MEME KANSERi FARKINDALIK AYI - METASTAZ SAĞKALIM ORANINI DÜŞÜRÜYOR

Acıbadem Meme Sağlığı Merkezi Başkanı Prof. Dr. Cihan Uras, vaka ve tedavi oranları karşılaştırıldığında ortaya çıkan tabloyu değerlendirdi ve hastalığın nüks etme oranlarını paylaştı: “Günümüzde meme kanserine bağlı ölümlerde azalma eğilimi gözleniyor. Bunun nedeni olarak hem kanserin daha erken yakalanması, hem de tedavi yöntemlerindeki ilerlemeler gösteriliyor. Amerika’da 1990’dan bu yana meme kanserinden ölüm hızı muntazam şekilde azaldı; 1990-2000 yılları arasında 30-79 yaş arası kadınlarda meme kanserine bağlı ölümlerde yüzde 24 oranında azalma oldu.
Meme kanserinin TNM (tümör, lenf nodu, metastaz) sınıflamasına göre evresi saptanır. Her evreye göre ortalama 5 yıllık sağkalım oranı istatiksel olarak belirlenir. Bu oranlar, meme kanserinin diğer organ kanserleriyle karşılaştırılmasına da olanak sağlar. Evre 0 ve 1’de yüzde 100 olan 5 yıllık sağkalım oranı, evre 2’de yüzde 93, evre 3’te yüzde 72’dir. Ne yazık ki uzak metastazın olduğu evre 4’te bu oran yüzde 22’dir.

Sağkalım oranları umut veriyor
1960’lı yıllarda meme kanserinden toplam sağkalım oranı yüzde 60’lardayken bu rakam günümüzde yüzde 90’ları buluyor.
Koltukaltı lenf nodu tutulumu olmayan meme kanserli hastalarda ortalama 10 yıllık sağkalım oranı yüzde 70 olarak bildiriliyor. Meme kanserinde tedavi sonrası hastalığın tekrarlamadığı durumlarda hastalıksız sağkalım oranından da söz edilir. Evre 0 ve 1 meme kanserlilerde hastalıksız sağkalım oranları oldukça yüksek.

Nüks etme olasılığı var
Meme kanseri olan kadınların bir bölümünde hastalığın nüksü (tekrarlaması) ile karşılaşırız. Nüks oranı ve nüks zamanı konusunda tıbbi literatürde farklı rakamlar var. İngiltere’de yakın zamana ait bir çalışmada, meme kanseri nedeniyle tedavi edilmiş 4 hastadan 1’inde nüks geliştiği saptandı. Değişik yayınlarda meme kanserinin prognostik özelliklerine bağlı olarak nüks oranı yüzde 20-32-50 olarak bildirildi.
Kimi yayınlarda tedaviden sonraki nüks olasılığı ilk 2 yılda en fazlayken, kimi yayınlarda en çok nüksün tedavinin ilk 3-5 yılında olduğu belirtildi. Ayrıca 5 yıldan sonra artık nüks olmayacağını düşünmenin yanlış olduğu, 15 yıl sonra bile nüks olabileceği ileri sürüldü. Meme kanseri nedeniyle tedavi gördüyseniz nüks oranınız hiç bir zaman yüzde 0 değil ancak zamanla bu olasılığın azaldığını unutmamalısınız.

2 tür nüks var
1. Lokal meme kanseri nüksü: Meme kanserinin memedeki ilk bulunduğu yerde veya ona yakın bir bölgede tekrar ortaya çıkması.
2. Uzak meme kanseri nüksü: Meme kanserinin vücudun başka bir organına yayılma yaparak tekrarlaması halidir. Buna metastaz adı verilir ve kanserin son evresi olan evre 4’ü temsil eder. Meme kanserinin metastaz yaptığı organlar, genellikle akciğerler, kemikler, karaciğer ve beyindir. Meme kanserli bir hastada nüks olasılığını ortaya koymak için prognostik faktörler dediğimiz hastalığın nasıl seyredebileceğine dair veriler barındıran bazı tümör özelliklerinden yararlanırız. Bunlar koltukaltı lenf düğümü tutulumu, tümör büyüklüğü, hormon reseptörleri, her2 proteini, histolojik ve nükleer derece olarak sıralanabilir. Son yıllarda meme kanserinin nüks olasılığını tahmin etmek üzere geliştilmiş bir genetik test var. Piyasa ismi Oncotype Dx olan bu test, hastadaki kanserle ilişkili genleri inceler ve kanserin nüks olasılığına dair oranlar verir. Buna göre hastalığın tedavisinde kullanılabilecek en uygun seçenek tercih edilir.
Tedavi sonrası duygusal olarak iyi bir durumda olmak önemli. Bunun için hastanın kendisiyle, hayatla ve hastalığıyla barışık olması önerilir. Hasta günlük yaşamına eskiden olduğu gibi devam etmeli, arkadaşlık ilişkilerinin, sosyal aktivitelerinin ve hobilerinin üzerine yoğunlaşmalı, stresten uzak durmalı, zorlandığı takdirde psikiyatrik yardım almalı.
Sağlıklı ve dengeli beslenme, (meyve-sebze), alkolü sınırlama, sigaradan uzak durma, fiziksel aktivite yapma, uygun kiloda olma gibi durumlara dikkat etmeli. Ayrıca hasta D vitamini düzeyini ölçtürmeli. Eğer eksiklik varsa günde 20 dakika güneş ışığı ve/veya vitamin ilacı alması gerekir. Çünkü D vitamini eksikliği meme kanseri nüksüne neden olabilir. Son olarak, hastanın meme kanseri için planlanan tedavilerini ve taramalarını hiç aksatmamasının önemini vurgulamakta fayda var.”