Futbol iyice kutuplaştı

ONUR DİNÇER

Futbolda hem oyun kurallarının, hem finansal kuralların, hem de yönetimsel alışkanlıkların hızlı bir değişime girdiği bir sürecin içerisinden geçiyoruz. Oyunu daha akıcı ve güzel bir hale getirme, şeffaflaşma ile daha adilane bir yarışı temin etme, düzgün ve sürdürülebilir yönetim anlayışlarını yerleştirme gibi daha bir çok hedefe ulaşma çabasından kaynaklanan bu değişiklikleri getirenlerin işlerinin hiç de kolay olmadığı, en son hazırlanan kapsamlı bir raporun kamuoyuna sızdırılmasıyla gözler önüne serildi.
UEFA tarafından muhasebe ve denetleme şirketi Deloitte’a bir rapor hazırlatıldı. Var olan durumu detaylarıyla ortaya koyarak kıta futbolunun geleceğine yönelik verilecek kararları desteklemesi amaçlanan çalışma, şirket tarafından UEFA Profesyonel Futbol Strateji Konseyi’ne sunuldu. 50 sayfadan oluşan, ‘özel ve gizli’ ibarelerine sahip rapor The Associated Press tarafından ele geçirildi.
‘Avrupa Futbolu’nda kutuplaşma’ başlığını taşıyan detaylı rapor, ülkeler ve kulüpler arasındaki dengesizlikleri ortaya koydu. Avrupa’nın beş büyük ligi ile diğer 50 ligi arasındaki uçurumun büyümekte olduğu tespiti, çalışmanın en çarpıcı bulgusu olarak ortaya çıktı. Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi gibi kıtanın önde gelen uluslar arası liglerinin, üzerinde çalışılan yeni formatlarına büyük etkisi olabileceği değerlendirilen raporun, futbolun paydaşlarına bilgilendirildiği, gelecek hafta İsviçre’de yapılacak kulüplerin toplantısında, yeni formatlara yönelik tartışmaları daha da alevlendireceği belirtildi.
Raporda öne çıkan bulgular şu şekilde:
-Kıta çapında tüm ligler tarafından üretilen 19.7 milyar euronun yüzde 74’ü, beş büyük ligin hesabına gitti.
-Bu rakam, 10 sezon önce yüzde 68 olarak ortaya çıkarken, gelinen noktanın, İngiltere, Fransa, Almanya, İspanya ve İtalya ligleriyle diğer ligler arasındaki makasın nasıl gittikçe açılmakta olduğunun kanıtı olarak gösterildi.
- 55 ülkedeki 720 kulübün oluşturduğu finansal gelirlerin yüzde 60’ını sadece 47 takım cebe indirdi.
- Ülke liglerinin yurt dışına ihraç ettikleri 2.4 milyar euroluk yayın gelirlerinin yüzde 97’si Avrupa’nın beş büyük liginin kasasına gitti.
-50 Avrupa ülkesi, beş büyük ligin maçlarını ülkelerinde gösterebilmek için yayın haklarını almak üzere 430 milyon euro ödediler.
- Diğer ülkeler en iyi oyuncularını bu büyük liglere kaptırdı. Hollanda 50 futbolcusunu 5 büyük lige gönderirken, bu rakam on yıl öncesine göre yüzde 61’lik artış gösterdi.
-Avrupa şampiyonu Portekiz kaybettiği 49 futbolcusuyla, Portakallar’ın ardından bu durumdan en çok etkilenen ikinci ülke oldu.
-Transfer harcamalarının yüzde 67’si (3.5 milyar euro), geride kalan sezonda beş büyük ligde sirkülasyondaydı. 10 yıl önceki yüzde 56’dan bu noktaya geldiğine dikkat çekildi.
-Beş büyük ligler dışındakiler yalnızca yüzde 18’ini aldı. 10 yıl önce bu liglerin bu kalemdeki payı yüzde 23 iken, bu noktaya gerilediğine dikkat çekildi.
-Sadece Avrupa’nın beş büyük liginin kâr eden durumunda olduğu, diğer tüm liglerde işletme kayıplarının 10 yıldır artışta olduğu vurgulandı.