Önce dizilerimizi aldılar. Şimdi, ‘dizi üretimi’ için sermayeleri ile geldiler. Show TV eski genel müdürü Saner Ayar ile bizim dizilerin Ortadoğu’daki en büyük alıcısı MBC (Middle East Broadcasting Center) ortak bir şirket kurdular; O3.
İlk iş ‘Çarkıfelek’ oldu. Şimdi Meryem Uzerli’yi transfer ettiler. 2 milyon dolardan bahsediliyor. Anlaşma net oarak bugün belli olacak.
Bu, yeni bir durumu da ortaya çıkardı. Yerli dizi yapımı için zengin Araplar ülkemize ortak olarak gelmeye başladı. ‘Gelmeye başladı’ diyorum çünkü benim tahminim, bu sayı artacak.
Önümüzdeki dönemlerde Dubai merkezli bir sermayenin de gelmesinden söz ediliyor.
Mesela Dubai Media Incorporated...
Formül basit; diziyi burada çek, sonra Arap ülkelerine pazarla.
PARA SIKINTISINA ÇÖZÜM...
Bizde en büyük sorun dizilerin paralarını zamanında alamamaları. Prodüksiyon şirketleri ortalama 3-4 bölümü cepten ödemek durumundalar. Çok uluslu tekel ve Arap sermayesi bunu çözüyor.
‘Ön finans’ dedikleri durum; Endemol ile başladı, O3 şirketi de benzer bir yöntemi uyguluyor. Dizinin kendine gelmesi için gerekli finansman sıkıntısı ortadan kaldırılıyor.
OYUNCU FİYATLARI ARTTI
Sektördeki bu gelişme sonucu, oyuncu fiyatları 10 bin ile 5 bin lira arasında bir artış göstermiş durumda.
Özcan Deniz’e bölüm başı 100 milyar verildiği söylenen ücret, diğer oyuncuların fiyatlarını da artırdı. Bunun tüm sektöre; (sadece oyunculara değil) senaryo, yönetmen ve teknik ekibe de yansıyacağı öne sürülüyor.
ŞİMDİ BOYKOT VAR AMA GEÇECEK
Dış politikamızı ‘beğenmeyen’ Arap ülkeleri dizilerimizi boykot ediyor. Böyle bir durum var ama bunun geçici olduğu söyleniyor.
Bir büyük tekelin Ortadoğu bürosunun raporunda; “Türk dizileri şimdilik çok az yayınlanıyor ama diğer yandan alımları sürdürüyorlar” diye bir saptama yapmış. Şu an dizilerin yayınlarında bir azalma var. Öte yandan yerli dizi alımları da devam ediyor. MBC boşuna Meryem Uzerli ile anlaşma yapmadı...
YURT DIŞI DEĞERLERİ ARTTI
13 bölümünü tamamlamış, ‘başrolünde ünlü oyuncuların’ olduğu bir yerli dizinin, bugün Arap piyasasında bölüm başı satışı 200 bin ile 250 bin dolar arasında. Bir dizinin bölüm başı maliyetinin ülkemizde, (bu standartlarda) 600 ile 650 bin lira olduğu söyleniyor. Neredeyse bölüm maliyetini, satışı ile karşılıyorlar.
Bu durumda yerli dizilerimizin değeri, azımsanmayacak bir düzeye geldi.
Dağılım şöyle oluyor; dağıtımcı yüzde 25 alıyor. Kalanın yüzde 50’si ise kanala gidiyor.
SAADET ZİNCİRİ DEVAM EDECEK Mİ?
Sektörün içinden gelen yorum; “Türkiye’deki beş büyük kanalda, haftada ortalama 35 dizi gösteriliyor. Herkese ekmek var”...
Bütün iş, bu sistemin böyle devam edip etmeyeceği. Her konuda ‘aceleci’ bir ülke Türkiye. Yani uzun vadeli konuşmak, hele son on yıl içinde yaşadıklarımızı göz önüne alırsak; imkansız. Bir iki tekelin ağzına kalırsak, 35 dizi ortalaması düşer; bunun yurtdışı ayağı da sekteye uğrar. Yani 2023 yılında bu yazdıklarım çöp tenekesi olabilir...
ÖZCAN DENİZ NE KADAR ALDI?
Bizde ‘astronomik oyuncu’ fiyatları bir nevi ‘pazarlama’. Bu işlerin içinde olan bir dostum ile konuştum. “Özcan Deniz ne almıştır?” diye.
“Kendi cebine 85-90 bin lira girmiştir” dedi.
“100 milyar deniliyor” dedim.
Şöyle bir rakam çıkardı; “Yüzde 22 stopaj ödeniyor. Menajer parası yaklaşık yüzde 20. Bu rakamlar yan yana gelince ortaya 100 bin liranın üzerinde bir meblağ çıkıyor. Cebine giren yukarıda söylediğim rakamdır” diyor. Ekliyor:
“Piyasada sözü edilen paraların içinde tüm bu kalemler var. Yani bilinçli olarak şişiriyorlar...”