Kırk katır mı kırk satır mı?

Yolları çukurdan, kasisten geçilmeyen şehirlerimizde omurganın süspansiyonu ve diskin amortisörü kolayca bozulur... Ayrıca mesleki deformasyonlar diskleri ve omurları hep aynı yerden yıllarca aşındırarak ağrılara neden olur. Örneğin günde altı-yedi saat bilgisayar önünde benim gibi oturursanız...
Esas mesele, doğru duruş, yani postür... Doğru duruş yani postüral denge; bir kez kazanılıp süren bir ahenk değil. Değişen koşullara uyarlanması gerekiyor. Hangimiz bunu yapabiliyoruz? Ağrılar dayanılmaz olunca, önce el yordamıyla çözüm arıyoruz. Kaslar erimeye başlayınca da acil çare peşinde çırpınıyor, doktorlara taşınıyoruz. Teşhis geliyor sonunda ama bu kez de tedavide direniyoruz... Bu arada operasyon korkusu gelip çatıyor. Ya bıçak altında ölürsem... Ameliyat kesin çözüm mü? Kırk katır mı kırk satır mı?
Vücudumuzu tanımamanın cezasını çekmeye devam ediyoruz... Bunları neden mi yazıyorum? Çektiğim boyun, sırt ve kol ağrıları nedeniyle benden ilgisini esirgemeyen Doç. Dr. Abdullah Göğüş'e, Doç. Dr. Cenan Çağlar'la arkadaşlarına... Ve özellikle fizyoterapist Dr. Hülya Şişli'ye şükranlarımla... Şıklar benden, buyur ola kendi kendimi fıtık edişimin nedenleri testusuna...

1- İnsan ne zamandır kendi ayakları üzerindedir?
a. Yaklaşık 1,8 milyon yıldır
b. 200 bin yıldır
c. 5 milyon yıldır
d. İnsan ne zaman kendi ayakları üzerinde durmayı başarabildi ki!

2- İnsan türü iki ayağı üzerinde yürümeye başlar. Homo erectus! Çok zor olur bu değişim. Peki her devrimin bir de bedeli var. İki ayaklı olmanın bedelini ne öder?
a. İçgüdüler
b. Tabanlar
c. Omurga
d. Hepsi

3- Dört ayaklıdan iki ayaklı yaşama geçiş inşaatı nasıl gerçekleşmiş? 7'si boyunda, 12'si sırtta, 5'i belde (gerisi kuyruk sokumunda sabit) ortası delikli yapı taşlarını üst üste koyup oluğun içini omurilik sıvısı ile doldurunca... Beyinden tüm vücuda ulaşan merkezi sinir sistemini mükemmel koruyan omurga (vertebral kolon) inşaatı tamamlanmış olur... Bu ortası delik yapı taşlarına ne denir?
a. Omur
b. Omurtisör
c. Disk
d. Disket

4- Omurga dört bölge omurundan oluşuyor. Peki, boyundaki omurlara tıpta ne ad veriliyor?
a. Servikal
b. Portakal
c. Ordakal
d. Torsikal

5- Yerçekimi kuvvetine en dengeli ve ekonomik karşılık verebilmek ve vücut esnekliğini sağlayabilmek için omurgada hassas açılara sahip iki kavis bulunmakta. Vücudumuzun farkına varmalıyız! Kopya çekmek serbest! Nerede?
a. Baş ve göğüs kafesinde
b. Boyun ve belde
c. Kasıklarda
d. Koltuk altlarında

6- Geldik ana konumuza... Omurların arasında uygun mesafeyi sağlayan yapı bir tür disktir. Bu oynak disk, çevresindeki sert zarı deler geçerse, sinir dallarının üzerine yaptığı baskı yüzünden fıttırılacak kadar ağrıya yol açtığında buna ne denir?
a. Apandisit
b. Ödem
c. Fıtık
d. Yırtık

7- Fıtıkla ilgili birkaç yararlı kelime! "Atrofi" ne demek?
a. Ameliyat korkusu
b. At binme yasağı
c. Kamburlaşma
d. Kas erimesi

8- Spinal kanalda disk bombeleşmeleri ve fıtıklaşmaları ile oluşabilecek "stenosis" ne demek?
a. Stenocularda oluşan sırt ağrıları
b. Laçkalaşma
c. Daralma
d. Kireçlenme

9- İnsan sağlığı bir bütündür. Omurganın fiziksel şartları, çevresini destekleyen elemanların dolaşım bozukluğu, kasılma bozukluğu, ara elemanın fıtıklaşması, adeta bam teline basılması vücüttan ses getirir. Bunlar akortsuz nahoş seslerdir. Hastalar bu sesleri hangi ifadeyle dile getirir?
a. Damar damar üstüne bindi
b. Biri şiş sokup buruyor
c. Kemerimin arkasına kırık fındık kabukları girdi
d. Hepsi

10- Vücuduna karşı bu denli duyarsız olan insanda, herhangi bir tehlike anında vücudun oldukça ilkel sayılabilecek savunma refleksi nedir?
a. Histeri
b. Katatoni
c. Kakafoni
d. Kasılma

11- Kasılma anında yapılacak ters ve gereksiz davranışlar, travmanın şiddetini ve zararını artırır. Fıtıklara bile neden olur. Peki, o anda insan en basitinden ne yapmayı öğrenmeli?
a. Doğru nefes alabilmeyi, ağız ve burun yollarını doğru kullanabilmeyi
b. Yapmakta olduğu işi olduğu gibi bırakmayı akıl etmeyi
c. Kendini yerçekimin kollarına bırakarak yatay pozisyonda gevşeyebilmeyi
d. Hepsi