Diyet tedavisi şart
İshal döneminde vücuttan aşırı su ve elektrolit kaybı olacağı için kişide deri tonusunda azalma, ani kilo kaybı, halsizlik, kansızlık, kalp ritm bozuklukları, böbrek yetmezliği, şuur bozuklukları, karın ağrısı, karında burkulma, iştahsızlık, iltihabi durumlarda bu bulgulara ek olarak ateş ortaya çıkar.
Genel olarak mikrobik kaynaklı ishaller için ilaç tedavisi gerekir. 24 saatten fazla süren ishallerde en yakın sağlık merkezine başvurulması gerekir.
Sıvı ve elektrolit kaybının az olduğu durumlarda, hastaya ishal için uygun bir diyet verilerek tedavisi yapılır. Ancak aşırı su ve elektrolit kaybı varsa ya da ağır dizanteri halleri, kolera şüphesi olanlar varsa mutlaka hastaneye yatırılmalı ve kaybedilen su ve elektrolitlerin yerine konması amacıyla serum verilmelidir. Sonra ishale neden olan ilaçlar saptanıp uygun ilaç ve diyet tedavisi yapılır.

Diyette;
Kaybedilen su ve elektrolitin yerine konması,
Enerji ve besin öğeleri gereksinimlerinin karşılanması,
Barsakların çalışma hızını artıran posalı besinlerin azaltılması esastır.
İshali olan kişilerin posasız ve yağsız besinler tüketmesi gerekir. Posa içeriği yüksek çiğ sebze ve meyveler, kuru baklagiller, tam tahıl ürünlerinden bu dönemde uzak durulmalıdır. Ayrıca kuruyemişler, şeker, çiko-lata, yağlı yiyeceklerden (kızartmalar, mayonez, tereyağ, kaymak vb) kaçınılmalıdır. Bu dönemde kızartma yerine haşlama ve fırında pişirme yöntemleri uygulanmalıdır.
Acılı ve fazla baharatlı besin tüketilmemelidir. Sucuk, salam, pastırma gibi şarküteri ürünlerinden de kaçınılmalıdır.
Yağsız makarna ve pirinç pilavı, pirinç lapası, yayla çorbası, yağsız beyaz peynir, yoğurt, kabuksuz elma, muz, şeftali, havuç, haşlanmış patates, haşlanmış yağsız et ve ta-vuk, yağsız ızgara köfte yenilebilir.
Ayrıca tuzlu ayran, taze sıkılmış meyve suları, açık çay ve bol bol temiz- güvenilir -su içilebilir.
Hastalık boyunca evde istirahat edilmelidir.

Uygulanacak örnek liste
KAHVALTI :
Limonlu çay
1 kibrit kutusu kadar az yağlı beyaz peynir
1-2 dilim ekmek

KUŞLUK:
1-2 bardak tuzlu ayran
1 porsiyon meyve (elma, muz veya şeftali-kabukları soyulacak.)

ÖĞLEN:
Haşlanmış veya fırınlanmış et (yaklaşık 3-4 köfte kadar-120g)
1 tabak pirinç pilavı veya makarna (az yağlı)
1 kase yoğurt (200g-az yağlı)
1-2 dilim ekmek

İKİNDİ :
1-2 bardak tuzlu ayran
1 adet galeta ve yağsız peynir

AKŞAM :
1 kase yoğurtlu pirinç çorbası
1 Tabak yağsız patates püre
1 kase yoğurt
1-2 dilim ekmek

GECE :
1 porsiyon meyve (elma, muz veya şeftali-kabukları soyulacak.)

İshalin önüne geçmek için;
1. Kişisel temizliğe dikkat edilmeli, Eller daima temiz tutulmalıdır.
2. Şüpheli sular tüketilmemeli ya da sular kaynatılarak içilmelidir.
3. Suların klorlama işlemi düzenli olarak yapılmalıdır.
4. Sebze ve meyveler tüketilmeden önce mutlaka bol su ile yıkanmalıdır.
5. Süt, yoğurt ve peynir alırken ambalajlı olanlar tercih edilmelidir.
6. Alınan besinlerin üretim ve son kullanma tarihleri kontrol edilmelidir.
7. Süt, yoğurt, yumurta, kıymalı yiyecekler, et, yağ vb. buzdolabında saklanmalıdır.
8. Sütlü tatlılar da hazırlandıktan sonra soğutucuda bekletilmelidir.
9. Çiğ veya az pişmiş etler tüketilmemelidir.
10. Güvenilir bulunmayan yerlerden yemek yenilmemelidir.
11. Özellikle yaz aylarında çok yağlı yiyecekler yerine taze meyve, sebze, yoğurt, beyaz et vb. beslenmeye özen gösterilmelidir.
12. Sineklerin yaz aylarında ortaya çıkması ve çöplerden yiyeceklere mikrop taşıması nedeniyle ilaçlama yapılmalıdır.