ÖN YARGILARI YIKTILAR!

Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi bünyesinde faaliyet gösteren Gündüz Hastanesi’nde tedavi gören şizofreni hastaları, Atlas Dergisi’yle gerçekleştirdikleri proje sayesinde gazeteci, fotoğrafçı ve editör oldu; ortaya ‘Gündüz Atlası’ çıktı. Şizofreni hastaları, ‘Doğa ve İnsan’, ‘Doğa ve Müzik’, ‘Doğa ve Şiir’ temalı çalışmalara imza attılar. Sapanca’da çektikleri fotoğraflarla yazılarını süslediler. Derginin baskıya hazırlanma sürecine eşlik etmeyi de unutmadılar. Dergi, Atlas’ın mart sayısıyla beraber dağıtıldı.

Eğer fırsat verilirse...

Atlas Dergisi Yazı İşleri Müdür Yardımcısı Mustafa Türker Erşen, projeyi şu sözlerle özetledi: “Üç ay boyunca Gündüz Hastanesi’ne konuk oldum. İçerik şizofreni hastaları tarafından belirlendi, tüm yazıları onlar kaleme aldılar. Birlikte uzun saatler geçirdik, iyi bir dergi yapmanın yollarını araştırdık. Gördüm ki, fırsat verildiğinde herkes kendini ifade edebilir, iş üretebilir, dünyaya katkıda bulunabilir.”

‘Gazeteci’ Gözde Ünlü ise proje için, “2009’da paranoid şizofreni tanısı aldım. 2010’dan beri Gündüz Hastanesi’nde tedavi görüyorum. Projeden çok fazla bir beklentim yoktu ama beklediğimden fazlasını gerçekleştirdik. Bu eğitim sayesinde yeteneklerimi geliştireceğimi ve yazı yazabileceğimi gördüm. Amatör yazarlık deneyimi keyifliydi. Bu çalışma, damgalanmaya karşı gösterdiğimiz bir başarıdır” dedi.

Bu özel çalışma, bugünlerde bir ödülün de sahibi oldu. 16’ıncı Türkiye Halkla İlişkiler Ödülleri’nde Altın Pusula’ya layık görülen hastaların keyfine diyecek yok. Artı Değer İletişim’in fikir önderliğinde, Janssen Türkiye’nin desteğiyle hayata geçirilen projeyi, Janssen Türkiye Genel Müdürü Maria Fernanda Prado anlattı.

‘Gündüz Atlası’ projenizle Altın Pusula ödülü aldınız.

Proje hakkında bilgi verebilir misiniz?

Kurucumuz Dr. Paul Janssen’in “Hastalar bekliyor, daha yapacak çok şey var” sözüyle harekete ediyoruz. Gündüz Atlası’nı hayata geçirmemizi sağlayan felsefe, tam da bu sözün altında yatıyor. Bu projede hastaların önceliklerini kendi önceliklerimiz haline getirdik.

Şizofreniyle yaşayan bireylere yönelik önyargıları ortadan kaldırmak ve onların hayata dahil olmasını sağlamak için Janssen Türkiye, Artı Değer İletişim Ajansı, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Gündüz Hastanesi ve Atlas Dergisi güçlerini birleştirdi. İş birliğimizin sonucunda, şizofreni ile yaşayan bireylerin çıkardığı dergimizi yani Gündüz Atlası’nı yayımladık. TÜHİD de bağımsız bir otorite olarak şizofreni alanındaki çalışmalarımızı ve ön yargıları ortadan kaldırma çabamızı takdir ederek, Gündüz Atlası’nı Altın Pusula ödülüyle taçlandırdı.

Şizofreni hastaları proje çerçevesinde nasıl bir rol aldılar?

Proje kapsamında; Atlas Dergisi, Gündüz Hastanesi’nde tedavi gören ve şizofreniyle yaşayan bireylere haber yazma, röportaj yapma, fotoğraf çekimi gibi konuları içeren eğitimler verdi. Eğitimlere katılan hastalardan bir yazı işleri ekibi oluşturuldu. Bu ekip, derginin başlıklarını belirledi, araştırmalar yaptı, yazılar yazdı, fotoğraflar çekti. Gündüz Atlası bir dergi olmanın ötesinde, ‘şizofreniyle yaşayan bireyler topluma kazandırılabilir ve olağan bir yaşam sürebilir’ sloganıyla güçlü bir ses olma niteliği taşıyor.

Şizofreni hastalarına yönelik ön yargılar, ötekileştirme ve damgalama ciddi bir toplumsal sorun. Şizofreniyle yaşayan bireyler hastalıkla mücadele etmekten ziyade, hastalığa yönelik ön yargılarla savaşıyor. Fırsat verildiğinde neleri başarabileceklerini kanıtlamak istedik. 40 milyondan fazla kişiye ulaştık.

Şizofreni hastalarının projeye uyumu nasıldı ve projenin sonuçları, hastaların hayatına nasıl bir farkındalık kattı?

Yazı işleri ekibi, Atlas dergisindeki profesyonel ekiple yoğun bir şekilde çalıştı. Üç ay boyunca yeni öğrenmeye başladıkları bu alana odaklandılar, planlama yaptılar ve öğrendiklerini uygulayarak becerilerini sergilediler. Yoğun geçen hazırlık sürecinde profesyonel ekibin bir parçası oldular. Sadece bunlar bile hastaların projeyle uyumlarını ve başarılarını ortaya koyuyor.

Şizofreni hastalarının toplumdaki yerleri eğitim ve destekle iyileştirilebilir mi?

Şizofreni toplum temelli tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Bu bireylerin tekrar topluma kazandırılabilmesi ve normal bir hayat sürebilmesi için, eğitim ve toplumsal destek çok önemli. Bu konuda bireysel olarak aslında herkese sorumluluk düşüyor.

Sağlıklı yaşam tarzı eğitimleri veriliyor

Şizofreni ile yaşayan kişilerin, ilaç tedavisinin yanı sıra psikoeğitimle de desteklenmesinin gerekliliğinden yola çıkarak, 2016 yılında Türkiye’ye kazandırdığımız Sağlıklı Yaşam Rehberi, iş birliklerimizin en somut örneklerinden biri. Bu programda, şizofreni hastalığı olanlara psikoeğitim ve sağlıklı yaşam tarzı eğitimleri veriliyor. Münih Üniversitesi’nde oluşturulan modüller, Türkiye’de psikiyatrist, psikolog, hemşire ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşan bir ekibin liderliğinde kılavuz haline getirildi. Şimdilerde Türkiye’de 60’dan fazla Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’ndeki şizofreniyle yaşayan birey ve yakınları bu uygulamadan faydalanıyor.