Sanırım çocuklarımız da dahil olmak üzere okulların açılmasını hiç bu kadar istememiştik. Öğrencilerin bağışıklık sistemi hiç bu kadar önemli olmamıştı… Çünkü yaklaşık iki yıldır pandemi sebebiyle evde oturan miniklerimizi bağışıklığı baskılandı ve hem Kovid-19 hem de alışılagelmiş diğer enfeksiyonlarla, bizleri zorlu bir kış bekliyor olabilir.
Sorunun ve komşularımın niteliği yüzünden sizleri yine ortak bir yazı kurgusuyla baş başa bırakıyorum. Gerek konunun önemi gerekse benim şansım, yine sevgili Emel Unutmaz’ın kapısını çalmamı gerektiriyor. Unutmaz, bir diyetisyen ve bu konuyu danışmak için çok doğru bir adres...
- Çocuklarımızın bağışıklığını yeniden güçlendirmek için ne yapmalıyız?
Öncellikle bağışıklığı güçlendirmenin altın kuralını hatırlayalım: Yeterli ve dengeli beslenmek. Neyi kastediyoruz? Elbette et grubunda yer alan et, tavuk, balık, yumurtadan, kuru baklagillerden; süt grubunda yer alan süt ve yoğurt; sebze, meyve ve tahıl grubunda yer alan ekmek, bulgur, makarna, pirinç gibi besinlerin yer aldığı dengeli bir öğün oluşturmayı kastediyoruz. Yani dört yapraklı yoncanın tüm yapraklarını, çocuklarımızın beslenmesine dahil etmeliyiz.
- Ya paketli gıdalar?
Yüksek yağ ve şeker içeren paketli, hazır gıdalardan, gazlı içecekler ve meyve sularından, işlem görmüş ambalajlı gıdalardan çocuklarımızı uzak tutmalıyız. Çocukların okulda rahatça tüketebilecekleri lif içeriği yüksek tahılları, kalsiyum, fosfor ve protein kaynağı süt ve süt ürünlerini, antioksidan içeriği yüksek sebzeleri, omega 3’ten zengin fındık, ceviz gibi yağlı tohumları ve bağışıklığı güçlendirecek birçok vitamini barındıran meyveleri içeren sağlıklı ara öğünler hazırlamalıyız. Bağışıklığı güçlendirmek için her gün en az beş porsiyon sebze ve meyve tüketilmelidir.
Bu yaştaki çocuklarda dikkat etmemiz gereken diğer bir durum ise öğün atlamamaktır. Özellikle kahvaltı öğününü atlayan öğrencilerin okul başarısının düşük olduğu çalışmalarla gösterilmiştir. Ayrıca bu durum, sağlıksız atıştırmalıklara yönelmesine neden olmaktadır. Bu da bağışıklığın düşmesi demektir. Okula giderken yanında yiyecek götürmek istemeyenler için kantinlerden veya kafeteryalardan alabilecekleri sağlıklı yiyecekleri onlara öğretin. Okul çevresinde açıkta satılan besinler güvenilir ve temiz değildir. Ayrıca açıkta beklediği için birçok zararlı mikroorganizmaya ev sahipliği yapmaktadır, bu nedenle de çabuk bozulabilirler, kesinlikle satın alınmamalıdır.
Ek olarak yeterli su içmeleri de çok önemli. Güvenli ve temiz su içmeleri için taşıyabilecekleri su kapları tedarik edin ve tuvalet, lavabo vb. genel kullanıma açık çeşmelerden su içmemeleri konusunda onları uyarın.
Bunları unutmayın
Özetle okula başlayacak çocuklarımızın bağışıklığını desteklemek için şunlara dikkat etmeliyiz:
- Tek tip beslenme yerine, dört yapraklı yonca modeline uyarak besinlerde çeşitliliği sağlamalıyız.
- Çocuğumuzun sağlıklı vücut ağırlığında olmasına dikkat etmeliyiz.
- Nişastalı ve basit şekerli hazır gıdalar yerine, evde kendi yaptığımız atıştırmalıkları alternatif olarak verebiliriz.
- Çocuklarımızın tükettikleri yağ ve şeker miktarını günlük ihtiyaç düzeyinde sınırlandırmalıyız.
- Sebze ve meyve tüketimine önem vererek, yeterli düzeyde vitamin-mineral aldıklarından emin olmalıyız.
- Bağırsak sağlığının da bağışıklık üzerinde etkili olduğu çalışmalarda kanıtlanmıştır. Çocuklarınızın kabızlık ishal gibi sorunları varsa bir uzmana danışabilirsiniz. Kabızlık gibi sorunların önüne geçmek için yeterli düzeyde su içmeleri ve sıvı tüketmeleri konusunda onları desteklemeliyiz. Asitli içecekler yerine ayran, taze sıkılmış meyve suyu gibi daha sağlıklı seçenekler tercih edebilirler.
- Beslenme düzeni kadar uyku kalitesi de önemlidir. Günde ortalama sekiz saat gece uykusu uyumaları çocukların sağlıklı bir şekilde büyümeleri ve bağışıklığının korunması için gereklidir.
- Aynı zamanda pandemi döneminde uzun süre evde hareketsiz kalan çocuklarımızı fiziksel aktiviteye teşvik etmek de bağışıklık sistemini güçlendirmek için çok önemlidir. Teneffüslerde sınıfta oturmamaları ve oyun oynamaları konusunda onları teşvik edebilirsiniz.
Çözümü basit görünen sorunları da basit görmek gibi bir alışkanlığımız var. Bu konu da maalesef bunlardan biri gibi algılanabilir. Lütfen böyle düşünmeyin ve bağışıklık sistemini ihmalinin; küçük tedbirlerle yok edebileceğimiz büyük bir sorun olduğunu unutmayın.
Bilgili, sağlıklı, maskeli ve mutlu kalın.
