101 yıl sonra aynı ruhla yürüdüler

Çanakkale’de Anzak Çıkarması’nın 101’inci yıldönümünde Arıburnu önündeki Anzak Koyu’nda dün Şafak Ayini yapıldı. Yaklaşık 2 bin Anzak, geceden geldikleri koyda dedeleri için sabaha kadar savaşa ilişkin belgeseller izleyip dua ederek töreni bekledi. Katılımın geçen yıllara göre daha az olmasının son dönemdeki terör olaylarından kaynaklandığı ileri sürüldü. Çanakkale Kara Savaşları’nın 101’nci yıl dönümü anma törenleri kapsamında 10 bin kişiden oluşan üniversite öğrencileri, izciler, askeri lise ve harp okulu öğrencileri ile vatandaşlar da 57’nci Alay Vefa yürüyüşü gerçekleştirdi.

Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’nda, Arıburnu önündeki Anzak Koyu’nda yapılan Şafak Ayini öncesi Yeni Zelanda ile Avustralya askeri bandosu müzik dinletisi sundu. Alana kurulan dev ekranlardan savaş ile ilgili belgeseller, savaşa katılan askerlerin anıların anlatıldığı röportajlar yayınlandı. Şafak Ayini töreni öncesinde, atalarını anmak için gelen Anzaklar, yağışlı geçen gecede çıkarmanın yapıldığı topraklarda uyuyup tören saatini bekledi.

Askerlere saygı duruşu
Şafak Ayini saat 05.30’da Merasim Kıtası’nın tören alanına gelmesiyle başladı. Türkiye’yi Çanakkale Vali Yardımcısı Bekir Sıtkı Dağ’ın temsil ettiği törende, ayrıca Yeni Zellanda Savunma Bakanı Gerry Brownlee, Avustralya Gazi İşleri Bakanı Dan Tehan ile asker, sivil yöneticiler, Avustralya ve Yeni Zelandalı askerler ile 2 bine yakın Anzak torunu katıldı. Katılımın geçen yıllara göre daha az olmasının son dönemdeki terör olaylarından kaynaklandığı ileri sürüldü. Askerlerin ilk ayak bastığı koyda, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın bir kültürü haline getirdiği Şafak Ayini’nde, harekat boyunca yaşamını yitiren Avustralya, Yeni Zelanda ve Türk askerleri için saygı duruşu yapıldı.

Törende Mustafa Kemal Atatürk’ün 1934 yılında Anzak annelerine hitaben yazdığı mektup, TSK adına Yarbay Ali Ünlü tarafından Türkçe ve İngilizce olarak okundu. Konuşmaların tamamlanması ardından “anma duası” yapıldı. Ayin sırasında, ataları için dua eden Anzaklar gözyaşı döktü. Şafak ayini, Türkiye, Avustralya ve Yeni Zelanda milli marşlarının çalınması bayraklarının göndere çekilmesiyle sona erdi.

Vefa yürüyüşü
Çanakkale Kara Savaşları’nın 101’nci yıl dönümü anma törenleri kapsamında 10 bin kişiden oluşan üniversiteliler, izciler, askeri lise ve harp okulu öğrencileri ile vatandaşlar da 57’nci Alay Vefa yürüyüşü gerçekleştirdi. Gençlik ve Spor Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü İzcilik Federasyonu’nun 81 ilde eş zamanlı düzenlediği organizasyonun Çanakkale ayağında ilk olarak Eceabat’a bağlı Kocadere Köyü’nde kamp kuruldu. Türk Kızılay’ı ile Gelibolu 2’nci Kolordu Komutanlığı, yürüyüş öncesinde katılımcılara tümü şehit düşen 57’nci Alay askerlerinin son yemeği kırık buğday çorbasını dağıttı.

101 yıl önce şehit düşen askerler gibi kılınan sabah namazını ardından Gençlik ve Spor Bakanı Akif Çağatay Kılıç, 1’inci Ordu Komutanı Orgeneral Ümit Dündar, Vali Hamza Erkal ve çok sayıda rütbeli askerin de yer aldığı katılımcılar saat 06.00’yı gösterdiğinde harekete geçti.

Yarbay Mustafa Kemal’in 25 Nisan 1915 sabahı düşman çıkarmasını haber alınca; kahraman 57’nci Alayı “Size savaşmayı değil, ölmeyi emrediyorum” diyerek Conkbayırı’na göndermesiyle tarihe geçen yürüyüş, dün bir kez daha hayat buldu. Atlı süvari birliklerinin de yer aldığı yaklaşık 6 kilometrelik yürüyüş, 1.5 saat sonra Conkbayırı’nda sona erdi. Daha sonra kürsüye gelen Bakan Kılıç, yürüyüşe katılan gençlerden şehit olan askerlerin mezar taşlarındaki yaşlara bakmalarını istedi.

Kırık buğday çorbası
- Ankara’da Tacettin Veli Camii ve çevre camilerde toplanan çoğunluğu gençlerden oluşan kalabalık grup sabah namazının ardından Çanakkale şehitlerini anmak amacıyla Türk bayrakları taşıyarak Cebeci Askeri Şehitliği’ne yürüdü.

- İzmir’de vatandaşlar Konak Yalı Camisi’nde sabah namazını kılıp Çanakkale şehitlerine dua etti.

- Zonguldak’ta yürüyüş öncesi Yayla Mahallesi Fener Camii’nde sabah namazı kılındı. Daha sonra Kur’an-ı Kerim okunarak şehitler için dua edildi. Cami çıkışına cemaata 57’nci Alay askerlerinin son yemeği kırık buğday çorbası ve Türk bayrağı dağıtıldı.

- Tokat’ta yürüyüşe katılan yüzlerce vatandaş 60 metre uzunluğunda dev Türk bayrağı açarak şehitliğe yürüdü.

Savaşın tüm seyrini değiştiren 57’nci Alay

Çanakkale Savaşı’nın başlangıcı olan Anzak Çıkarması’nı durdurmak için 25 Nisan 1915 sabahı harekete geçen kahraman 57. Alay, Mustafa Kemal Atatürk komutasındaki yaklaşık 3 bin subay ve ve askerden oluşuyordu. Düşman çıkarmasını haber alır almaz Atatürk’ün inisiyatifiyle harekete geçen 57. Alay, Conkbayırı eteklerinde düşmanı karşılayarak savaşın seyrini değiştirdi. Atatürk’ün “Ben size savaşmayı değil, ölmeyi emrediyorum” sözüyle kendisinden sayıca çok üstün Anzak kuvvetlerine karşı saldırıya geçen alay, binlerce şehit ve yaralı vermesine karşın cepheyi korumayı başardı ve Çanakkale Zaferi’nin kazanılmasında kilit rol oynadı.

Anzaklar kimdir ?

Birinci Dünya Savaşı’nda, İngilizlere destek vermek amacıyla oluşturulan birliklere Anzak (Anzac) adı verilmiştir. Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu (Avustralia and New Zeland Army Corps) anlamına gelen kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Birinci Dünya Savaşı’nın başlarında bu iki ülkeye ait birliklerin katılmasıyla kurulan kolordu, Çanakkale’de de savaşmıştır.