Karadenizlilerin sıra dışı hikayesi

Yapımcılığını Avrupa Film Akademisi’ne kabul edilen Nurdan Tümbek Tekeoğlu’nun yaptığı, yönetmenliğini eşi Orhan Tekeoğlu’nun üstlendiği ‘Sıra Dışı İnsanlar’ belgeseli, Giresun, Trabzon ve Rize’de çekildi. Karadeniz insanının yaratıcılığını dünyaya tanıtmayı amaçlayan belgesel için Orhan Tekeoğlu’yla konuştuk.

‘Sıra Dışı İnsanlar’ belgeselini yapmaya nasıl karar verdiniz?

Gerek ‘İfakat’ belgeselinin çekimleri sırasında, gerekse ‘Öyle Sevdim Ki Seni’ adlı filmin çekimleri sırasında yöre halkıyla iç içe olduk. Zaten benim memleketim Trabzon. Dolayısıyla hep aklımda vardı böyle bir şey yapmak. 25 yıllık gazeteciyim. Karadeniz’e her gelişimde renkli karakterlerle karşılaşıyordum. Anlatılan hikayeler oluyordu. Ama bunlar hep parça parça verildi. Bu belgeselle zaman zaman ekrana gelen sıra dışı hikayeleri bir araya topladık.
‘Sıra Dışı İnsanlar’ belgeseli, yüksek dağlık kesimlerde, altyapının zayıf olduğu yerlerde insanların zeka ve becerilerini kullanarak yaratıcı çözümler üretmesini ve bunlara eşlik eden insanların hikayelerini anlatıyor.

İçeriğine dair ipucu verebilir misiniz? Ana başlıklar neler?

Yayla şenlikleri, tahta araba yarışları, Giresun Kuşköy’de konuşulan ıslık dili, doğada kendine farklı hayat seçen insanlar… Sıra dışı hikayelerden beşini seçtik ve birbirleriyle bağlantı kurduk. Bütün amacım bunları bir araya toplayıp, dünya kültürleriyle buluşturmak. Karadeniz insanını festivallere katılarak dünyaya tanıtmak. Zaman zaman gülümseten, zaman zaman düşündüren o kadar çok şey var ki… Mesela, on binlerce insanın yaylada toplanıp saatlerce horon oynamasını hep düşünmüşümdür. Ya da kayalıklara ev yapan Bilal Atasoy’un hikayesi... Neden bu insanlar böyle? Bu sorunun cevabını araştırdık.

Neden peki?

Karadeniz’in zorlu tabiat şartları, iklimi bu insanların farklı faaliyetlere girişmesine sebep oluyor. İklim ve tabiat şartları insanların beynini zorluyor. Çalışınca da enteresan şeyler buluyorlar. Hırslılar, inatçılar ama özellikle bizimle örtüşen en önemli özellikleri pratik zekalı olmaları. Dolayısıyla özgüveni yüksek insanlar. Aynı zamanda cesur, girişimci, mücadeleci ve çalışkanlar...
Doğu Karadeniz insanının temel özellikleri bunlar. Bir de sinirli tarafları var, çok sesli konuşurlar. Bu da iklimden kaynaklanıyor.

‘ISLIKLA ANLAŞIYORLAR’

Her Karadenizli aslında biraz sıra dışıdır. Doğa şartları insanları çözüm bulmaya yöneltiyor. Haberleşme çok zor olduğu için ıslıkla anlaşıyorlar mesela. Hatta “Tek rakibimiz GSM şirketleri” diyorlar.

Belgeselin yapımcısı: Nurdan
Tümbek Tekeoğlu
Senarist ve yönetmeni: Orhan Tekeoğlu
Görüntü Yönetmeni: Görkem Özok
Görüntü Yönetmen Yardımcısı:
Yusuf Türker
Ses: Ersin Odabaşı

Galası 18 Aralık’ta yapılacak

Çekimler ne kadar sürdü?

İki haftalık bir süreçte tamamladık. Trabzon, Rize ve Giresun’da yapıldı. Hazırlık süreci de 1.5 yılı buldu.

‘Sıra Dışı İnsanlar’ belgeseli, televizyonda yayınlanacak mı?

Amacım festivallere katılarak, Karadeniz insanını tanıtmak.
18 Aralık’ta da Cemal Reşit Rey’de galası olacak. İki sivil toplum örgütü olan Çebi Vakfı ve Bizim Neslin Uşakları Derneği destekledi. KAGİDER üyeleri bir kadın yapımcı olarak eşime destek verdi. Proje finansmanını, modern imece olarak adlandırabileceğimiz kitlesel fonlamayla sağladı ve yüzde 179 başarı elde etti. Ayrıca Reis Gıda, Perfetti - Vivident, Kaptan Şirketler Grubu, Twiggy, Klass Dergisi ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi de destekledi. Umarım istediğimiz sonucu alırız.