‘Beyin’ler ortada kaldı!

TÜBİTAK, bilimsel ve akademik çalışmalarını daha iyi koşullarda gerçekleştirmek için yurtdışına giden nitelikli öğretim üyelerinin Türkiye’ye dönmesini teşvik etmek amacıyla “Yurda Dönüş Araştırma Burs Programı” isimli bir proje başlatmıştı. TÜBİTAK’ın sitesinde burs programının amacı, “Doğa bilimleri, mühendislik ve teknoloji, sosyal ve beşeri bilimler, tıbbi bilimler ile tarımsal bilimler alanlarında araştırma deneyimine sahip Türkiye uyruklu araştırmacıların yurtdışından dönmelerini teşvik etmek ve çalışmalarını yurt içinde sürdürebilmeleri için destek vermektir” şeklinde açıklanırken, akademisyenlere verilecek desteğin en fazla 24 ay süreyle aylık 3 bin 250 TL olacağı belirtilmişti. Ayrıca proje kapsamında araştırmacıya 12 ay içinde kullanmak kaydıyla 30 bin TL’ye kadar da araştırma desteği verilecekti.

“Tersine beyin göçü” için başvuru şartları arasında da TC vatandaşı olmak, doğa bilimleri, mühendislik ve teknoloji, tarımsal bilimler, sosyal bilimler ve beşeri bilimler ile tıbbi bilimler alanlarında üniversiteye dönecek olanlar için doktorasını veya uzmanlığını tamamlamış olmak, başvuru döneminin ilk günü itibarıyla son 36 ay içinde en az 30 ay yurtdışında ikamet etmiş olmak, doktora sonrası en az 2 yıl alanlarında yurt dışı araştırma deneyimine sahip olmak gibi maddelere yer verildi.

Başka gelirleri de yok

Yaklaşık 200 akademisyen de TÜBİTAK’ın sunduğu bu şartları kabul ederek geçtiğimiz aylarda Türkiye’ye döndü. Türkiye’de farklı üniversitelerde “araştırma” faaliyetlerine başlayan akademisyenlerin hayalleri ise 15 Temmuz gecesi yaşanan darbe girişiminin ardından yerle bir oldu. OHAL kapsamında çıkarılan KHK’lar ile kamu kurum ve kuruluşlarından tasfiyeler sürerken, TÜBİTAK’ın verdiği burslar da inceleme altına alındı. Bu sırada TÜBİTAK pek çok burs programını dondurduğunu açıkladı. Ancak TÜBİTAK’ın bursunu güvence alarak yurtdışında çalıştığı üniversitelerle tüm ilişiklerini keserek Türkiye’ye dönen akademisyenler, başka gelirleri de olmadığı için ortada kaldı. Tersine beyin göçü projesi ile Türkiye’ye dönen akademisyenler, TÜBİTAK’ın bağladığı 3 bin 250 TL’lik burs dışında gelirleri olmadığını söyleyerek, şunları kaydetti:

‘Soruşturmalar bitti’ denildi

“Burslar geldiğimizden beri zaten düzensiz ödeniyordu. 15 Temmuz’dan sonra tamamen kesildi. Yaklaşık 3.5 ay oldu artık ciddi anlamda bir mağduriyet yaşıyoruz. 8 Eylül’de, ‘Soruşturmalar tamamlandı, burslar yeniden ödenmeye başlanacak’ denildi. Ancak bunun da üzerinden 1.5 ay geçti. TÜBİTAK’a attığımız maillere yanıt yok, herhangi bir bilgi verilmiyor. Sadece kendi ülkemiz için fikir üretelim, bilimsel çalışma, araştırmalar yapalım istedik. Türkiye’de sil baştan yaşamımızı kurmaya çalışırken yaşadığımız bu mağduriyetin bir an önce giderilmesini bekliyoruz.”