‘Boyun ve göğüsteki dövme çok tehlikeli’

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Riva’daki Hasan Doğan Milli Takımlar Kamp Ve Eğitim Tesisleri’nin açılış töreninde Galatasaray’ın genç futbolcusu Berk Yıldız’ın dövmelerini eleştirdi. 18 yaşındaki Galatasaraylı genç futbolcu Berk Yıldız’ın kolundaki dövme için “Bu dövmeler ne ya? Niye böyle vücuduna zarar veriyorsun? Yabancılara aldanmayın. İleride, Allah muhafaza, cilt kanserine varıncaya kadar yapabilir” ifadelerini kullandı. Başbakan’ın sözleri yıllardır tartışılan “Dövme kanser yapar mı?” sorusunu tekrar gündeme getirdi. Uzmanlar, dövmenin kanser yapıp yapmadığını Milliyet’e değerlendirdi.

‘Kanserojen riski var’
Dr. Belma Bayraktar (Acıbadem Bakırköy Hastanesi Deri Hastalıkları Uzmanı): “Çok eski yıllarda Kızılderililer zamanında bile bu dövmeler yapılırmış. Ancak onlar ağaç boyaları kullanırmış ve çok çeşitli renkleri yokmuş. Ancak günümüzde her çeşitte renk var ve bu da kimyasal maddelerin çok aşırı kullanıldığını gösteriyor. Aşırı kimyasallara maruz kalan deride cilt kanseri tabii ki oluşabilir. Cildin altına yabancı bir madde enjekte ediyorsunuz, oradaki hücreler bunu yabancı madde olarak algılayıp kanser riski yaratır. Hatta bazen dövmenin yapıldığı bölgede başka cilt hastalıkları da oluşabilir. Ancak güneş, genetik yatkınlık, bağışıklığın düşmesi, uzun süren kronik yaralar gibi durumlar dövmeden daha ciddi cilt kanseri riskleridir. Ancak dövmenin de kanserojen riski var. Dövmelerin yapıldığı en riskli yerler ise boyun, göğüs, omuz başları gibi yerlerdir. Kötü yara iyileşme durumu buralarda mevcuttur ve bazı insanların vücudu buna yatkındır. Bu insanlarda özellikle bu 3 bölgeye yapılan dövme ciddi sorunlara sebep olabilir.”

‘İltihaba yol açabilir’
Yard. Doç. Dr. Zahide Eris Eken (Şişli Florence Nightingale Hastanesi Dermatoloji Uzmanı): “Dövmenin birebir kanser yaptığına ilişkin bir araştırma bulgu yok. Ama dövmenin altında oluşan cilt lezyonu gözden kaçabilir. Mesela dövmenin altında bir ben var ise biz onu tespit edemeyiz. Dövmenin içerisinde yeşil, mavi, sarı gibi kullanılan boyalar var. Bunlar metal boyaları genelde. Bu boyalara karşı alerjik reaksiyon olabilir, deride ya da enfeksiyon oluşabilir. Kronik enfeksiyon da cilt kanseri oluşmasına sebep olabilir. En sık görülen yan etki de enfeksiyondur. Bunlar da yapılan yerin hijyeniyle ilgilidir. Hijyeni ne kadar iyi sağlarlarsa bu durum o kadar da aza iner. Ancak ben doğuştan kalp hastalığı olan yani kardiyolojik hastalara çok önermiyorum. Çünkü kalp odacıklarında iltihaplara yol açabilir. Güneş ışınları cilt kanseri oluşumunda çok daha ciddi bir risk. Alerjik bünyesi olanları dövme daha çok etkiler gibi bir sonuç da yok. Ancak bazı renkler vardır, alerji kolay olunabilecek. Mesela kırmızı boya çok fazla alerji olma ihtimali yüksek bir içeriğe sahip. Bu boyanın içerisinde civa tuzu var. Kişinin çok alerjik bir bünyesi olmayabilir ama o boyaya karşı olabilir.”
Dr. Mehmet Deniz Koral (Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Dermatoloji Uzmanı): “Kalıcı dövmelerin içerisinde bulunan organik boyaların yüzde 40’ının insan sağlığına zarar vermediğine dair Avrupa Birliği’nde onayı yok. Yüzde 20’sinde ise kanseri artıracak türde maddeler var. Çoğu dövme boyalarında hangi maddelerin kullanıldığı belli değil. Özellikle siyah dövmelerin içerisinde titanyum, kurşun, nikel maddeler var. Bunlarda cilt kanserini tetikleyen maddelerdir. Bunun yanı sıra steril olmayan ortamlarda steril olmayan aletlerle yapılan dövmeler Hepatit B, Hepatit C ve AIDS gibi önemli hastalıkların bulaşmasına neden olabilir. Dövme yaptırmadan önce bizden görüş alan hastalarımıza dövme yaptırmamalarını öneriyoruz.”

‘Boyalar organik’
Dövme sanatçısı Özgür Artık, kullandığı boyalara ilişkin, “Eskiden kullanılan bitkilerden boyalardı. Şu anda bizim kullandığımız boyalar da Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization- WHO) onaylı olmak üzere stüdyolarımıza giriyor ve bu boyalar tamamen organik. İçeriğinde kimyasal yoktur. Ancak işi kuralına göre yapmayan, ucuzuna kaçan da var. Organik kullanmayanların boyaları elbet kimyasal içeriyor. Ancak kanserden ziyade dövmelerin yaratacağı en ciddi sorun hijyen kurallarını yok sayan dükkanlarda başa gelebilecek enfeksiyonlar, diğer cilt ve kan hastalıklarıdır” şeklinde konuştu.

‘Sildirmeyi düşünmedim’
Berk Yıldız, yaşanan olayla ilgili olarak sosyal medya hesabından şunları paylaştı: “Basında yer alan her yazıya lütfen aldırış etmeyiniz. Dövmelerimi sildirmeyi hiç düşünmedim ve söylemedim. Her birinin benim için ayrı anlamı var. Aralarında ailemi temsil eden de var. Hocam ve Başbakanımız ile esprili bir şekilde konuşma geçti. Herkesin kendi tercihi ve ben böyle mutluyum.”